باسمه تعالی
سؤالات امتحان نهایی درس: جغرافیا ۳
تعداد صفحه: ۲
پایه دوازدهم دوره دوم متوسطه رشته: ادبیات و علوم انسانی
تاریخ امتحان: ۱۳۹۹/۰۵/۲۶
ساعت شروع: ۸ صبح
مدت امتحان: ۸۰ دقیقه
دانش آموزان روزانه سراسر کشور در نوبت شهریور سال ۱۳۹۹
مرکز سنجش و پایش کیفیت آموزشی
دانش آموزان عزیز به سؤالات ۱ تا ۱۶ (جهت کسب ۱۶ نمره) پاسخ دهید.
۱- درست یا نادرست بودن جملات زیر را با علامت (ص) یا (غ) مشخص کنید. (۱ نمره)
الف) اختراع چرخ تحول بزرگی در حمل و نقل آبی و ریلی به وجود آورد.
غلط (ص ۴۲، ۰/۲۵ نمره)
ب) آلایندگی محیط زیست در حمل و نقل جاده‌ای بسیار بیشتر از حمل و نقل ریلی است.
صحیح (ص ۴۸، ۰/۲۵ نمره)
ج) GIS توانایی محاسبات آماری و ریاضی را دارد.
صحیح (ص ۴۰، ۰/۲۵ نمره)
د) همه نصف النهارهایی که داخل یک قاچ قرار گرفته‌اند، ساعت یکسانی دارند.
صحیح (ص ۷۴، ۰/۲۵ نمره)
۲- جاهای خالی را با عبارت مناسب کامل کنید. (۱ نمره)
الف) به طور کلی، هرچه حجم محموله بیشتر باشد هزینه حمل آن ……………. می‌شود.
کمتر (ص ۶۲، ۰/۲۵ نمره)
ب) ترکیبی از دو یا چند شیوه مختلف حمل و نقل را …………………………….. می گویند.
چند وجهی یا چند منظوره (ص ۶۵، ۰/۲۵ نمره)
ج) مهم‌ترین راهکار بهبود حمل و نقل شهری گسترش ………………………………………… است.
حمل و نقل عمومی (ص ۶۷، ۰/۲۵ نمره)
د) مدیریت حمل و نقل آبی بر عهده سازمانها و شرکتهای تابعه …………………………….. است.
وزارت راه و شهرسازی (ص ۷۱، ۰/۲۵ نمره)
۳- کلمه مناسب را از داخل کمانک ( ) انتخاب، و در پاسخ نامه خود بنویسید. (۱ نمره)
الف) مکان اصلی و دقیق یک سکونتگاه و محل استقرار آن روی زمین (مقر – موقعیت) است.
مقر (ص ۶۲، ۰/۲۵ نمره)
ب) متداول‌ترین ملاک تشخیص شهر و روستا، ملاک (اقتصادی – جمعیتی) است.
جمعیتی (ص ۶، ۰/۲۵ نمره)
ج) سرعت گسترش شهرنشینی در قاره (اروپا – آسیا) بیشتر از سایر نواحی است.
آسیا (ص ۱۱، ۰/۲۵ نمره)
د) به شهرهایی که به سبب نقش مهم آنها در اقتصاد و تجارت جهانی حوزه نفوذ بسیار وسیعی دارند، (جهان شهر – کلان شهر) می گویند.
جهان شهر (ص ۱۳، ۰/۲۵ نمره)
۴- عبارت‌های سمت راست را به طور مناسب به عنوان‌های سمت چپ مربوط کنید.
| الف) طرح و اجرای طرح‌های روستایی از وظایف مهم این نهاد است. ب) یکی از بخش‌های مهم برنامه ریزی شهری است. ج) برای جلب همکاری و مشارکت مردم در مدیریت شهری و روستا به وجود آمدند. د) به حداقل رساندن آلودگی و تخریب محیط زیست از ارکان مهم آن است. | ۱- وزارت راه و شهرسازی ۲- شوراها ۳- بنیاد مسکن انقلاب اسلامی ۴- کاربری اراضی ۵- پایداری شهری |
الف ۳ یا بنیاد مسکن انقلاب اسلامی (ص ۳۳)
ب ۴ یا کاربری اراضی (ص ۲۸)
ج ۲ یا شوراها (ص ۳۵)
د ۵ یا پایداری شهری (ص ۲۸) (هر مورد ۰/۲۵ نمره)
۵- به جز عوامل طبیعی چه عوامل دیگری در پدید آمدن یک سکونتگاه نقش دارند؟ (۲ مورد) (۰/۵ نمره)
۱- عوامل سیاسی ۲- دسترسی به راه‌های تجاری ۳- عوامل دفاعی ۴- عوامل نظامی ۵- بازارهای محلی ۶- دسترسی به منابع و انرژی (دو مورد، هر مورد ۰/۲۵ نمره) (ص ۳ و ۲)
۶- مهم‌ترین تفاوت‌های شهر و روستا از نظر فرهنگ و مناسبات اجتماعی را بنویسید. (۱ نمره)
روستاها جمعیت کم و بیشتر افراد همدیگر را می‌شناسند، و روابط خویشاوندی، وابستگی اجتماعی و همکاری بین آنها بیشتر است. آداب و رسوم و شیوه زندگی در شهر و روستا متفاوت است. در شهرها نوگرایی بیشتر و تغییرات اجتماعی سریع‌تر است. (۴ مورد کافی است.) (هر مورد ۰/۲۵ نمره) (ص ۶)
۷- منظور از شهرگرایی چیست؟ (۱ نمره)
روندی اقتصادی – اجتماعی است که طی آن شیوه‌های زندگی، رفتار و عملکردها، ارزش‌ها و مظاهر شهری در روستاها و بین روستانشینان رواج می‌یابد. (ص ۱۷، ۱ نمره)
۸- چهار مورد از مشاغل و فعالیت‌های اقتصادی بخش غیررسمی شهرها را نام ببرید. (۱ نمره)
۱- کار فروشندگان دوره گرد و دست فروش‌ها ۲- دلالان ۳- زباله جمع کن‌ها ۴- نوازندگان دوره گرد (ص ۲۳، ۱ نمره)
۹- در نواحی حاشیه نشین بین فقر و جرم و بزهکاری چه ارتباطی وجود دارد؟ (۲ مورد) (۰/۵ نمره)
۱- انحرافات ۲- کجروی های اجتماعی ۳- سرقت ۴- خشونت ۵- اعتیاد ۶-طلاق گسترش می‌یابد. ( دو مورد، هر مورد ۰/۲۵ نمره) (ص ۲۵)
۱۰- مبلمان شهری را تعریف کنید. (۱ نمره)
به معنای مجموعه وسیعی از وسایل و نمادها و عناصری است که در خیابان‌ها یا فضاهای شهری برای استفاده عموم نصب می‌شود. (اشاره به موارد نمادها مثل مجسمه‌ها و نیمکت‌ها پرچم‌ها و … مد نظر قرار بگیرد.) (ص ۲۵- ۲۶، ۱ نمره)
۱۱- امروزه سامانه GIS در چه اموری کاربرد دارد؟ (۴ مورد) (۱ نمره)
۱- برنامه ریزی و مدیریت شهر و روستا ۲- محیط زیست ۳- عمران ۴- معدن ۵- نقشه برداری ۶- امور نظامی ۷- شبکه بهداشت و درمان (۴ مورد کافی است- هر مورد ۰/۲۵ نمره) (ص ۳۸)
۱۲- برای هر یک از سیستم‌های حمل و نقل زیر یک مزیت بنویسید. (۱/۵ نمره)
الف) حمل و نقل آبی:
۱- حجم عظیمی از کالاها به ویژه کالاهای حجیم و بزرگ در مسافت‌های طولانی جابه جا می‌شود ۲- مقرون به صرفه‌ترین و ارزان‌ترین روش برای مسافت طولانی (ص ۵۲)
ب) حمل و نقل هوایی:
۱- سریع‌ترین شیوه حمل و نقل ۲- برای مسافت‌های طولانی و صرفه جویی در وقت (ص ۵۵)
ج) حمل و نقل لوله‌ای:
۱- انتقال حجم عظیمی از مایعات ۲- مقرون به صرفه ۳- آسیب کمتر به محیط زیست (ص ۵۷) (از هر بخش یک مورد کافی است.)
۱۳- چرا جغرافیای حمل و نقل، شاخه‌ای از جغرافیای اقتصادی محسوب می‌شود؟ (۱ نمره)
حمل و نقل در فعالیت‌های اقتصادی و مکان گزینی واحدهای تولیدی، خدماتی و تجاری نقش مهم دارد. (ص ۴۴، ۱ نمره)
۱۴- سه مورد از فعالیت‌های مختلفی که برای حفظ ایمنی در حمل و نقل انجام می‌گیرد را بنویسید. (۱/۵ نمره)
۱- روش‌ها و تجهیزات پایش و نظارت بر حمل و نقل. ۲- استفاده از تجهیزات ویژه در وسایل حمل و نقل. ٣- وضع قوانین و مقررات. ۴- تقویت فرهنگ ایمنی. (۳ مورد کافی است.) (هر مورد ۰/۵ ص ۶۴)
۱۵- گسترش حمل و نقل درون شهری ریلی چه مزایایی دارد؟ (۲ مورد) (۱ نمره)
۱- آلایندگی کمتری دارد. ۲- تعداد زیادی مسافران شهری را جابه جا می‌کند. ۳- ترافیک ندارد. (۲مورد کافی است.) (ص ۶۸، ۰/۵ نمره)
۱۶- خط روز گردان یا خط بین المللی زمان را تعریف کنید. (۱ نمره)
خط فرضی روزگردان، نصف النهار ۱۸۰ درجه‌ای است که در امتداد نصف النهار مبدأ در آن سوی کره زمین است. (ص ۷۵، ۱ نمره)
دانش آموزان عزیز جهت کسب ۴ نمره از سؤالات ۱۷ تا ۲۴ فقط ۴ سؤال را به دلخواه انتخاب کرده و پاسخ دهید.
۱۷- چرا اصلاحات ارضی در ایران موفقیت آمیز نبود؟ ( ۴ مورد) (۱ نمره)
۱- تقسیم نادرست زمین ۲- حمایت نکردن دولت از کشاورزان ۳- توجه به صنایع مونتاژ ۴- واردات کالا از کشورهای خارجی (هر مورد ۰/۲۵ نمره) (ص ۲۰)
۱۸- از مشکلات اقتصادی روستاییان چهار مورد بنویسید؟ (۱ نمره)
۱- در آمد فصلی و ناکافی ۲- میزان تولید پایین ۳- کمبود زمین ۴- نداشتن سرمایه لازم ۵- دسترسی نداشتن به بازار ۶- نداشتن مالکیت زمین. (۴ مورد کافی است.) (ص ۳۱)
۱۹- از دهه ۱۹۷۰ میلادی دو تحول مهم در حمل و نقل دریایی ظرفیت جابه جایی کالا را سرعت بخشید، آنها را بنویسید. (۱ نمره)
۱- تولید کشتی‌های رو – رو (Ro- Ro) 2- گسترش کشتی‌های کانتینر بر (هر مورد ۰/۵ نمره) (ص ۵۳)
۲۰- در مدیریت و برنامه ریزی حمل و نقل چه عواملی مورد توجه و بررسی قرار می‌گیرد؟ (۴ مورد) (۱ نمره)
۱- دسترسی ۲- نوع و حجم محموله‌ها ۳- سرعت و زمان انتقال ۴- هزینه ۵- تقاضا ۶- ویژگی‌های طبیعی ۷- محیط زیست (۲ مورد کافی است) (هر مورد ۰/۵ نمره) (ص ۸۷)
۲۱- دو مورد از مهم‌ترین مناطق زلزله خیز جهان را بنویسید. (۱ نمره)
۱- کمربند کوهستانی آلپ – هیمالیا ۲- کمربند اطراف اقیانوس آرام ۳- کمربند میانی اقیانوس اطلس (۲ مورد کافی است) (هر مورد ۰/۵ نمره) (ص ۸۷)
۲۲- چهار گروه اصلی حرکات دامنه‌ای را نام ببرید. (۱ نمره)
۱- ریزش ۲- خزش ۳- جریان گلی ۴- زمین لغزش (هر مورد ۰/۲۵ نمره) (ص ۹۳)
۲۳- بحران را تعریف کنید. (۱ نمره)
پیشامدی است که به صورت ناگهانی و گاهی شدید رخ می‌دهد و به وضعیتی خطرناک و ناپایدار برای فرد یا جامعه می‌انجامد. (ص ۱۰۰، ۱ نمره)
۲۴- کشورها با چه اهدافی ماهواره‌های مختلف را در جو زمین و بالاتر از آن قرار می‌دهند؟ (۴ مورد) (۱ نمره)
۱- نظامی ۲- هواشناسی ۳- مخابراتی ۴- منابع زمینی (ص ۱۱۱، ۱ نمره)
جمع نمره ۲۴
” نظر همکاران محترم صائب است”
«موفق و پیروز باشید»
