«بسمه تعالی»
سؤالات امتحان نهایی درس: سلامت و بهداشت
رشته: کلیه رشته‌ها
تعداد صفحه: ۳
مدت امتحان: ۹۰ دقیقه
ساعت شروع: ۸ صبح
پایه دوازدهم دوره دوم متوسطه
تاریخ امتحان: ۱۳۹۸/۰۶/۱۰
دانش آموزان بزرگسال و داوطلبان آزاد سراسر کشور در نوبت شهریور ماه سال ۱۳۹۸
مرکز سنجش آموزش و پرورش
۱- درستی یا نادرستی هر یک از عبارت‌های زیر را بدون ذکر دلیل مشخص کنید.
الف) خود مراقبتی، گام اول در حفظ سلامت خویش است.
ب) بیماران مبتلا به دیابت نوع ۲ اغلب بدون علامت هستند.
ج) بهتر است در چیدمان وسایل کوله‌پشتی، اشیای سبک در عقب کوله‌پشتی قرار بگیرند.
د) بر اساس شواهد، حوادث در مورد دختران بیشتر در خانه رخ می‌دهد.
الف) درست (۰/۲۵) صفحه ۱۵
ب) درست (۰/۲۵) صفحه ۶۵
ج) نادرست (۰/۲۵) صفحه ۱۶۳
د) درست (۰/۲۵) صفحه ۱۷۰
۲- در هر یک از عبارت‌های زیر جای خالی را با کلمات مناسب کامل کنید.
الف) با توجه به دیدگاه اسلام، در تعریف سلامت توسط سازمان جهانی بهداشت از جنبه …… آن غفلت شده است.
ب) بنا به فرموده پیامبر (ص) “هر کس …… کند به وسیله آن نصف دینش را حفظ کرده است”.
ج) در اکثر اوقات صدماتی که در ناحیه کمر رخ می‌دهد به علت شناخته بودن عضلات کمر است.
د) بسیاری از لامپ‌های کم مصرف و مهتابی حاوی گاز سمی …… هستند.
الف) معنوی (۰/۲۵) صفحه ۴
ب) ازدواج (۰/۲۵) صفحه ۱۰۱
ج) ضعیف (۰/۲۵) صفحه ۱۶۰
د) جیوه (۰/۲۵) صفحه ۱۷۵
۳- از میان کلمات داخل پرانتز گزینه مناسب را انتخاب کنید.
الف) هر چه از پائین هرم غذایی به سمت بالا حرکت می‌کنیم حجم گروه‌های غذایی (بیشتر / کمتر) می‌شود.
ب) اسهال خونی از بیماری‌هایی است که از طریق دستگاه (تناسلی / گوارش) منتقل می‌شود.
ج) پدیکلوزیس یکی از شایع‌ترین بیماری‌های (انگلی / ویروسی ) است.
د) به توانمندی لازم برای اداره امور همسر و فرزندان، بلوغ (روانی / اجتماعی) اطلاق می‌گردد.
الف) کمتر (۰/۲۵) صفحه ۲۴
ب) گوارش (۰/۲۵) صفحه ۶۷
ج) انگلی (۰/۲۵) صفحه ۶۹
د) اجتماعی (۰/۲۵) صفحه ۱۰۲
۴- در پرسش‌های چهارگزینه‌ای زیر گزینه مناسب را انتخاب کنید.
الف) کمبود کدام ریز مغذی موجب گواتر می‌شود؟
۱) ید
۲) کلسیم
۳) آهن
۴) ویتامین D
ب) کدام یک از علائم بدنی اضطراب نمی‌باشد؟
۱) تپش قلب
۲) تنگی نفس
۳) بی‌اشتهایی
۴) حواس‌پرتی
ج) کدام یک از مواد سمی موجود در سیگار در ایجاد تحریک و تخریب بافت‌ها به ویژه ریه نقش دارد؟
۱) سیانیدریک اسید
۲) آرسنیک
۳) آمونیاک
۴) نیکوتین
د) کدام یک از علائم ناشی از مسمومیت نمی‌باشند؟
۱) تغییر رنگ پوست
۲) دردهای شکمی و اسهال
۳) سردرد
۴) خفگی
الف) گزینه ۱- ید (۰/۲۵) صفحه ۳۰
ب) گزینه ۴- حواس پرتی (۰/۲۵) صفحه ۱۲۰
ج) گزینه ۳- آمونیاک (۰/۲۵) صفحه ۱۳۰
د) گزینه ۴- خفگی (۰/۲۵) صفحه ۱۷۲ و۱۷۳
۵- شکل مقابل مربوط به قانون تعادل انرژی است. موارد الف و ب را در برگه پاسخ بنویسید.
الف) انرژی مصرفی (۰/۲۵)
ب) انرژی دریافتی (۰/۲۵) صفحه ۳۹
۶- اصطلاحات زیر را تعریف کنید.
الف) بیماری‌های غذا زاد
ب) حدت بینایی (دید مطلوب)
الف) بیماری‌های غذا زاد یا بیماری‌های ناشی از مصرف غذاهای آلوده و غیربهداشتی (۰/۵) (بیماری‌هایی هستند که به عللی از جمله پایین بودن سطح بهداشت فردی بهداشت محیط، عدم دسترسی به آب سالم در بعضی از مناطق یا استفاده از آب نامناسب در تهیه غذا، فرآوری نامناسب و غذا، گسترش استفاده از غذاهای خیابانی و نبود نظارت مناسب بر آنها، غذاهای آماده، مخلوط شدن فاضلاب‌های خانگی و صنعتی با آب کشاورزی، استفاده نامناسب و بی‌رویه از آفت‌کش‌ها و سموم دفع آفات در کشاورزی، شرایط نامناسب نگهداری بعضی از محصولات مانند غلات، دانه‌های روغنی، حبوبات و برخی از میوه‌های خشک و نیز به دلیل باقی ماندن داروهای دامی در محصولات گوشتی فرآورده‌های شیری ایجاد می‌شوند.) صفحه ۴۵
ب) حدت بینایی و یا دید مطلوب، میزان سلامت چشم‌ها (۰/۲۵) و سطح توانایی حس بینایی را نشان می‌دهد. (۰/۲۵) صفحه ۸۰
۷- درمورد بیماری‌های غیر واگیر و واگیر به پرسش‌های زیر پاسخ دهید.
الف) سه مورد از علائم هشداردهنده سرطان را بنویسید.
ب) دو مورد از راه‌های انتقال ویروس اچ آی‌وی را بنویسید.
الف) علائم هشدار دهنده سرطان عبارتند از: ابتلای اقوام درجه یک به بیماری سرطان، تغییر در خال‌های پوستی، زخم‌های بدون بهبود، پیدایش توده در هر جای بدن، سرفه یا گرفتگی طولانی‌مدت صدا، اختلال بلع یا سوءهاضمه طولانی استفراغ یا سرفه خونی، اسهال یا یبوست طولانی، خونریزی غیرطبیعی در ادرار، مدفوع و خونریزی غیرطبیعی از واژن و نوک سینه، بی‌اشتهایی یا کاهش وزن بی‌دلیل (ذکر ۳ مورد) (۰/۷۵) صفحه ۶۲
ب) دریافت خون و فرآورده‌های خونی آلوده، اشتغال در محیط‌های آلوده، تزریق با وسایل مشترک، بارداری و شیردهی مادران مبتلا به بیماری ( ذکر دو مورد) (۰/۵) صفحه ۷۴
۸- جوانانی که دارای عزت نفس هستند و افرادی که دچار ضعف عزت نفس هستند را از نظر پیام‌های درون با یکدیگر مقایسه کنید.
جوانانی که دارای عزت نفس هستند، برای خود احترام قائل‌اند و با پیام‌های درونی مثبت سروکار دارند که از درون آنها مدام به آنها خطاب می‌کند: «تو با ارزشی! تو می‌توانی! تو دوست داشتنی هستی! تو می‌توانی احساسات خود را به راحتی ابراز کنی! تو می‌توانی به دیگران اعتماد کنیم» و پیام‌هایی از این قبیل. (۰/۵) در مقابل، افرادی که دچار ضعف عزت نفس هستند، در درون ذهن خود پیام‌هایی را می‌شنوند که به طور مرتب عزت‌نفس آنها را سرکوب و سلامت روانی و عاطفی‌شان را تهدید می‌کند. (۰/۵) صفحه ۱۱۳
۹ – دو مورد از راهکارهای بهبود عزت نفس را بنویسید.
تلاش برای کسب حداقل یک مهارت یا شکوفا کردن حداقل یک استعداد خود، تهیه فهرستی از توانمندی‌های فردی خود، کسب موفقیت در امور از جمله تحصیل، مشارکت در فعالیت‌های اجتماعی همچون حضور در فعالیت‌های فوق‌برنامه مدرسه، برقراری رابطه سالم با دیگران، دوست شدن با آدم‌های مثبت و الهام‌بخش امام معاشرت با دوستان و آشنایان حمایت‌گر، داوطلب شدن برای کمک به دیگران، آراستگی (ذکر دو مورد) (۱) صفحه ۱۱۴
۱۰- درمورد بهداشت روان به پرسش‌های زیر پاسخ دهید.
الف) اثرات شدت یافتن فشار روانی (استرس) ناسالم در شب امتحان چیست؟
ب) یک مثال از آثار اجتماعی خشم منفی را بنویسید.
الف) فشار روانی ناسالم مانع درس خواندن شده (۰/۲۵) و یادآوری اطلاعات در جلسه امتحان را مختل می‌کند. (۰/۲۵) صفحه ۱۱۸
ب) درماندگی، انزوا و تنهایی (ذکر یک مورد) (۰/۲۵) صفحه ۱۲۳
۱۱- قطران چیست؟
ذرات ریز موجود در سیگار در ریه‌ها جمع می‌شوند و پوسته ضخیم قهوه‌ای رنگی را تشکیل می‌دهد که قطران نامیده می‌شود و حاوی عوامل سرطان‌زا است. (۰/۵) صفحه ۱۳۰
۱۲- سه مورد از باورهای غلط درمورد مصرف سیگار که موجب سوق دادن جوانان به سوی مصرف دخانیات می‌شود را بنویسید.
سیگار کشیدن موجب رفع عصبانیت، رفع خستگی رفع دلشوره و اضطراب، تقویت ذهن و هضم غذا می‌شود. (ذکر سه مورد) (۰/۷۵) صفحه ۱۳۴
۱۳- آثار فوری مصرف الکل چیست؟
اختلال در سیستم اعصاب مرکزی (۰/۵) صفحه ۱۳۶
۱۴- در اثر مصرف مداوم الکل کبد کارکرد خود را از دست می‌دهد. علت چیست؟
به دلیل مصرف مداوم الکل و نبود زمان کافی (۰/۲۵) چربی ذخیره شده در کبد (۰/۲۵) نمی‌تواند به دیگر مکان‌های ذخیره‌سازی بدن منتقل شود (۰/۲۵) و سلول‌های پر از چربی کبد سبب می‌شوند که کبد کارکرد خود را از دست بدهد. (۰/۲۵) صفحه ۱۳۷
۱۵- سه گروه مواد اعتیادآور را نام ببرید و برای هر کدام یک مثال ذکر کنید.
محرک‌ها، مخدرها و توهم‌زاها. (۰/۷۵)
محرک‌ها: کوکائین، کافئین، کراک آمفتامین‌ها و اکستازی ریتالین و ترامادول.
توهم‌زاها: فرآورده‌های گیاه شاه‌دانه، حشیش، گراس، ال. اس. دی (L.S.D) مخدرها: تریاک و شیره تریاک و هروئین، معتادان و انواع و اقسام قرص‌های مسکن و آرام‌بخش (کادوئی) (ذکر یک مثال برای هر گروه کافی است) (۰/۷۵) صفحه ۱۴۳
۱۶- تکنیک ضبط صوت که از دستورالعمل‌های مهارت‌های مقاومت در برابر دعوت به مصرف موادت را توضیح دهید.
پاسخ منفی‌تان را مثل یک نوار ضبط شده چندین‌بار تکرار کنید (۰/۵) تا مخاطبتان متقاعد شود که نمی‌تواند نظر شما را عوض کند. (۰/۵) صفحه ۱۴۹
۱۷- مراحل انجام آزمون دیوار برای ارزیابی وضعیت بدنی را شرح دهید.
از طرف پشت به دیوار تکیه دهید و در حالی که پشت سر و باسن شما با دیوار مماس شود (۰/۲۵) و پاشنه پاهایتان ۱۵ سانتی‌متر از دیوار فاصله داشته باشد. (۰/۲۵) اکنون فاصله بین گودی گردن و کمر خود با دیوار را اندازه بگیرید. (۰/۲۵) اگر این فاصله در ناحیه گردن ۵ سانتی‌متر و در کمر بین ۲ تا ۵ سانتی‌متر باشد، وضعیت بدن شما ایده‌آل است. (۰/۲۵) صفحه ۱۵۶
۱۸- برای انتخاب دوچرخه مناسب هر فرد چه توصیه‌ای می‌شود؟
توصیه می‌شود از دوچرخه استفاده شود که در زمان دوچرخه‌سواری، زاویه بین ران (۰/۲۵) و ساق پا، (۰/۲۵) وقتی رکاب پایین است (۰/۲۵) حدود ۲۵ تا ۳۰ درجه باشد. (۰/۲۵) صفحه ۱۶۳
۱۹- اصل ارگونومی مربوط به شکل مقابل را توضیح دهید.
با اصلاح جزئی میز کار خود نقاط فشاری را که به شما آسیب می‌رساند به حداقل برسانید. (۰/۵) صفحه ۱۶۸
۲۰- به پرسش‌های زیر پاسخ کوتاه دهید.
الف) در کدام سطح از سطوح پیشگیری از حوادث، با نهادهای امداد رسان همچون اورژانس تماس گرفته می‌شود؟
ب) برای تمیز کردن سینک ظرف‌شویی به جای مواد سفیدکننده قوی از کدام ماده کم‌خطرتر می‌توان استفاده کرد؟
ج) سرفه و خشونت صدا از علائم کدام انسداد راه هوایی است؟
د) قالیچه‌های سر خورنده جزء کدام دسته از عوامل خطرآفرین سقوط می‌باشند؟
الف) سطح ۲ (پوست یا زمان وقوع حادثه) (۰/۲۵) صفحه ۱۷۰
ب) جوش‌شیرین (۰/۲۵) صفحه ۱۷۳
ج) انسداد خفیف (۰/۲۵) صفحه ۱۸۰
د) عواملی که به محیط سقوط مربوط هستند. (۰/۲۵) صفحه ۱۸۱
۲۱- در این پرسش عبارت‌هایی در مورد آتش‌سوزی آمده است. عبارت‌های مرتبط با هم را در برگه پاسخ بنویسید. (یک مورد در ستون انواع آتش‌سوزی اضافه است.)
| ویژگی | انواع آتش سوزی |
| الف) معمولاً از خود، خاکستر بر جای می‌گذارند | ۱) آتش‌سوزی مایعات قابل اشتعال |
| ب) بهترین وسیله خاموش کردن آن استفاده از گاز دی¬اکسید کربن است. | ۲) آتش‌سوزی ناشی از گازهای قابل اشتعال |
| ج) برای خاموش کردن آن هرگز نباید از آب استفاده شود. | ۳) آتش‌سوزی خشک |
| ۴) آتش‌سوزی ناشی از برق |
الف) آتش‌سوزی خشک (۰/۲۵)
ب) ۴- آتش‌سوزی ناشی از برق (۰/۲۵)
ج) ۱- آتش‌سوزی مایعات قابل اشتغال (۰/۲۵) صفحه ۱۷۶ مسئله ۷۷
۲۲- دو مورد از نکاتی که در هنگام بروز آتش‌سوزی در منزل توصیه می‌شود را بنویسید.
هر زمانی که متوجه آتش سوزی شدید و یا علامت هشدار آتش در ساختمان به صدا درآمد، از طریق نزدیک‌ترین در خروجی ساختمان را ترک کنید و با ۱۲۵ تماس بگیرید و به همه افراد داخل خانه یا ساختمان اطلاع دهید که از ساختمان خارج شوند. یک تکه لباس یا پارچه را خیس کرده و روی صورت خود قرار دهید و به هر شکل ممکن، حتی چهار دست و پا، از خانه خارج شوید. قبل از باز کردن هر در، ابتدا آن را لمس کنید و درهایی را که به‌شدت گرم شده‌اند، باز نکنید؛ بلکه به جایش از مسیرهای دیگر خارج شوید. اگر نمی‌توانید از اتاق خارج شوید، قالیچه، پتو یا لباس‌هایی را که در درزهای در فروکنید تا مانع ورود دود به اتاق شود. بلافاصله پس از نجات جان خود، با اورژانس یا آتش نشانی تماس بگیرید. اگر ساکن آپارتمان هستید، هرگز برای فرار از آتش از آسانسور استفاده نکنید و در صورتی که پله فرار اضطراری وجود دارد، تنها از طریق آن از ساختمان خود خارج شوید. پس از خروج، به ساختمانی که در حال سوختن است برنگردید. اگر کسی در ساختمان مانده است، و مأموران آتش‌نشانی اطلاع دهید. در صورتی که آتش کوچک است، سعی کنید با کپسول اطفای حریق را خاموش کنید و هرگز اجازه ندهید که آتش بین شما و در خروجی قرار گیرد. (ذکر دو مورد) (۱) صفحه ۱۷۸ و ۱۷۹
نظر مصححین گرامی قابل احترام است.
«موفق باشید.»
