سوالات تشریحی درس روانشناسی: تعریف و روش مورد مطالعه | پاسخ
سوالات تشریحی درس اول روانشناسی یازدهم همراه پاسخ | بخش اول
روانشناسی: تعریف و روش مورد مطالعه
۱- درباره علم روانشناسی چه سؤالاتی در ذهن شما مطرح است؟
• چرا هنگام مطالعه، حواسمان مدام پرت میشود؟
• چرا مطالعه با فاصله زمانی، بهتر از مطالعه بدون فاصله زمانی است؟
• عوامل مؤثر بر فراموشی چیست؟
• چرا یک فرد وقتیکه در جمع قرار میگیرد متفاوت از سایر موقعیتها عمل میکند؟
• افرادی که مکرّر و بدون دلیل موجه تن به جراحی زیبایی میدهند، در زیبایی بدنشان نقص دارند یا تصور نادرستی از زیبایی دارند؟
• تماشای برنامههای خشونتآمیز رسانهها چه تأثیری بر پرخاشگری کودکان دارد؟
در ادامه بخوانید: سوالات تشریحی درس روانشناسی رشد کتاب روانشناسی یازدهم | پاسخ
۲- پاسخ علمی به پرسش مطرح شده زیر، در قلمرو علم……… میگنجد.
«تماشای برنامههای خشونتآمیز رسانهها چه تأثیری بر پرخاشگری کودکان دارد؟»
روانشناسی
۳- فرض کنید در یک همایش علمی، هزار نفر از با تجربهترین جراحان مغز و اعصاب دنیا، قصد گزینش ده نفر از بهترین جراحان را دارند. در این همایش هر یک از آنها تجربه و دانش خود را به دیگر همکاران عرضه میکند. در نهایت، بعد از مباحثه و مناظره فراوان، ده نفر برتر انتخاب میشوند. به نظر شما اگر دلایل موفقیت این ده نفر را از آنها بپرسیم به چه میزان فقط به دانش پزشکی خودشان اشاره میکنند؟ آیا برتری و پیشرفت آنها فقط به دانش تخصصیشان مربوط است؟
بسیاری از متخصصان ممکن است موفقیت خود را به دانش تخصصیشان نسبت میدهند؛ اما علاقه، مطالعه، سبک یادگیری، میل به پیشرفت، خلاقیت، تجربه، تلاش، سخت کوشی و دهها عامل دیگر افزون بر دانش تخصصیشان در انتخاب آنها به عنوان جراح برتر، مؤثر میباشد.
۴- در رواشناسی، برای آگاهی از درستی یا نادرستی پاسخ به یک پرسش چگونه باید عمل نمود؟
آن را با واقعیتهای تأیید شده علم روانشناسی مطابقت دهیم. در صورت ناهمخوانی، پاسخ، پذیرفته نیست. روش دیگر اینکه اگر با پاسخی مواجه شدیم که دانشی از آن وجود نداشت باید آن پاسخ با روشهای علمی قابل بررسی باشد تا صحت آن تأیید شود.
۴- در روانشناسی، اگر با پاسخی مواجه شدیم که دانشی از آن وجود نداشت چگونه باید عمل نماییم؟
باید آن پاسخ با روشهای علمی قابل بررسی باشد تا صحت آن تأیید شود.
۵- درستی یا نادرستی عبارت زیر را مشخص نمایید.
الف) در روانشناسی، هر فردی میتواند به پرسشها پاسخ دهد، اما پاسخهای دقیق و معتبر با ارزش است.
درست
ب) روانشناسی، با پرسشهای بسیاری مواجه است که پاسخگویی به آنها دانش و پژوهش روزافزونی را میطلبد.
درست
ج) افراد غیرمتخصص به پرسشهای روانشناسی، پاسخهای عامیانه میدهند و به تدریج دیدگاه شخصی خود را باور کرده، تبعیت دیگران را میطلبند.
درست
در ادامه بخوانید:» چگونه میتوانیم تمرکز ایجاد کنیم؛ برخی موانع تمرکز؛ عوامل تمرکز
علم چیست؟
۶- درستی یا نادرستی عبارت زیر را مشخص کنیدـ
در زبان فارسی از واژه «علم» استفاده زیادی میشود. منظور از علم در اینجا، علم تجربی است.
درست
۷- علم تجربی از چه روشها و ابزارهایی برای بررسی موضوع مورد مطالعه استفاده میکنند؟
از روشها و ابزارهای دقیق و قابل اندازهگیری
۸- جاهای خالی را تکمیل نمایید.
الف) در علوم تجربی با کمک …….. و سایر روشهای دقیق، رابطه بین پدیدههای طبیعی بررسی میشود. دانشمندان برای بررسی روابط بین این قبیل پدیدهها از پرسشهای علمی، فرضیهها و نظریهها استفاده میکنند.
مشاهده _ فرضیهها _ نظریهها
ب) واژه «بیانهای علمی» به مفاهیم علمی مختلف اشاره دارد. در علوم تجربی برخی از این بیانها اهمیت زیادی دارد: مانند مسئله،…….. و………..
فرضیه _ نظریه
ج) پژوهشهای دانشمندان با………….. شروع میشود.
طرح مسئله
د) فرضیهها، در صورت تأیید تجربی به:……….. یا………….. تبدیل میشوند.
قانون _ اصل
ه) مجموعهای از قوانین علمی،……….. را شکل میدهند.
نظریه
حتماً شرکت کنید:
۹- دانشمندان با توجه به دانش و تجربه خودشان و پیشینیان سعی میکنند پاسخهای خردمندانه و سنجیدهای به مسئلههای علمی بدهند. به این قبیل پاسخها، چه میگویند؟
فرضیه
۱٠- پاسخ اولیه پژوهشگران به مسئلههای علمی چیست؟
فرضیه
۱۱- درستی یا نادرستی عبارات زیر را مشخص نمایید.
الف) فرضیهها میتوانند ضمن اینکه در پاسخ به یک سؤال بیایند، باعث طرح سؤالهای دیگر هم بشوند.
درست
ب) فرضیه میتواند صحیح یا غلط باشد.
درست
ج) گذشت زمان و استفاده نکردن از مطالبی که وارد حافظه شده است، دوام آنها را کمرنگ میکند.
درست
د) فرضیه میتواند صحیح یا غلط باشد.
درست
ه) فرضیه را دانشمندان میآزمایند تا به درستی آن پی ببرند که در صورت تأیید بهعنوان یک اصل یا قانون پذیرفته میشود.
درست
ی) حافظه علاوه برگذشت زمان، تابع اصول و قوانین دیگری هم است.
درست
۱۲- در نمودار زیر پیوستگی بیانهای علمی اشاره شده آمده است. آن را تکمیل نمایید.
مسئله »»»»»» ………… »»»»»»» اصول یا قوانین »»»»»»»»………..
فرضیه _ نظریه
۱۳- بین مسئله، فرضیه، قانون و نظریه علمی چه ارتباطی وجود دارد؟
پژوهشگر در بیان مسئله هدف خویش را بیان و بر اساس آن، فرضیهها را تعیین مینماید. فرضیههای تأیید شده منجر به تشکیل قوانین و در نهایت ارائه نظریه میگردند.
۱۴- جاهای خالی را تکمیل نمایید.
الف) به این ……….. توجه کنید: «گذشت زمان بر پایداری حافظه چه تأثیری دارد؟» با توجه به این تجربیات، پاسخ خردمندانهای به سؤال فوق میدهیم.
– «گذشت زمان باعث تضعیف حافظه میشود.» این بیان ……….. نام دارد.
مسئله _ فرضیه
ب) نظریهها با ترکیب ……….. مختلف به دست میآیند.
اصول و قوانین
ج) وقتی همه اصول حافظه کنار یکدیگر بیایند «………… فراموشی» را شکل میدهند.
نظریههای
در ادامه بخوانید: » تعریف روانشناسی رشد؛ عوامل مؤثر بر رشد؛ ویژگیهای رشد قبل از تولد
۱۵- درستی یا نادرستی عبارات زیر را مشخص نمایید.
الف) همه علوم، با نظریهها سر و کار دارند.
درست
ب) در روانشناسی، نظریههای زیادی وجود دارد؛ مثلاً مفهوم «یادگیری» و چگونگی آن با نظریههای متعددی تبیین میشود.
درست
ج) همه نظریههای علمی در دو سطح ظاهری و تجربی، به یک اندازه رشد نکردند.
درست
د) نابرابری رشد دو سطح نظریه در همه علوم مشهود است.
درست
ه) روانشناسی نیز مانند بسیاری از علوم تجربی، باید در چارچوب تعریف علم بررسی شود.
درست
۱۶- نظریههای علوم تجربی را بر چه اساسی میسنجند؟
بر اساس «سودمندی» و «کاربردی بودن» آن
۱۷- جاهای خالی را تکمیل نماییدـ
الف) نظریهها دارای دو سطح ………. و………..ـ هستند.
ظاهری _ تجربی
ب) در روانشناسی هم ……… نظریهها، پشتوانه تجربی قوی ندارند.
برخی از
۱۸- هر یک از موارد زیر نشانگر کدام سطح نظریه است؟
الف) ساختار شکلی و نحوه نگارش نظریه
سطح ظاهری
ب) تجربهپذیری و پژوهشپذیری نظریه
سطح تجربی
۱۹- چرا همه نظریههای علمی در دو سطح ظاهری و تجربی، به یک اندازه رشد نکردند؟
زیرا ساختار ظاهری برخی نظریهها در زمان ارائه، قابلبررسی تجربی نیست.
علوم تجربی چه هدفهایی را دنبال میکند؟
۲٠- جاهای خالی را تکمیل نمایید.
الف) هدف علم روانشناسی ……….. سایر علوم تجربی، توصیف، تبیین، پیشبینی و کنترل موضوع پژوهش است.
همانند
ب) نمونه دیگر ……… یک مفهوم، بیان دقیق مفهوم «جرم» در فیزیک است.
توصیف
۲۲- هدف علم روانشناسی چیست؟
توصیف، تبیین، پیشبینی و کنترل موضوع پژوهش است.
۲۳- منظور از «توصیف» چیست؟
منظور از «توصیف»، بیان دقیق و روشن مفهوم موردنظر است.
۲۴- درستی یا نادرستی عبارات زیر را مشخص کنید.
الف) آیا کسی که سخنور خوبی است، حافظه خوبی هم خواهد داشت؟ قطعاً سخنوری معادل داشتن حافظه عالی نیست.
درست
ب) یک فیزیکدان ابتدا به توصیف دقیق واژه جرم و تفاوت آن با مفاهیمی همچون وزن میپردازد.
درست
ج) آیا هوش فرد سختکوش و با پشتکار، بالاتر از متوسط افراد جامعه است؟ توصیف افراد عادی و روانشناسان از این پدیدهها با یکدیگر متفاوت است.
درست
د) روانشناسان در توصیف پدیدهها دقیقاند و سعی میکنند تحت تأثیر پیشداوری شخصی قرار نگیرند.
درست
و) یکی از اهداف، علم روانشناسی «تبیین» موضوع است.
درست
حتماً شرکت کنید:
۲۵- کدام واژه، به بیان چرایی پدیده اشاره دارد؟
تبیین
۲۶- فرق دو واژه تبیین و توصیف چیست؟
واژه «تبیین»، به بیان چرایی آن پدیده اشاره دارد در حالیکه واژه «توصیف» به چیستی مربوط میشود.
۲۷- درستی یا نادرستی عبارات زیر را مشخص کنید.
الف) در روانشناسی تجربی سعی میشود مهمترین علل بروز پدیده، مطالعه شود.
درست
ب) وجود بسیاری از پدیدههای روانشناختی تابع علتهای زیادی است.
درست
ج) روانشناسی، در مقایسه با سایر علوم تجربی، در توصیف و تبیین پدیدهها با دشواریهای زیادی روبهروست.
درست
۲۸- جاهای خالی را تکمیل کنید.
الف) موفقیت در رسیدن به «پیشبینی و کنترل» به چگونگی………. و………. پدیده مورد مطالعه بستگی دارد.
توصیف _ تبیین
ب) روش خردکردن مسئله مهارت حل مسئله را افزایش میدهد، نمونهای از «………..» است. با آموزش این مهارت حل مسئله تحت «……..» قرار میگیرد.
پیش بینی _ کنترل
ج) آنگونه که پیشبینی و کنترل در علوم دیگر سهل و آسان است، در علم…………….. نیست.
روانشناسی
۲۹- روانشناسی، در مقایسه با سایر علوم تجربی، در توصیف و تبیین پدیدهها با دشواریهای زیادی روبهروست. مهمترین دلیل این دشواری چیست؟
این است که پدیدههای روانشناختی تحت تأثیر علتهای زیادی هستند؛ در حالیکه در علوم دیگر اینگونه نیست.
۳٠- کدام علم در مقایسه با سایر علوم تجربی، در توصیف و تبیین پدیدهها با دشواریهای زیادی روبهروست؟
روانشناسی
۳۱- با چه روش، میتوان مهارت حل مسئله را افزایش داد؟
خردکردن مسئله
۳۲- کدام، توصیف و کدام، تبیین است؟ چرا؟
• حافظه یعنی قدرت یادآوری و بازشناسی خاطرات گذشته.
توصیف. رابطهی علت و معلولی (تبیین) برقرار نمیشود و فقط حافظه را توصیف میکند.
• تکرار به موقع خاطرات موجب تحکیم حافظه میشود.
تبیین. بین متغیرها رابطه علت و معلولی وجود دارد چون برای تحکیم حافظه، راهکار نشان میدهد.
۳۳- به مثالهای زیر توجه کنید و بگویید تبیین کدامیک آسانتر است؟ چرا؟
• گرما باعث انبساط فلز میشود.
• امید به آینده، انگیزه پیشرفت را افزایش میدهد.
در جمله اول میتوان رابطهی علت و معلولی (تبیین) بین گرمای هوا و انبساط فلزات برقرار نمود. این جمله به دلیل اینکه در حوزهی فیزیک علم تجربی قرار دارد، تبیین آن آسانتر است.
۳۴- چرا پیشبینی و کنترل پدیدههای روانشناختی دشوارتر از مفاهیم فیزیکی است؟
زیرا پدیدههای روانشناختی با انسان سر و کار دارد که تحت تأثیر عوامل متعددی هستند که به راحتی نمیتوان آنها را تببین کرد. اما مفاهیم فیزیکی با مواد در ارتباط است که چون توصیف و تبیین روشنتری دارند پیشبینی و کنترل آن آسانتر است.
در ادامه بخوانید: » علم چیست؛ علوم تجربی چه هدفهایی را دنبال میکند؛ روانشناسی چیست
۳۵- پیش بینی انبساط فلز به وسیله گرما را با پیش بینی انگیزه پیشرفت مقایسه نمایید.
در فیزیک، پیشبینی انبساط فلز بهوسیله گرما امر دشواری نیست. در حالیکه پیشبینی انگیزه پیشرفت، به مراتب، دشوارتر است.
۳۶- درستی یا نادرستی عبارات زیر را مشخص کنید.
الف) در فیزیک، پیشبینی انبساط فلز بهوسیله گرما امر دشواری نیست.
درست
ب) در حالیکه پیشبینی انگیزه پیشرفت، به مراتب، دشوارتر است.
درست
۳۷- چرا پیشبینی انگیزه پیشرفت، به مراتب، دشوارتر است؟
چون تحت تأثیر عوامل متعددی است که به راحتی نمیتوان آنها را تبیین کرد.
۳۸- پیشبینی و کنترل کدام موضوعات آسانتر است؟
پیشبینی و کنترل موضوعی که توصیف و تبیین روشنتری داشته باشد، آسانتر است.
منابع کسب شناخت
۳۹- درستی یا نادرستی عبارات زیر را مشخص کنید.
الف) انسانها در پاسخ به سؤال و برای کسب شناخت، از منابع گوناگونی استفاده میکنند.
درست
ب) فرض کنید از چهار نفر بپرسیم: آیا جهان نظم دارد؟ فرد اول با استناد به آیات الهی و سخن بزرگان دین پاسخ میدهد که جهان منظم و با قاعده است. فرد دوم با روشهای عرفانی و برداشت درونی، به منظم بودن جهان شناخت پیدا میکند. فرد سوم با توجه به استدلالهای منطقی و دلایل فلسفی جهان را قاعدهمند میداند. فرد چهارم تلاش میکند با مثالهای مختلف به این سؤال پاسخ دهد؛ مثلاً میگوید: اگر کره زمین چند کیلومتر دورتر یا نزدیکتر به خورشید میبود، امکان حیات در زمین وجود نمیداشت؛ بنابراین حتماً جهان هستی نظم و انضباط دارد. در این پاسخها به چهار منبع کسب شناخت اشارهشده است.
درست
۴٠- چهار منبع کسب شناخت کداماند؟
استناد به نظر صاحبنظران و مقام صلاحیتدار، شیوههای مبتنی بر سیر و سلوک و روشهای شهودی، شیوه خردگرایانه، روش علمی.
۴۱- کدام شیوه کسب شناخت مبتنی بر درک درونی است؟
شیوه مبتنی بر سیر و سلوک و روشهای شهودی
۴۲- روشهایی که عرفا برای کسب شناخت دارند در کدام مقوله قرار دارد؟
شیوههای مبتنی بر سیر و سلوک و روشهای شهودی
۴۳- ویژگی زیر نشانگر کدام شیوه کسب شناخت است؟
«مهمترین ویژگی این شیوه، شخصی و غیرقابل تعمیم بودن آن روشها است.»
شیوههای مبتنی بر سیر و سلوک و روشهای شهودی
۴۴- در کدام شیوه کسب شناخت با کمک فلسفه و روشهای مبتنی بر منطق، به حقیقت چیزی پی میبرند؟
شیوه خردگرایانه
۴۵- فیلسوفان از کدام روش کسب شناخت استفاده میکنند؟
شیوه خردگرایانه
۴۶- در کدام روش کسب شناخت از روشهای تجربی استفاده میشود؟
روش علمی
۴۷- ویژگی زیر نشانگر کدام شیوه و روش کسب شناخت است؟
«عینی و قابل تکرار هستند.»
روشهای علمی
در ادامه بخوانید: » سوالات روانشناسی در کنکور ۱۳۹۹ علوم انسانی همراه پاسخ
روش علمی:
۴۸- درستی یا نادرستی عبارات زیر را مشخص نمایید.
الف) روش علمی یکی از روشهای کسب شناخت است.
درست
ب) ممکن است در پاسخ به یک سؤال، چهار فرد با چهار روش کسب شناخت به یک مقصد برسند، اما آنچه مهم است این است که هیچ یک نمیتوانند بر درستی روش خویش و انکار روشهای دیگران اصرار بورزند.
درست
ج) بسیاری از دانشمندان علوم تجربی در زمینه برخورد با سایر روشهای کسب شناخت، دچار اشتباه میشوند. آنها بیش از حد به یافتههای خود اعتماد میکنند و منابع دیگر کسب شناخت را نامعتبر میدانند.
درست
د) روانشناسان در آزمایشگاهها پدیدهها را بهدقت مطالعه میکنند.
درست
ه) از روش علمی تعاریف متنوعی در دسترس است.
درست
۴۹- موضع دانشمندان علوم تجربی، نسبت به سایر منابع شناخت باید به چه صورت باشد؟
موضع آنها نسبت به سایر منابع شناخت باید «نمیدانم» باشد، نه اینکه بگویند: «نیست!».
۵٠- مریم در یکی از کتابهای درسی با این مفهوم مهم مواجه شده است که «جهان دارای نظم است». او برای فهم این جمله مدتی است یکی از کتابهای شگفتانگیز درباره کهکشانها و منظومه شمسی را مطالعه میکند. بعد از مطالعه به این نتیجه رسیده است که امکان ندارد اجزای منظومه شمسی بدون قاعده در فضا قرار گیرند. مریم با استفاده از کدامیک از منابع شناخت به دانش جدید رسیده است؟
استناد به روشهای علمی و مطالعه منابع علمی در زمینه کیهانشناسی
۵۱- کاربردیترین تعریف روش علمی چیست؟
«فرایند جستوجوی باقاعده و نظامدار برای مشخص کردن یک موقعیت نامعین».
۵۲- مهمترین واژهها در تعریف روش علمی چیست؟
فرایند، نظام دار بودن و موقعیت نامعین
۵۳- جاهای خالی را تکمیل نمایید.
الف) واژه «…………..» در تعریف روش علمی به جریان یک عمل اشاره دارد.
فرایند
ب) وقتی از مبدأ بهسوی مقصد در حال حرکت هستیم، جریان رسیدن به هدف را «………» گویند.
فرایند
ج) دانشمند با………، موقعیت ناشناخته را خلق میکند.
طرح مسئله
د) به واسطه………..، موقعیت ناشناخته روشن میشود.
روش علمی
۵۴- درستی یا نادرستی عبارات زیر را مشخص کنید.
الف) در روش علمی همواره به دنبال جستوجوی چیزی هستیم.
درست
ب) آخرین مفهوم در تعریف روش علمی، «موقعیت نامعین» است.
درست
ج) دانشمند به دنبال ابهامزدایی و روشنسازی است.
درست
د) روشنسازی موقعیت نامعین همانند نور در شب تاریک است؛ هرچه بر شدت نور افزوده میشود، از مقدار تاریکی کاسته میشود.
درست
۵۵- چه عاملی سبب میشود روش علمی، هدفمند باشد؟
در جستوجوی چیزی بودن باعث میشود تا روش علمی، هدفمند باشد.
۵۶- در چه صورت اقدام محقق شده، نتیجهبخش نخواهد بود؟
گاهی ممکن است، بدون هدف اقدامی صورت بگیرد؛ در این صورت اقدام محقق شده، به دلیل توجه نداشتن به هدف مشخص، نتیجهبخش نخواهد بود.
۵۷- واژه مهم دیگر در تعریف روش علمی، «نظامدار بودن» است. این واژه به چه مفهومی است؟
روش علمی تابع قواعد مشخصی است که به صورت منظم طی میشود.
۵۸- مهمترین تفاوت دانشمند با فرد عادی چیست؟
در این است که، هرچند هر دو با مسئله مواجه میشوند، اما مواجهه دانشمند، برخلاف فرد عادی، منظم و قاعدهمند است.
۵۹- در مثالهای زیر، مسئله و فرضیه را نشخص نمایید.
مثال:
مهمترین علت افزایش دمای کره زمین چیست؟ (……..)
مسئله
گازهای گلخانهای باعث افزایش دمای کره زمین شده است. (…….ــ)
فرضیه
• (………) مؤثرترین روش در درمان دیابت کدام است؟
مسئله
• (………..) رژیم درمانی موجب بهبود بیماری دیابت
فرضیه
در ادامه بخوانید: » سوالات روانشناسی در کنکور ۹۸ علوم انسانی همراه پاسخ
ویژگیهای روش علمی:
۶٠- درستی یا نادرستی عبارات زیر را مشخص کنید.
الف) روش علمی، روش موردنظر روانشناسان است.
درست
ب) یکی از ویژگیهای روش علمی، «تکرارپذیری» است.
درست
ج) یافتههای به دست آمده از روش علمی، خصوصی و شخصی نیست، بلکه هر فردی در صورت رعایت ضوابط علمی، میتواند یافتههای دیگران را تکرار کند.
درست
د) بسیاری از انسانها با روشهایی منحصر به فرد، مسئله حل میکنند. هرچند این افراد ممکن است به نتیجه موردنظر برسند، اما چون پاسخ آنها به وسیله دیگران قابل تکرار نیست، در مجموعه روش علمی قرار نمیگیرد.
درست
۶۱- جاهای خالی را تکمیل کنید.
الف) در روش علمی هر «……..» باید بهطور دقیق بیان شود. به این ویژگی، «تعریف عملیاتی» میگویند.
متغیر
ب) منظور از «…………» این است که در روش علمی متغیر موردنظر باید به صورت عینی و دقیق تعریف شود؛ به گونهای که همه افراد با مطالعه تعریف متغیر موردنظر، به برداشت یکسان و یا تقریباً یکسانی برسند.
تعریف عملیاتی
ج) نمره یک درس، مقادیر مختلفی از یک تا بیست را شامل میشود، پس یک …….. است.
متغیر
د) هرچه متغیر دقیقتر تعریف شود،………… هم دقیقتر است.
اندازه گیری
۶۲- ویژگیهای روش علمی چیست؟
تعریف عملیاتی و تکرارپذیری
۶۳- عبارات زیر نشانگر کدام ویژگی روش علمی است؟
در روش علمی متغیر موردنظر باید به صورت عینی و دقیق تعریف شود؛ به گونهای که همه افراد با مطالعه تعریف متغیر موردنظر، به برداشت یکسان و یا تقریباً یکسانی برسند.
تعریف عملیاتی
۶۴- متغیر چیست؟
هر چیزی که تغییر میکند.
۶۵- کدام ویژگی روش علمی باعث سهولت اندازهگیری میشود؟
تعریف عملیاتی
۶۶- اندازهگیری یعنی چه؟
نسبت دادن عدد به ویژگیهای اشیا و افراد.
۶۶- به نظر شما تعریف عملیاتی کدامیک از واژگان زیر سختتر است:
جرم، اتم، اضطراب، پیشرفت تحصیلی، کلسترول، تصمیمگیری، سوخت و ساز، استدلال، قضاوت، هورمون؟
پیشرفت تحصیلی، تصمیمگیری، استدلال، قضاوت
۶۷- آیا همه علوم به یک میزان دارای یافتههای تکرارپذیر هستند؟ اگر فیزیکدان، یافته مربوط به تأثیر گرما بر انبساط فلز را بارها تکرار کند، آیا روانشناس هم میتواند اینگونه عمل کند؟
در برخی موارد، روانشناسان نمیتوانند به راحتی همانند فیزیکدانان عمل کنند. به دلیل رعایت مسائل اخلاقی و نیز پیچیدگی پژوهشهای مربوط به انسان، روش علمی همواره با محدودیتهایی مواجه است. شاید به همین دلیل است که استفاده از روش علمی تاکنون نتوانسته است به همه پرسشهای بشر امروز پاسخ دهد.
۶۸- چرا استفاده از روش علمی تاکنون نتوانسته است به همه پرسشهای بشر امروز پاسخ دهد؟
به دلیل رعایت مسائل اخلاقی و نیز پیچیدگی پژوهشهای مربوط به انسان، روش علمی همواره با محدودیتهایی مواجه است.
۶۹- چرا روش علمی همواره با محدودیتهایی مواجه است؟
به دلیل رعایت مسائل اخلاقی و نیز پیچیدگی پژوهشهای مربوط به انسان
تعریف روانشناسی
۷٠- درستی یا نادرستی عبارات زیر را مشخص کنید ـ
الف) اگر از شما بپرسند در روانشناسی چه چیزی مطالعه میشود، شاید به تعداد افراد کلاس، تعریف ارائه شود.
درست
ب) شگفتآور آن است که در بین روانشناسان هم، تعریف واحدی برای روانشناسی وجود ندارد.
درست
ج) مطالعه رفتار، محدود به انسان نیست.
درست
د) مطالعه رفتار، همه موجودات زنده را شامل میشود.
درست
۷۱- چرا در بین روانشناسان، تعریف واحدی برای روانشناسی وجود ندارد؟
زیرا گذشت زمان و پیشرفت دانش، باعث تغییر اطلاعات ما میشود؛ در نتیجه، از پدیدهها فهم دقیقتری خواهیم داشت. به علاوه، پدیدههای جهان چنان پیچیده است که دانشمندان مجبورند از زوایای گوناگون به آن نگاه کنند. همین امر موجب پیدایش نظریههای مختلف میشود؛ بنابراین، دلیل اصلی وجود تعاریف مختلف در روانشناسی، گذر زمان و پیشرفت دانش از یکسو، و زاویه نگاه دانشمند از سویی دیگر است.
۷۲- چرا دانشمندان مجبورند از زوایای گوناگون به پدیده های جهان، نگاه کنند؟
زیرا پدیدههای جهان خیلی پیچیدهاندـ
۷۳- دلیل اصلی وجود تعاریف مختلف در روانشناسی چیست؟
گذر زمان و پیشرفت دانش از یکسو، و زاویه نگاه دانشمند از سویی دیگر
۷۴- چه عاملی موجب پیدایش نظریههای مختلف میشود؟
گذر زمان و پیشرفت دانش از یکسو، و زاویه نگاه دانشمند از سویی دیگر
۷۵- جامعترین تعریف روانشناسی چیست؟
«علم مطالعه رفتار و فرایندهای ذهنی (شناخت)».
۷۶- رفتار چیست؟
به هر نوع فعالیت مورد مشاهده جاندار، «رفتار» میگویند.
۷۷- به هر نوع فعالیت مورد مشاهده جاندار، چه میگویند؟
رفتار
۷۸- جاهای خالی را تکمیل کنید.
الف) حرکت جمعی پرندگان، لانهسازی برخی حیوانات، راه رفتن انسانها، غذا خوردن، خوابیدن و بسیاری حرکات دیگر نمونههایی از ……….. است.
رفتار
ب) واژه «………….» نیز، به دلیل عدم مشاهده مستقیم بسیاری از رفتارها و تأکید بر کنشهای انسانی، در تعریف روانشناسی لحاظ شد.
فرایندهای ذهنی
ج) امروزه از فرایندهای ذهنی با واژه «………….» تعبیر میشود.
شناخت
۷۹- به مثالهای زیر توجه کنید و بگویید کدام یک از آنها به صورت مستقیم (رفتار) و غیرمستقیم (شناخت) قابل مشاهده است:
• حسین با دیدن دوستش به سمت او میرود.
رفتار
• فاطمه، با نگاه به آینده، به رشته تحصیلی دانشگاهیاش میاندیشد.
شناخت
• کودکان حرکت مادران را با چشم ردیابی میکنند.
رفتار
• تصاویر زیبای معابر شهری، احساس خوشایندی به شهروندان میدهد.
شناخت