«بسمه تعالی»
سؤالات امتحان نهایی درس: سلامت و بهداشت
رشته: کلیه رشته‌ها
تعداد صفحه: ۴
مدت امتحان: ۹۰ دقیقه
ساعت شروع: ۸ صبح
پایه دوازدهم دوره دوم متوسطه
تاریخ امتحان: ۱۳۹۸/۰۳/۲۲
دانش آموزان بزرگسال و داوطلبان آزاد سراسر کشور در نوبت خرداد ماه سال ۱۳۹۸
مرکز سنجش آموزش و پرورش
۱- درستی یا نادرستی هر یک از عبارت‌های زیر را بدون ذکر دلیل مشخص کنید.
الف) در اسلام بدن انسان هدیه و امانت الهی برای تکامل روح به حساب می‌آید.
ب) رشد، ترمیم و حفظ بافت‌های عضلانی از عملکردهای چربی‌ها در بدن می‌باشد.
ج) بهترین سن برای بارداری در زنان بین ۱۵ تا ۲۵ سال است.
د) یکی از شایع‌ترین بیماری‌های ناشی از کار در سطح جهان، اختلالات اسکلتی – عضلانی است.
الف) درست (۰/۲۵) صفحه ۳
ب) نادرست (۰/۲۵) صفحه ۲۱
ج) نادرست (۰/۲۵) صفحه ۱۰۹
ج) درست (۰/۲۵) صفحه ۱۵۵
۲- در هر یک از عبارت‌های زیر جای خالی را با کلمات مناسب کامل کنید.
الف) مهمترین بیماری‌های ویروسی که از طریق دستگاه تنفسی انتشار می‌یابند، سرماخوردگی و ……… می‌باشند.
ب) پرمصرف‌ترین ماده دخانی در سراسر جهان ……. است.
ج) همواره آسیب‌پذیرترین قسمت بدن در برابر صدمات،…….. است.
د) آتش‌نشانی و ……..دو نهاد امدادی در حوادث خانگی هستند.
الف) آنفولانزا (۰/۲۵) صفحه ۶۸
ب) سیگار (۰/۲۵) صفحه ۱۲۹
ج) کمر (۰/۲۵) صفحه ۱۵۶
د) اورژانس (۰/۲۵) صفحه
۳- از بین کلمات داخل پرانتز گزینه مناسب را انتخاب کنید.
الف) در برنامه‌ریزی برای خودمراقبتی، ابتدا باید گام‌های (کوچک – بزرگ) برداریم.
ب) ویتامین (A – B) در بدن ذخیره نمی‌شود.
ج) در دیابت (نوع ۲ – نوع ۱) لوزالمعده قادر به تولید انسولین کافی نیست یا بدن به انسولین مقاومت نشان می‌دهد.
د) محدود کردن فعالیت‌ها باعث (افزایش – کاهش) استرس می‌شود.
الف) کوچک (۰/۲۵) صفحه ۱۶
ب) B(0/25) صفحه ۲۱
ج) نوع ۲ (۰/۲۵) صفحه ۶۴
د) کاهش (۰/۲۵) صفحه ۱۲۵
۴- در پرسش‌های زیر گزینه مناسب را انتخاب کنید.
الف) کدام مورد از عوامل چاقی محسوب نمی‌گردد؟
۱) فعالیت بدنی زیاد
۲) عامل ژنتیک
۳) بیماری‌های جسمی
۴) داروها
ب) کدام مورد از آثار و عوارض کم‌خوابی نمی‌باشد؟
۱) کاهش دقت
۲) کاهش دمای بدن
۳) افزایش میزان رشد
۴) زودرنجی
ج) کدام یک از مواد سمی موجود در سیگار باعث بروز سرطان لب می‌شود؟
۱) سیانیدریک اسید
۲) آرسنیک
۳) آمونیاک
۴) نیکوتین
د) وزن فردی ۶۰ کیلوگرم است. وزن کوله‌پشتی او به همراه محتویات آن حداکثر چند کیلوگرم باید باشد؟
۱) ۳ کیلوگرم
۲) ۴ کیلوگرم
۳) ۶ کیلوگرم
۴) ۷ کیلوگرم
الف) گزینه ۱- فعالیت بدنی زیاد (۰/۲۵) صفحه ۳۴
ب) گزینه ۳- افزایش میزان رشد (۰/۲۵) صفحه ۹۴
ج) گزینه ۲- آرسنیک (۰/۲۵) صفحه ۱۳۰
د) گزینه ۳- شش کیلوگرم (۰/۲۵) صفحه ۱۶۳
۵- در این پرسش عبارت‌هایی در مورد انواع مواد اعتیادآور آمده است. عبارت‌های مرتبط به هم را مشخص کنید.
| ستون الف | ستون ب |
| الف) کوکائین | ۱- شنیدن صداهایی که وجود خارجی ندارند. |
| ب) متادون | ۲- بیشتر شدن فعالیت‌های فکری و بدنی به صورت کوتاه مدت |
| ج) گراس | ۳- سست کردن فعالیت‌های فکری و بدنی |
الف) ۲- بیشتر شدن فعالیت‌های فکری و بدنی به صورت کوتاه‌مدت (۰/۲۵)
ب) ۳- سست کردن فعالیت‌های فکری و بدنی (۰/۲۵)
ج) ۱- شنیدن صداهایی که وجود خارجی ندارند. (۰/۲۵) صفحه ۱۴۳ و ۱۴۴
۶- به پرسش‌های زیر پاسخ دهید.
الف) بیشترین علل مرگ و میر در ایران مربوط به کدام دسته از بیماری‌ها است؟
ب) ویروس نقص ایمنی انسان که سبب بیماری عفونی می‌شود، چه نام دارد؟
ج) برای جلوگیری از پوسیدگی دندان، حداقل چند بار مسواک زدن در طول شبانه‌روز مورد تایید است؟
د) تزریق کدام واکسن قبل از ازدواج برای خانم‌ها الزامی است ؟
ه) در آزمون دیوار، فاصله گودی گردن تا دیوار، در وضعیت بدنی ایده‌آل چقدر باید باشد؟
الف) بیماری‌های غیرواگیر (۰/۲۵) صفحه ۴۹
ب) اچ آی وی (۰/۲۵) صفحه ۷۲
ج) دوباره (۰/۲۵) صفحه ۹۸
د) واکسن کزاز (۰/۲۵) صفحه ۱۰۳
ه) ۵ سانتی‌متر (۰/۲۵) صفحه ۱۵۶
۷ – کدام یک از الگوهای چاقی در شکل زیر، خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی – عروقی را بیشتر افزایش می‌دهد؟
الف) الگوی سیب (۰/۲۵) صفحه ۳۴
۸- دو مورد از اصول رعایت بهداشت محیط در محل تهیه، تولید، توزیع و نگهداری مواد غذایی را بنویسید.
۱- تهیه آب سالم و کافی ۲- دفع صحیح زباله و مواد دفعی ۳- مبارزه با حشرات و جوندگان ناقل بیماری ۴- پیشگیری از ورود گرد و غبار و مواد غذایی خارجی در غذا صفحه ۴۳ (دو مورد کافی است)
۹- در صورت ابتلاء یکی از اعضای خانواده یا نزدیکان به بیماری هپاتیت B، برای جلوگیری از انتقال بیماری به دیگر اعضا، رعایت چه نکاتی ضروری است. (دو مورد)
ب- دلیل علمی هر یک از موارد زیر را بنویسید.
الف) مصرف اسیدهای چرب اشباع در برنامه غذایی روزانه، باید محدود گردد.
ب) استفاده از قلیان با تنباکوهای میوه‌ای اثرات زیان‌بار تری دارد.
ج) در انسداد خفیف راه هوایی، باید از ضربه زدن به پشت اجتناب شود.
۱- آزمایش خون اعضا یا نزدیکان و اطمینان از عدم ابتلای آنها به بیماری
۲- تزریق واکسن
۳- استفاده نکردن از وسایل مشترک با بیمار
۴- عدم تماس با مایعات و خون بیمار
۵ – عدم تماس با پوست بریده یا زخم شده بیمار
۶- استفاده نکردن از وسایل تیز و برنده مثل تیغ و ناخن‌گیر و… متعلق به شخص بیمار. صفحه ۷۱ (دو مورد کافی است)
۱۰- دلیل علمی هر یک از موارد زیر را بنویسید.
الف) مصرف اسیدهای چرب اشباع در برنامه غذایی روزانه، باید محدود گردد.
ب) استفاده از قلیان با تنباکوهای میوه¬ای اثرات زیانبارتری دارد.
ج) در انسداد خفیف راه هوایی، باید از ضربه زدن به پشت اجتناب شود.
الف) این چربی‌ها موجب افزایش سطح کلسترول و بالا رفتن احتمال بیماری‌های قلبی – عروقی می‌شوند. (۰/۵) صفحه ۵۶
ب) تنباکوهای میوه‌ای به دلیل افزودنی شیمیایی و مواد مضر به آنها (۰/۲۵) می‌توانند باعث سرطان، انواع بیماری‌های خطرناک و کشنده، آلرژی، آسم و حساسیت شوند. (۰/۲۵) صفحه ۱۳۳
ج) در این وضعیت از ضربه زدن به پشت اجتناب شود چون ممکن است باعث جابجایی جسم گیر کرده شود (۰/۲۵) و باعث انسداد کامل گردد. (۰/۲۵) صفحه ۱۸۰
۱۱- هر یک از تعاریف و ویژگی‌های زیر مربوط به کدام یک از کلمات داخل پرانتز می‌باشد؟ (یک مورد از کلمات اضافه است)
(خودآگاهی – اضطراب – خشم – تاب آوری – استرس)
الف) مجموعه‌ای از ظرفیت‌های فردی و روانی برای مقابله با شرایط دشوار است.
ب) به شکل‌گیری هویت مطلوب کمک می‌کند و از بروز اختلالات روانی جلوگیری می‌نماید.
ج) از آثار مثبت آن اینکه می‌تواند باعث احقاق حق در روابط بین فردی، گروهی و اجتماعی شود.
د) واکنشی طبیعی که در وضعیت‌های خطرناک، سبب حفاظت در برابر خطرات می‌شود.
الف) تاب آوری (۰/۲۵) صفحه ۱۱۶
ب) خودآگاهی (۰/۲۵) صفحه ۱۱۲
ج) خشم (۰/۲۵) صفحه ۱۲۳
د) اضطراب (۰/۲۵) صفحه ۱۲۰
۱۲- درمورد استرس به پرسش‌های زیر پاسخ دهید.
الف) آثار مثبت استرس سالم را بنویسید.
ب) تکرار استرس کدام اثرات جسمی پایدار را ایجاد می‌کند؟ دو مورد را بنویسید.
الف) استرس سالم باعث هوشیاری شده (۰/۲۵) و به فرد کمک می‌کند تا بتواند نیازهایش را در موقعیت‌های مختلف برآورده نماید. (۰/۲۵) صفحه ۱۱۸
ب) تکرار استرس موجب ایجاد اثرات جسمی پایدار مانند بیماری‌های قلبی – عروقی، التهاب‌های پوستی، اختلالات گوارشی، سردرد، ضعف سیستم ایمنی و افزایش احتمال ابتلا به سرطان می‌شود. (۰/۵) صفحه ۱۱۹ (دو مورد کافی است)
۱۳- منظور از داشتن سبک زندگی سالم کیفیت توصیه‌های خود مراقبتی برای حفظ سلامت روان در دوره نوجوانی است که ما انجام چه کارهایی است ؟ سه مورد کافی است.
غذاهای سالم بخورید. برای استراحت و تمدد اعصاب وقت بگذارید. روش‌های تمدد اعصاب را که برایتان مفید است بیابید. دعا، یوگا، تکنیک‌های آرام‌سازی و تمرین تمرکز را به کار ببرید. سعی کنید از زندگی‌تان لذت ببرید. (۰/۷۵) صفحه ۱۲۴ (سه مورد کافی است)
۱۴- درمورد مواد سمی موجود در دخانیات به پرسش‌های زیر پاسخ دهید.
الف) کدام ماده سبب تشکیل پوسته ضخیم قهوه‌ای رنگ در ریه‌ها می‌گردد؟
ب) کدام ماده هنگام استعمال دخانیات تبخیر شده و تنفس را مختل می‌کند؟
ج) کدام ماده از عوامل مهم در ایجاد تحریک و تخریب بافت‌ها به ویژه ریه‌ها است؟
الف) قطران (۰/۲۵)
ب) سیانیدریک اسید (جوهر بادام تلخ) (۰/۲۵)
ج) آمونیاک (۰/۲۵) صفحه ۱۳۰
۱۵- اصطلاحات زیر را تعریف کنید.
الف) دود دست‌دوم
ب) وضعیت بدنی به زبان ساده
الف) گاهی افراد خودشان مصرف‌کننده دخانیات نیستند ولی در معرض تنفس دود دخانیات قرار می‌گیرند که به آن دود دست دوم گفته می‌شود، (۰/۵) صفحه ۱۳۴
ب) فرم به حالتی که بدن فرد در طول انجام کار به خود می‌گیرد، و به عبارتی، نحوه قرار گرفتن قسمت‌های مختلف بدن، شامل سحر تنه و اندام‌ها در فضا. (۰/۵) صفحه ۱۵۶ (ذکر یک تعریف کافی است)
۱۶- درمورد مصرف الکل به پرسش‌های زیر پاسخ دهید.
الف) دو مورد از اثرات الکل بر عملکردهای سیستم اعصاب مرکزی را بنویسید.
ب) مصرف بلندمدت مشروبات الکلی اثری مشابه با کدام ویروس بر روی کبد دارد؟
الف) الکل عملکردهای سیستم اعصاب مرکزی را مختل می‌کند و خود را به صورت عدم تعادل در حرکت و تکلم، کاهش تعداد تنفس و کاهش ضربان قلب و فشارخون نشان می‌دهد. با افزایش اختلال در سیستم اعصاب مرکزی، کارکردهای حیاتی به شکل قابل توجهی تحت تاثیر قرار می‌گیرند. در موارد شدید، ممکن است شخص دچار کما و حتی مرگ شود (۰/۵) (دو مورد کافی است)
ب) ویروس هپاتیت صفحه ۱۳۷ (۰/۲۵)
۱۷- درمورد وابستگی به مواد مخدر به پرسش‌های زیر پاسخ دهید.
الف) منظور از وابستگی جسمانی به این مواد چیست؟
ب) از نشانه‌های وابستگی به مواد مخدر دو مورد را بنویسید.
الف) وضعیتی است که در آن، بدن فرد نسبت به مواد مخدر مقاومت نشان می‌دهد (۰/۲۵) و فرد برای دستیابی به همان آثار مطلوب و دلخواهی که از مصرف مواد انتظار داشته، (۰/۲۵) مجبور می‌شود بیشتر از مرتبه‌های قبلی مصرف کند. (۰/۲۵) صفحه ۱۴۱
ب) ۱- اختلال عملکرد در تحصیل و کار به دلیل مصرف مواد مخدر
۲- ادامه دادن به مصرف مواد مخدر با وجود تمام مشکلات ناشی از آن
۳- صرف زمان زیاد برای تهیه و مصرف مواد مخدر
۴- تلاش ناموفق برای ترک مصرف مواد مخدر
۵- پدیدار شدن نشانه‌های سندرم ترک (مانند دردهای شدید دست و پا، خمیازه‌های مکرر و لرز، آب‌ریزش بینی و چشم‌ها و اسهال) (۰/۵) صفحه ۱۴۳ (دو مورد کافی است)
۱۸- دو مورد از توصیه‌های خود مراقبتی در زمینه پیشگیری از رفتارهای پرخطر (استعمال دخانیات و…) را بنویسید.
۱- احترام به خود ۲- احترام به ارزش‌ها و قوانین ۳- مهارت‌های مقاومتی ۴- داشتن دوستان سالم ۵- خود کنترلی ۶- مقاوم بودن در شرایط و محیط‌های ناسالم ۷- برخورداری از مهارت‌های اجتماعی ۸- داشتن هدف و برنامه‌ای برای رسیدن به هدف ۹- روابط خانوادگی مطلوب ۱۰-داشتن الگوی سالم ۱۱- مهارت‌های مدیریت استرس ۱۲- مهارت‌های کنترل خشم ۱۳- حضور در فعالیت‌های ورزشی یا کلاسی (۰/۵) صفحه ۱۵۰ و ۱۵۲
۱۹- شکل مقابل مربوط به روش صحیح بلند کردن اجسام (سبک – سنگین) از روی زمین است.
اجسام سبک (۰/۲۵) صفحه ۱۵۸
۲۰- اصل ارگونومی مربوط به هر شکل را بنویسید (ذکر شماره هر اصل لازم نیست)
الف) 
ب) 
ج) 
الف) برای انجام کار، روش‌هایی را بکار بگیرید که باعث صرف نیروی کمتر شود. (۰/۲۵) صفحه ۱۶۶
ب) با وضعیت بدنی خنثی (طبیعی) کار کنید. (۰/۲۵) و یا (زاویه مناسب گردن را به گونه‌ای حفظ کنید که تحت فشار نباشد.) صفحه ۱۶۶
ج) وسایل را در محدوده دسترسی آسان قرار دهید. (۰/۲۵) صفحه ۱۶۷
۲۱- در هنگام اتو کردن لباس، به‌کارگیری چه روش‌هایی از بروز کمردرد جلوگیری می‌کند؟
انتخاب ارتفاع مناسب میز اتو (۰/۲۵)، استفاده از زیرپایی با ارتفاع مناسب (۰/۲۵) صفحه ۱۵۹
۲۲- درمورد پیشگیری از حوادث به پرسش‌های زیر پاسخ دهید.
الف) در سطح ۳ پیشگیری از حوادث چه اقدامی انجام می‌شود؟
ب) دو مورد از علائم مسمومیت با مواد شیمیایی را بنویسید.
الف) توان بخشی فرد آسیب دیده و جلوگیری از ناکارآمد شدن او (۰/۵) صفحه ۱۷۰
ب) ۱- به سختی نفس کشیدن ۲- تحریک چشم‌ها و پوست، گلو و مجرای تنفسی ۳- تغییر رنگ پوست ۴– سردرد و تاری دید ۵- سرگیجه و عدم تعادل و فقدان هماهنگی ۶- دردهای شکمی و اسهال (۰/۵) صفحه ۱۷۲ و ۱۷۳
۲۳- در مورد استفاده صحیح از اسپری حشره‌کش در منزل به پرسش‌های زیر پاسخ دهید.
الف) نحوه در دست گرفتن قوطی اسپری چگونه باید باشد؟
ب) بعد از اسپری کردن، چه اقداماتی باید انجام شود؟
الف) برای استفاده از اسپری حشره‌کش، قوطی اسپری را طوری در دست بگیرید که از شما فاصله داشته باشد. (۰/۲۵)
ب) بعد از اسپری کردن حشره‌کش فوراً از اتاق خارج شوید (۰/۲۵) و در را ببند (۰/۲۵) و دست‌هایتان را بشویید. (۰/۲۵) صفحه ۱۷۴
۲۴- هر یک از موارد زیر مربوط به کدام نوع آتش‌سوزی است؟
الف) بهترین وسیله برای خاموش کردن این نوع آتش، استفاده از گاز دی‌اکسیدکربن است.
ب) در این نوع آتش‌سوزی هرگز نباید از آب استفاده شود.
ج) این نوع حریق معمولاً از خود، خاکستر برجای می‌گذارد.
الف) آتش‌سوزی ناشی از برق (۰/۲۵)
ب) آتش‌سوزی مایعات قابل‌اشتعال (۰/۲۵)
ج) آتش‌سوزی خشک (۰/۲۵) صفحه ۱۷۶ و ۱۷۵
نظر مصححین گرامی قابل احترام است.
موفق باشید.
