سوالات امتحان نهایی زیستشناسی ۳؛ دوازدهم تجربی؛ دیماه ۱۴۰۰
کتاب الکترونیکی «جامـــــــعترین و آخــــــــرین پرسشهای آزمونهای نهایی زیستشناسی دوازدهم»
انتشارات: موسسه آموزشی تالیفی ارشدان
تعداد صفحه: ۱۱۵
این کتاب شامل
- بررسی تمامی امتحانهای نهایی (از دیماه ۱۳۹۷ تا دیماه ۱۴۰۱) داخل کشور
- پاسخ تشریحی پرسشها؛
- پاسخ کامل فعالیتهای کتاب؛
- مطابق با جدیدترین تغییرات کتاب درسی
- تفکیک موضوعی پرسشها براساس سرفصلهای کتاب درسی
سؤالات امتحان نهایی درس: زیست شناسی (۳)
تعداد صفحه: ۳
رشته: علوم تجربی
ساعت شروع: ۱۰ صبح
پایه دوازدهم دوره دوم متوسطه
تاریخ امتحان: ۱۴۰۰/۱۰/۰۶
مدت امتحان: ۱۰۰ دقیقه
دانش آموزان روزانه، بزرگسال و داوطلبان آزاد سراسر کشور در دی ماه سال ۱۴۰۰
مرکز سنجش و پایش کیفیت آموزشی
۱- درستی یا نادرستی هریک از عبارتهای زیر را بدون ذکر دلیل مشخص کنید. (۱/۵ نمره) (هر مورد ۰/۲۵ نمره)
الف) دستورالعملهای هسته در حین تقسیم از نسلی به نسل دیگر منتقل میشود.
نادرست (ص ۲)
ب) باز شدن پیچ و تاب DNA و جدا شدن هیستون ها از آن توسط آنزیم هلیکاز صورت میگیرد.
نادرست (ص ۱۱)
ج) جهش جانشینی همیشه باعث تغییر در توالی آمینواسیدها نمیشود.
درست (ص ۴۹)
د) در تخمیر الکلی، پیرووات حاصل از قند کافت ابتدا به آنانال تبدیل میشود.
درست (ص ۷۳)
هـ) محصول اولین واکنش چرخه کالوین یک مولکول پنج کربنی است.
نادرست (ص ۸۴)
و) در مهندسی ژنتیک آنزیم لیگاز در مرحله جداسازی یاختههای ترازنی به کار میرود.
نادرست (ص ۹۵)
۲- ۲- در هر یک از عبارتهای زیر جای خالی را با کلمات مناسب کامل کنید. (۱/۵ نمره) (هر مورد ۰/۲۵ نمره)
الف) دو انتهای رشتههای پلی نوکلئوتیدی نیز میتوانند با پیوند ……………………. به هم متصل شوند و نوکلئیک اسید حلقوی را ایجاد کنند.
فسفودی استر (ص ۵)
ب) مزلسون و استال به منظور سنجش چگالی دناها در هر فاصله زمانی، دنای باکتری را استخراج و در شیبی از محلول …………….. با غلظت¬های متفاوت و در سرعتی بسیار بالا گریز دادند.
سزیم کلرید (ص ۱۰)
ج) آنزیمهایی مثل پمپ سدیم – پتاسیم، فعالیت خود را در ……………………………… انجام میدهند.
غشا (ص ۱۸)
د) برای صفت گروه خونی ABO، …………………….. دگره وجود دارد.
۳ (ص ۴۱)
ه) هنگامی که صفت در حالت ناخالص، به صورت حد واسط حالتهای خالص مشاهده میشود، رابطه دگرهای از نوع……………………….. میباشد.
بارزیت ناقص (ص ۴۱)
و) افراد مبتلا به بیماری کم خونی ناشی از گویچههای قرمز داسی شکل، ژن نمود ……………………… دارند.
HbSHbS (ص ۵۶)
۳- از بین کلمات داخل پرانتز، گزینه مناسب را انتخاب کنید. (۱/۵ نمره) (هر مورد ۰/۲۵ نمره)
الف) تعداد جایگاههای آغاز همانندسازی در مرحله مورولا (مشابه – برخلاف) مرحله بلاستولا (زیاد – کم) است.
مشابه – زیاد (ص ۱۳)
ب) پروتئینها از یک یا چند زنجیره بلند و (بدون شاخه – شاخه دار) از پلی پپتیدها ساخته شدهاند.
بدون شاخه (ص ۱۶)
ج) واکنش تبدیل +NAD به NADH از نوع (کاهشی – اکسایشی) است.
کاهشی (ص ۶۶)
د) در گیاهان C4 آنزیم روبیسکو در یاختههای (غلاف آوندی – میانبرگ) فعال است.
میانبرگ ( ۸۷)
ه) آنزیم EcoR1 پیوند فسفودی استر بین نوکلئوتیدهای (گوانیندار و آدنیندار – آدنیندار و تیمیندار) را برش می زند.
گوانیندار و آدنیندار (ص ۹۴)
۴- در پرسشهای چهارگزینهای زیر، گزینه مناسب را انتخاب کنید. (۰/۵ نمره)
الف) رمزهای که فرایند ترجمه از آن آغاز میشود، کدام است؟
۱) AUG
۲) AGU
۳) GUA
۴) UGA
گزینه ۱- AUG (ص ۲۷، ۰/۲۵ نمره)
ب) سبزینههای a و b و کاروتنوئیدها، کدام نور را به طور مشترک، بیشتر جذب میکنند؟
۱) قرمز
۲) نارنجی
۳) آبی
۴) بنفش
گزینه ۳- آبی (ص ۷۹ ، ۰/۲۵ نمره)
۵- به چه دلیل قطر مولکول دنا (DNA) در سراسر آن یکسان است؟ (۰/۵ نمره)
زیرا در تمام طول DNA یک باز تک حلقهای (۰/۲۵ نمره) در مقابل یک باز دوحلقه ای (۰/۲۵ نمره) قرار میگیرد. (ص ۷۹)
۶- در ارتباط با رونویسی به پرسشهای زیر پاسخ دهید. (۰/۷۵ نمره)
الف) توالیهای نوکلئوتیدی ویژه در دنا که رنا بسپاراز آن را جهت آغاز رونویسی ژن از محل صحیح خود، شناسایی میکند، چه نام دارند؟
راه انداز (ص ۲۳، ۰/۲۵ نمره)
ب) به چه دلیل به رشته دنای مکمل رشته الگو در محل رونویسی ژن، رشته رمزگذار گفته میشود؟
زیرا توالی نوکلئوتیدی آن شبیه رنایی است که از روی رشته الگوی آن ساخته شده است. (۰/۵ نمره) (ص ۲۴)
۷- ساختار سه بعدی رنای ناقل (tRNA) چگونه ایجاد میشود؟ (۱ نمره)
در رنای نافل نوکلئوتیدهای مکمل میتوانند پیوند هیدروژنی ایجاد کنند (۰/۲۵ نمره) رنای تک رشتهای (۰/۲۵ نمره) روی خودش تا میخورد (۰/۲۵ نمره) و تاخوردگیهای مجدد (۰/۲۵ نمره) پیدا میکند که ساختار سه بعدی را به وجود میآورد. (ص ۲۸)
۸- در ارتباط با مراحل ترجمه پروتئین سازی به پرسشهای زیر پاسخ دهید: (۰/۵ نمره)
الف) محل برقراری پیوند پپتیدی در کدام جایگاه رناتن (ریبوزوم) میباشد؟
A (ص ۳۰، ۰/۲۵ نمره)
ب) رسیدن رنانن به یکی از رمزههای پایان در کدام مرحله از فرایند ترجمه رخ میدهد؟
مرحله طویل شدن (ص ۳۰، ۰/۲۵ نمره)
۹- ژنوتیپ مادری با گروه خونی A+ که فرزندی با گروه خونی O- دارد، چگونه است؟ (۰/۵ نمره)
AODd (ص ۴۰ و ۴۱، ۰/۵ نمره)
۱۰- مردی سالم قصد دارد با زنی هموفیل ازدواج کند. چه ژن نمود (ژنوتیپ) و رخنمودهایی (فنوتیپ) برای فرزندان آنها پیش بینی میکنید؟ (رسم مربع پانت الزامی است) (۱ نمره)
Xh | گامت مادر / گامت پدر |
XHXh | XH |
XhY | Y |
فنوتیپ ها: پسران بیمار (۰/۲۵ نمره)
دختران ناقل (۰/۲۵ نمره)
رسم جدول (ص ۴۳، ۰/۵ نمره)
۱۱- منظور از صفات چند جایگاهی چیست ؟ (۰/۵ نمره)
صفاتی هستند که در بروز آنها بیش از یک جایگاه ژن شرکت دارد. (ص ۴۴، ۰/۵ نمره)
۱۲- در مقایسه ژنهای زنجیره بتای هموگلوبین در ارتباط با کم خونی ناشی از گلبولهای قرمز داسی، رمز ششمین آمینواسید چه تغییری پیدا کرده است؟(۰/۵ نمره)
نوکلئوتید A به جای T قرار گرفته است. (ص ۴۸ ، ۰/۵ نمره)
۱۳- اگر جهش در راه انداز که از توالیهای تنظیمی است رخ دهد، چگونه بر مقدار محصول ژن اثر خواهد گذاشت؟ (۱ نمره)
ممکن است آن را به راه اندازی قویتر و یا ضعیفتر تبدیل کند (۰/۵ نمره) و با اثر بر میزان رونویسی از ژن، محصول آن را نیز بیشتر و یا کمتر کند. (ص ۵۱، ۰/۵ نمره)
۱۴- در ارتباط با عواملی که سبب میشود جمعیت از حال تعادل خارج شود، به پرسشها پاسخ دهید. (۰/۵ نمره)
الف) فرایندی که باعث تغییر فراوانی دگرهای بر اثر رویدادهای تصادفی میشود، چه نام دارد؟
رانش دگرهای (ص ۵۴ ،۰/۲۵ نمره)
ب) کدام یک از عوامل برهم زننده تعادل جمعیت افراد سازگارتر با محیط را بر میگزیند و از فراوانی دگرهای میکاهد؟
انتخاب طبیعی (ص ۵۵ ، ۰.۲۵ نمره)
۱۵- در ارتباط با تنفس یاختهای به پرسشهای زیر پاسخ دهید. (۰/۷۵ نمره)
الف) در یاخته یوکاریوتی محل انجام قند کافت (گلیکولیز) کجا است؟
ماده زمینه سیتوپلاسم (ص ۶۶، ۰/۲۵ نمره)
ب) حاصل اکسایش پیرووات کدام ماده است؟
بنیان استیل (ص ۶۸، ۰/۲۵ نمره)
ج) در طی واکنشهای متفاوتی که در چرخه کربس رخ میدهد، چند اتم کربن به صورت مولکول CO2 آزاد میشود؟
دو مولکول (ص ۶۹، ۰/۲۵ نمره)
۱۶- در مورد زنجیره انتقال الکترون در راکیزه (میتوکندری) به پرسشهای زیر پاسخ دهید. (۰/۷۵ نمره)
الف) این زنجیره در کدام بخش راکیزه قرار دارد؟
در غشای درونی راکیزه (ص ۶۸، ۰/۲۵ نمره)
ب) عملکرد این زنجیره به الکترونهای پرانرژی کدام فراوردههای چرخه کربس وابسته است؟
NADH و FADH2 (ص ۷۰، ۰/۲۵ نمره)
۱۷- باتوجه به شکل به پرسشهای زیر پاسخ دهید. (۰/۵ نمره)
الف) شکل مقابل چه نوع تخمیری را نشان میدهد؟
تخمیر لاکتیکی (۰/۲۵ نمره)
ب) نام ماده مشخص شده با علامت سؤال را بنویسید.
لاکتات (ص ۷۴، ۰/۲۵ نمره)
۱۸- در مورد فتوسنتز به پرسشهای زیر پاسخ دهید. (۱ نمره)
الف) مزیت وجود رنگیزه های متفاوت (سبزینه و کاروتنوئید) در گیاهان چیست؟
کارایی گیاه را در استفاده از طول موجهای متفاوت نور افزایش میدهد. (ص ۷۹، ۰/۵ نمره)
ب) فتوسیستم ها در غشای تیلاکوئید چگونه به هم مرتبط میشوند؟
با مولکولهایی به نام ناقل الکترون به هم مرتبط میشوند. (ص ۸۰، ۰/۲۵ نمره)
ج) الکترون برانگیخته از فتوسیستم ۱ در نهایت به چه مولکولی میرسد؟
+NADP (ص ۸۲، ۰/۲۵ نمره)
۱۹- در ارتباط با چرخه کالوین به پرسشهای زیر پاسخ دهید. (۰/۷۵ نمره)
الف) چرخه، مستقل از نور است یا وابسته به نور؟
مستقل از نور (ص ۸۴، ۰/۲۵ نمره)
ب) اولین ماده آلی پایدار ساخته شده در چرخه، ترکیبی چند کربنی است؟
سه کربنی (ص ۸۵، ۰/۵ نمره)
ج) این چرخه در گیاهان CAM در چه زمانی انجام میشود؟
در روز (ص ۸۸، ۰/۲۵ نمره)
۲۰- چرا اینترفرون ساخته شده با مهندسی ژنتیک فعالیت کمتری نسبت به نوع طبیعی دارد؟ (۰/۷۵ نمره)
علت این کاهش فعالیت، تشکیل پیوندهای نادرست در هنگام ساخته شدن آن در باکتری است. (۰/۵ نمره) پیوندهای نادرست باعث تغییر در شکل مولکول (۰/۲۵ نمره) و درنتیجه کاهش فعالیت آن میشوند. (ص ۹۷)
۲۱- در مورد زیست فناوری و کاربردهای آن به پرسشهای زیر پاسخ دهید. (۱/۲۵ نمره)
الف) لختهها به طور طبیعی در بدن توسط کدام آنزیم تجزیه میشوند؟
پلاسمین (ص ۹۸، ۰/۲۵ نمره)
ب) با جدا شدن کدام زنجیره، پیش انسولین به انسولین فعال تبدیل میشود؟
زنجیره (ص ۱۰۲، ۰/۲۵ نمره)
ج) واکسنهای نوترکیب چگونه تولید میشوند؟
در این روش، ژن (۰/۲۵ نمره) مربوط به پادگن (آنتی ژن) سطحی عامل بیماری زا (۰/۲۵ نمره) به یک باکتری یا ویروس غیربیماریزا منتقل میشود. (ص ۱۰۳، ۰/۲۵ نمره)
۲۲- در هر یک از موارد زیر، نوع یادگیری را مشخص کنید. (۱ نمره)
الف) پاسخ جانور به یک محرک تکراری که سود یا زیانی برای آن ندارد، کاهش پیدا میکند و جانور میآموزد به برخی محرکها پاسخ ندهد.
خوگیری (ص ۱۱۰، ۰/۲۵ نمره)
ب) پرندهای که پروانه مونارک را بلعیده و دچار تهوع شده است، پس از چنین تجربههایی میآموزد که، این حشره را نباید بخورد.
شرطی شدن فعال (ص ۱۱۲، ۰/۲۵ نمره)
ج) جانور بین تجربههای گذشته و موقعیت جدید ارتباط برقرار میکند و آگاهانه برنامه ریزی میکند.
حل مساله (ص ۱۱۲، ۰/۲۵ نمره)
د) جوجه غازها پس از بیرون آمدن از تخم، نخستین جسم متحرکی را که میبینند، دنبال میکنند.
نقش پذیری (ص ۱۱۳، ۰/۲۵ نمره)
۲۳- در ارتباط با انتخاب طبیعی و رفتار به پرسشهای زیر پاسخ دهید. (۱ نمره)
الف) چرا در جانوران، مادهها بیشتر از نرها انتخاب جفت انجام میدهند؟
زیرا جانوران ماده معمولاً زمان و انرژی بیشتری صرف میکنند. (ص ۱۱۶، ۰/۵ نمره)
ب) چرا خرچنگهای ساحلی صدفهای با اندازه متوسط را ترجیح میدهند؟
زیرا آنها بیشترین انرژی خالص را تأمین میکنند. (ص ۱۱۸، ۰/۵ نمره)
۲۴- جیرجیرک نر با صدای خود چه اطلاعاتی را به جیرجیرک ماده میرساند؟ (۰/۵ نمره)
اطلاعاتی مانند گونه (۰/۲۵ نمره) و جنسیت (ص ۱۲۱، ۰/۲۵ نمره)
جمع نمرات ۲۰
” نظر همکاران گرامی مورد احترام است”
“موفق باشید”
بارمبندی زیستشناسی دوازدهم
بارم بندی زیستشناسی ۳ سال تحصیلی ۱۴۰۲ – ۱۴۰۱
درس زیستشناسی دوازدهم
ارزشیابی از دانش آموزان در این درس به دو صورت مستمر و پایانی انجام میشود.
ارزشیابی مستمر بر اساس فعالیتهای گروهی یا انفرادی دانش آموزان در کلاس یا خارج از کلاس و در طول سال تحصیلی انجام میشود. این ارزشیابی بر اساس مشاهدات معلم و تعامل بین معلم و دانش آموز در هنگام انجام هر فعالیت و بر اساس عملکرد دانش آموزان در انجام فعالیتها، مانند ارائه گزارش، مشارکت در بحثهای گروهی، پاسخ به پرسشهای کتبی و شفاهی انجام میشود.
نمره این ارزشیابی برای هر نوبت (نوبت اول سال و نوبت دوم سال) ۲۰ نمره است.
ارزشیابی پایانی به صورت آزمون کتبی انجام میشود. در نوبت اول ۲۰ نمره از چهار فصل اول کتاب (تا پایان صفحه ۶۲) و در نوبت خرداد، شهریور و دی ماه ۲۰ نمره از همه کتاب مطابق با جدول زیر پیشنهاد میشود.
نکات قابل توجه:
۱- طرح پرسش از مطالب مربوط به بیشتر بدانید، واژه شناسی، پاورقی ها و پیوستهای آخرکتاب در همه آزمونها ممنوع است.
۲- گرچه نمره جداگانهای برای فعالیتهای کتاب زیست شناسی ۳ منظور نشده، اما بدیهی است که بخشی از نمره هر فصل به فعالیتهای آن فصل اختصاص دارد. بر این اساس طراحان محترم در طراحی پرسش مربوط به هر فصل، فعالیتها و نتایج آنها را مد نظر قرار دهند.
شماره فصل و عنوان | نیمسال اول | نیمسال دوم و شهریور |
۱- مولکولهای اطلاعاتی | ۶ | ۲/۵ |
۲- جریان اطلاعات در یاخته | ۵ | ۲/۵ |
۳- انتقال اطلاعات در نسل ها | ۴ | ۲/۵ |
۴- تغییر در اطلاعات وراثتی | ۵ | ۲/۵ |
۵- از ماده به انرژی | – | ۲/۵ |
۶- از انرژی به ماده | – | ۲/۵ |
۷- فناوریهای نوین زیستی | – | ۲/۵ |
۸- رفتارهای جانوران | – | ۲/۵ |
جمع | ۲٠ | ۲۰ |
کتاب زیستشناسی ۳
فصل ۱- مولکولهای اطلاعاتی
نوکلئیک اسیدها
همانندسازی دِنا
پروتئینها
فصل ۲- جریان اطلاعات در یاخته
رونویسی
به سوی پروتئین
تنظیم بیان ژن
فصل ۳- انتقال اطلاعات در نسلها
مفاهیم پایه
انواع صفات
فصل ۴- تغییر در اطلاعات وراثتی
تغییر در مادۀ وراثتی جانداران
تغییر در جمعیتها
تغییر در گونهها
فصل ۵- از ماده به انرژی
تأمین انرژی
اکسایش بیشتر
زیستن مستقل از اکسیژن
فصل ۶- از انرژی به ماده
فتوسنتز: تبدیل انرژی نور به انرژی شیمیایی
واکنشهای فتوسنتزی
فتوسنتز در شرایط دشوار
فصل ۷- فناوریهای نوین زیستی
زیست فناوری و مهندسی ژنتیک
فناوری مهندسی پروتئین و بافت
کاربردهای زیست فناوری
فصل ۸- رفتارهای جانوران
اساس رفتار
انتخاب طبیعی و رفتار
ارتباط و زندگی گروهی
آزمونهای آنلاین زیست ۳
فصل مولکولهای اطلاعاتی
نوکلئیک اسیدها
همانندسازی دِنا
پروتئینها
مولکولهای اطلاعاتی
فصل جریان اطلاعات در یاخته
رونویسی
به سوی پروتئین
تنظیم بیان ژن
جریان اطلاعات در یاخته
فصل انتقال اطلاعات در نسلها
مفاهیم پایه
انواع صفات
انتقال اطلاعات در نسلها
فصل تغییر در اطلاعات وراثتی
تغییر در مادۀ وراثتی جانداران
تغییر در جمعیتها
تغییر در گونهها
تغییر در اطلاعات وراثتی
فصل از ماده به انرژی
تأمین انرژی
اکسایش بیشتر
زیستن مستقل از اکسیژن
از ماده به انرژی
فصل از انرژی به ماده
فتوسنتز: تبدیل انرژی نور به انرژی شیمیایی
واکنشهای فتوسنتزی
فتوسنتز در شرایط دشوار
از انرژی به ماده
فصل فناوریهای نوین زیستی
زیست فناوری و مهندسی ژنتیک
فناوری مهندسی پروتئین و بافت
کاربردهای زیست فناوری
فناوریهای نوین زیستی
فصل رفتارهای جانوران
اساس رفتار
انتخاب طبیعی و رفتار
رفتارهای جانوران
ارتباط و زندگی گروهی