نقدی بر شکل‌ها و متن کتاب زیست‌شناسی دهم فصل اول

داریوش طاهری| به‌روزرسانی: ۱۳ آذر ۱۴۰۱

🕒 2 دقیقه

نقد و بررسی زیست‌شناسی سطوح سازمان‌یابی حیات
یاخته پایین ترین سطح سازمان یابی حیات است. همه جانداران از یاخته تشکیل شده اند.
تعدادی یاخته یک بافت را به وجود می آورند.
هر اندام از چند بافت مختلف تشکیل می شود؛ مانند استخوانی که در اینجا نشان داده شده است.
هر دستگاه از چند اندام تشکیل شده است؛ مثلا دستگاه حرکتی از ماهیچه ها و استخوان ها تشکیل شده است.
جانداری مانند این گوزن، فردی از جمعیت گوزن هاست.
افراد یک گونه که در زمان و مکان خاصی زندگی می، کنند، یک جمعیت را به وجود می آورند.
جمعیت‌های گوناگونی که با هم تعامل دارند، یک اجتماع را به وجود می‌آورند.
عوامل زنده (اجتماع) و غیر زنده محیط و تاثیرهایی که برهم می گذارند بوم سازگان را می سازند.
زیست بوم از چند بوم سازگان تشکیل می شود که از نظر اقلیم (آب و هوا) و پراکندگی جانداران مشابه اند.
زیست کره شامل همۀ زیست بوم های زمین است.

نقد و بررسی اول این مبحث از زیست‌شناسی

هر سطح از سازمان‌یابی، از یاخته تا زیست‌کره، چیزی بیش از اجزای تشکیل دهنده آن است.

بنابراین مطابق ویژگی کل‌نگری زیست‌شناسی نوین می‌بایست تعریف هر یک از سطوح سازمان‌یابی اصلاح شود:

به طور مثال:

هر اندام از چند بافت مختلف و ارتباط بین آنها تشکیل می‌شود. یا بیان شود از تعامل چند بافت با یکدیگر اندام تشکیل می‌شود. چون در تشکیل اندام، ارتباط بین بافت‌های مختلف همانند خود اجزا موثر است.

این نقد خود از چندین بخش تشکیل شده است:

در متن بیان شده: دستگاه حرکتی از ماهیچه‌ها و استخوان‌ها تشکیل شده است. حال آن که ماهیچه‌ها در شکل نشان داده نشده.

در متن بیان شده: جمعیت‌های گوناگونی که با هم تعامل دارند، یک اجتماع را به وجود می‌آورند. یعنی عوامل زنده. حال آن که در شکل کوه نشان داده شده.

شکل بوم‌سازگان و اجتماع فقط در خاک فرق می کند. البته باید توجه نمود خاک هم بخش زنده و هم بخش غیرزنده دارد.

در شکل زیست‌بوم: یکی از اکوسیستم‌ها فاقد بخش غیرزنده است. 😊

خوش و خرم باشید.