پایه دوازدهم دوره دوم متوسطه
رشته: ادبیات و علوم انسانی، علوم و معارف اسلامی
سؤالات امتحان نهایی درس: سلامت و بهداشت
تاریخ امتحان: ۲/ ۳/ ۱۴۰۰
دانش آموزان روزانه، بزرگسالان و داوطلبان آزاد سراسر کشور در نوبت خردادماه سال ۱۴۰۰
۱ درستی یا نادرستی هر یک از عبارت‌های زیر را بدون ذکر دلیل مشخص کنید.
الف) غلات واجد تمام اسیدهای آمینه ضروری هستند.
ب) روی موجود در مواد غذایی حیوانی نسبت به روی مواد غذایی گیاهی بهتر جذب می‌شود.
ج) با بالا رفتن میزان تری گلیسرید خون، سطح HDL خون افزایش می‌یابد.
د) فاصله بین رفتن به رختخواب با خوابیدن نباید بیشتر از ۱۵ الی ۳۰ دقیقه باشد.
ه) تنباکوی جویدنی، مکیدنی و یا استنشاقی ماده دخانی محسوب نمی‌شوند.
و) اختلالات اسکلتی – عضلانی یک پدیده چند علتی است.
الف) نادرست (۰/۲۵) (ص ۲۱)
ب) درست (۰/۲۵) (ص ۳۲)
ج) نادرست (۰/۲۵) (ص ۵۶)
د) درست (۰/۲۵) (ص ۹۵)
هـ) نادرست (۰/۲۵) (ص ۱۲۹)
و) درست (۰/۲۵) (ص ۱۵۵)
در ادامه بخوانید: » سلامت و بهداشت | پیشگیری از اختلالات اسکلتی _ عضلانی
۲ در هر یک از عبارت‌های زیر جای خالی را با کلمه مناسب کامل کنید.
الف) با توجه به تعریف سلامت، تأمین سلامت مستلزم رعایت …………………….. است.
ب) بدن ما قادر به ذخیره مقدار معینی کربوهیدرات است که به صورت ……………………………. ذخیره می‌شود.
ج) غنی‌ترین منبع ویتامین ……………………….. ، روغن کبد ماهی است که به صورت مکمل دارویی موجود است.
د) مرحله پیشرفته اچ‌آی‌وی را …………………………. می‌نامند.
ه) احساس ناخوشایند مداوم و طولانی مدت که همراه با تنهایی و غمگینی است ……………… نامیده می‌شود.
الف) بهداشت (۰/۲۵) (ص ۵)
ب) گلیکوژن (۰/۲۵) (ص ۲۰)
ج) D یا (د) (۰/۲۵) (ص ۳۱)
د) ایدز (۰/۲۵) (ص ۷۴)
هـ) افسردگی (۰/۲۵) (ص ۱۲۱)
و) ستون فقرات (۰/۲۵) (ص ۱۵۷)
و) ۹۰ ٪ از علل بروز کمردرد، فشار بیش از حد به ناحیه ………………………… کمری به علت انجام نامناسب برخی از کارهای روزمره است.
۳ از بین کلمات داخل پرانتز گزینه مناسب را انتخاب کنید.
الف) قند و چربی در (بالای – پایین) هرم غذایی قرار می‌گیرند.
ب) چاقی با الگوی سیب در بین (زنان – مردان) شایع‌تر است.
ج) از آزمایش خون برای تشخیص سرطان (پروستات – دهانه رحم) استفاده می‌شود.
د) درماندگی و انزوا از آنار (اجتماعی – روانی) خشم منفی است.
ه) بوی سیگار پراکنده در محیط که لوازم منزل را در برمی گیرد دود دست (دوم – سوم) نام دارد.
و) براساس اصول ارگونومی انجام کارهای سبک و ظریف باید کمی (بالاتر – پایین‌تر) از ارتفاع آرنج تنظیم شوند.
الف) بالای (۰/۲۵) (ص ۲۴)
ب) مردان (۰/۲۵) (ص ۳۴)
ج) پروستات (۰/۲۵) (ص ۶۲)
د) اجتماعی (۰/۲۵) (ص ۱۲۳)
هـ) دست سوم (۰/۲۵) (ص ۱۳۵)
و) بالاتر (۰/۲۵) (ص ۱۶۷)
در ادامه بخوانید: » سلامت و بهداشت | پیشگیری از حوادث خانگی
۴ در پرسش‌های چهارگزینه‌ای زیر، گزینه مناسب را انتخاب کنید.
الف) کدام یک از گزینه‌های زیر به سبک زندگی مربوط است؟
۱) نحوه ارتباطات
۲) الگوی خرید و مصرف
۳) امنیت
۴) توزیع عادلانه خدمات سلامت
ب) کدام یک از نقش‌های چربی‌ها در بدن به شمار نمی‌رود؟
۱) تأمین انرژی
۲) ساخت سلول‌های مغزی
۳) کمک به مصرف ویتامین E در بدن
۴) رشد و ترمیم
ج) کدام یک از علایم تفکر اضطراب می‌باشد؟
۱) حواس پرتی
۲) تنگی نفس
۳) عصبانیت
۴) تپش قلب
د) کدام ماده اعتیادآور دخانیات، در فلج شدن حرکات مژک¬های داخل مخاط بینی نقش دارد؟
۱) کربورهای هیدروژن
۲) نیکوتین
۳) سیانیدریک اسید
۴) آمونیاک
الف) گزینه ۲- الگوی خرید و مصرف (۰/۲۵) (ص ۱۱)
ب) گزینه ۴- رشد و ترمیم (۰/۲۵) (ص ۲۰ و ۲۱)
ج) گزینه ۱ – حواس پرتی (۰/۲۵) (ص ۱۲۰)
د) گزینه ۲ – نیکوتین (۰/۲۵) (ص ۱۳۰)
۵ هر یک از موارد زیر به کدام بعد از ابعاد سلامت مربوط است؟
الف) قضاوت نسبت صحیح در برخورد با مسائل ب) ابراز مکنونات قلبی
۵ الف) سلامت روانی (۰/۲۵) (ص ۸)
ب) سلامت اجتماعی (۰/۲۵) (ص ۹)
در ادامه بخوانید: » سلامت و بهداشت | بهداشت در دوران نوجوانی
۶ در مورد برنامه غذایی سالم به پرسش‌های زیر پاسخ دهید.
الف) کدام ماده معدنی به حفظ استحکام استخوان‌ها کمک می‌کند؟
ب) از اصول تغذیه سالم، اصل تنوع را تعریف کنید.
ج) دو مورد از عادت‌های غذایی نادرست شایع در نوجوانان را بنویسید.
د) بیماری گواتر ناشی از کمبود کدام ریزمغذی است؟
۶ الف) کلسیم (۰/۲۵) (ص ۲۲)
ب) اصل تنوع یعنی مصرف انواع مختلف مواد غذایی که در شش گروه اصلی غذایی قرار می‌گیرند. (۰/۵) (ص ۲۶)
ج) پرخوری در مهمانی و مسافرت، حذف برخی وعده‌ها به ویژه صبحانه، مصرف نوشابه گازدار، مصرف آب و سایر نوشیدنی‌ها همراه با غذا مصرف زیاد غذاهای چرب و سرخ شده و شورو خیلی شیرین یا ترش، خوردن غذای ناکافی، خوب نجویدن غذا، نوشیدن آب به میزان کمتر از نیاز در طول روز، نوشیدن چای بلافاصله بعد از غذا، مصرف زیادی تنقلات شور، چرب و یا شیرین در طول روز مانند هنگام تماشای تلویزیون و یا در مهمانی‌ها، مصرف غذاهای پرکالری قبل از خواب، خوردن غذا هنگام تماشای تلویزیون و یا در حین کار، مصرف زیاد غذاها و آب میوه‌های مصنوعی و شیرین، اعتقاد به اینکه خوردن بالاترین تفریح است. (دو مورد کافی است) (۰/۵) (ص ۲۹)
د) ید (۰/۲۵) (ص ۳۰)
۷ در مورد کنترل وزن و تناسب اندام به پرسش‌های زیر پاسخ دهید.
الف) دو مورد از عوامل بروز چاقی را نام ببرید.
ب) براساس قانون تعادل انرزی، تنظیم وزن و برخورداری از وزن مطلوب به جز تغذیه به چه عاملی بستگی دارد؟
الف) عامل ژنتیک، عامل محیطی، عامل روانی، بیماری‌های جسمی، داروها (دو مورد کافی است) (۰/۵) (ص ۳۴)
ب) فعالیت بدنی (۰/۲۵) (ص ۳۸)
۸ در مورد بیماری‌های غیرواگیر و واگیردار به پرسش‌های زیر پاسخ دهید.
الف) دو مورد از عوامل خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی – عروقی را بنویسید.
ب) اسیدهای چرب غیراشباع در کدام غذاها وجود دارند؟ دو مورد را بنویسید.
ج) در مورد از علائم هشداردهنده سرطان را بنویسید.
د) از عوارض جدی ناشی از درمان نشدن بیماری‌های سوزاک و زگیل تناسلی در مورد را بنویسید.
۸ الف) کهولت سن و سابقه خانوادگی بیمار، فشارخون بالا، اختلالات چربی خون، اضافه وزن و چاقی، عدم تحرک، بیماری دیابت و استعمال دخانیات (دو مورد کافی است) (۰/۵) (ص ۵۲)
ب) اسیدهای چرب غیراشباع در روغن زیتون، روغن بادام زمینی و مغزها و ماهی‌های چرب از جمله قزل آلا و سالمون و ………….. وجود دارد. (دو مورد کافی است) (۰/۵) (ص ۵۷)
ج) تغییردرخال¬های پوستی، زخم‌های بدون بهبود، پیدایش توده در هر جای بدن، سرفه یا گرفتگی طولانی مدت صدا، اختلال بلع یا سوءهاضمه طولانی، استفراغ یا سرفه خونی، اسهال یا یبوست طولانی، خونریزی غیرطبیعی در ادرار، مدفوع و خون ریزی غیرطبیعی از واژن و نوک سینه، بی اشتهایی با کاهش وزن بی دلیل در مورد کافی است) (۰/۵) (ص ۶۳)
د) عقیمی و نازایی، زایمان زودرس، مرده زایی و … (دو مورد کافی است) (۰/۵) (ص ۷۰)
۹ هر یک از موارد زیر مربوط به کدام نوع دیابت (نوع یک یا نوع دو) می‌باشد؟
الف) بدن به انسولین مقاومت نشان می‌دهد. ب) در اثر اختلال در سیستم ایمنی ایجاد می‌شود.
۹ الف) نوع ۲ (۰/۲۵) (ص ۶۴) ب) نوع ۱- (۰/۲۵) (ص ۶۴)
در ادامه بخوانید: » سوالات نهایی سلامت و بهداشت | شهریورماه ۱۴۰۰
۱۰ جدول زیر در رابطه با بیماری‌های واگیردار و راه انتقال آنها است. هریک از موارد ستون «الف» با یکی از موارد ستون «ب» ارتباط منطقی دارد. آنها را پیدا کنید و در برگه پاسخ بنویسید.
| «الف» | «ب» |
| الف) پدیکلوزیس | ۱- خون |
| ب) هپاتیت | ۲- دستگاه گوارش |
| ج) وبا | ۳- پوست و مو |
لف) ۳- پوست و مو (۰/۲۵) (ص ۶۹)
ب) ۱- خون (۰/۲۵) (ص ۷۰)
ج) ۲- دستگاه گوارش (۰/۲۵) (ص ۶۷)
۱۱ در مورد بهداشت فردی به پرسش‌های زیر پاسخ دهید.
الف) کدام یک از انواع عیوب انکساری، به دلیل سخت شدن پوسته عدسی چشم به وقوع می‌پیوندد؟
ب) در صورتی که خشکی چشم شدید باشد، کارشناسان چه توصیه‌ای می‌کنند؟
ج) دو مورد از آثار و عوارض آلودگی صوتی برای سلامت افراد را بنویسید.
د) تنظیم سشوار روی حالت داغ چه آسیبی به مو می‌رساند؟ (دو مورد)
الف) پیرچشمی (۰/۲۵) (ص ۸۱)
ب) از قطره‌های اشک مصنوعی استفاده کنید. (۰/۲۵) (ص ۸۴)
ج) آلودگی صوتی می‌تواند علاوه بر کم شنوایی، باعث بروز وزوز گوش، استرس، خستگی و تحریک‌پذیری فرد شود. (دو مورد کافی است) (۰/۵) (ص ۸۶)
د) می‌تواند باعث خشکی و شکنندگی مو و دو شاخه شدن انتهای آن شود. (دو مورد کافی است) (۰/۵) (ص ۹۲)
۱۲ دو مورد از توصیه‌های پزشکان برای در امان ماندن از عوارض اشعه فرابنفش نور خورشید در بیرون از خانه را بنویسید.
پزشکان توصیه می‌کنند که در بیرون از خانه حتماً پیراهن آستین بلند بپوشید؛ کرم ضد آفتاب بزنید؛ کلاه بگذارید و عینک آفتابی بزنید تا از عوارض اشعه فرابنفش نور خورشید در امان بمانید. (دو مورد کافی است) (۰/۵) (ص ۹۰)
۱۳ درمورد بهداشت دهان و دندان به پرسش‌های زیر پاسخ دهید.
الف) کدام مواد غذایی از عوامل اصلی مؤثر بر پوسیدگی دندان به شمار می‌روند؟
ب) برای برطرف کردن تنفس بدبوی صبحگاهی که حین بیدار شدن از خواب تجربه می‌شود، چه باید کرد؟ (دو مورد)
الف) مواد قندی (یا کربوهیدرات‌ها) (۰/۲۵) (ص ۹۷)
ب) صرف صبحانه و یا استفاده از مسواک و نخ دندان (دو مورد کافی است) (۰/۵) (ص ۹۸)
۱۴ در مورد استرس به پرسش‌های زیر پاسخ دهید.
الف) آثار مثبت استرس سالم را بنویسید.
ب) در مورد از اثرات جسمی پایداری که در اثر تکرار استرس ایجاد می‌شود را بنویسید.
۱۴ الف) فشار روانی (استرس) سالم باعث هوشیاری شده و به فرد کمک می‌کند تا بتواند نیازهایش را در موقعیت‌های مختلف برآورده نماید. (۰/۵) (ص ۱۱۸)
ب) بیماری‌های قلبی – عروقی، التهاب‌های پوستی، اختلالات گوارشی، سردرد، ضعف سیستم ایمنی و افزایش احتمال ابتلا به سرطان (دو مورد کافی است) (۰/۵) (ص ۱۱۹)
در ادامه شرکت کنید: » آزمون‌های آنلاین سلامت و بهداشت
۱۵ سه مورد از توصیه‌های خود مراقبتی برای حفظ سلامت روان در دوره نوجوانی را بنویسید.
اولویت‌های خود را مشخص کنید. تمرین مواجهه با موقعیت‌های استرس‌زا انجام دهید. خواسته‌های خود را بررسی کنید. سبک زندگی سالمی داشته باشید. تغییرات را به عنوان جزئی از زندگی‌تان بپذیرید. زمان استراحت و تفریح داشته باشید. یاد بگیرید «نه» بگویید. ورزش کنید. دفتر یادداشت روزانه داشته باشید. کودک شوید. شوخ طبع باشید. به زندگی معنوی خود غنا ببخشید. (سه مورد کافی است) (۰/۷۵) (ص ۱۲۴ و ۱۲۵)
۱۶ در مورد مصرف دخانیات به پرسش‌های زیر پاسخ دهید.
الف) نام گازی در سیگار که در بروز سرطان لب نقش دارد چیست؟
ب) مصرف سیگار علاوه بر آثار زیان بار در بدن چه اثرات سوء دیگری دارد؟ (یک مورد)
ج) دو مورد از آلودگی‌هایی که در اثر استفاده مشترک از قلیان، از طریق دهان و دستان فرد آلوده منتقل می‌شود را نام ببرید.
د) از مهم‌ترین عواملی که نوجوانان و جوانان را به سوی مصرف مواد دخانی سوق می‌دهد، یک مورد را بنویسید.
الف) آرسنیک (۰/۲۵) (ص ۱۳۰)
ب) هزینه‌های اقتصادی یا هر مورد درست دیگر (۰/۲۵) (ص ۱۳۱)
ج) اگزمای دست، انتقال عفونت‌هایی از قبیل بیماری‌های دهانی، سل، ویروس تبخال و هلیکوباکتری (عامل زخم معده) و …. (دو مورد کافی است) (۰/۵) (ص ۱۳۳)
د) باور غلط به جذاب شدن و مورد توجه قرار گرفتن – احساس کاذب مستقل شدن و به بلوغ رسیدن و بزرگ شدن- باور غلط اجتماعی شدن و محبوب شدن در میان همسالان- الگوبرداری غلط و منفی از هنرپیشه‌ها و افراد دیگر الگوبرداری غلط و منفی از مصرف دخانیات توسط والدین یا دوستان صمیمی- باورهای غلط در مورد مصرف سیگار مثل این که سیگار کشیدن موجب رفع عصبانیت، رفع خستگی، رفع دلشوره و اضطراب، تقویت ذهن و هضم غذا می‌شود. ساده انگاری و برداشت نادرست در مورد مصرف قلیان به عنوان یک ماده دخانی کم خطرتر از سیگار در دسترس بودن و یا قیمت پایین انواع مواد دخانی- نا پسند نبودن مصرف دخانیات به ویژه قلیان در اذهان عمومی (یک مورد کافی است) (۰/۵) (ص ۱۳۴)
۱۷ چگونه مصرف مداوم الکل باعث ایجاد بیماری کبد چرب و سیروز کبدی می‌شود؟
به دلیل مصرف مداوم الکل و نبود زمان کافی، (۰/۲۵) چربی ذخیره شده در کبد نمی‌تواند به دیگر مکان‌های ذخیره سازی بدن منتقل شود (۰/۲۵) و سلول‌های پر از چربی کبد سبب می‌شوند که کبد کارکرد خود را از دست بدهد. (۰/۲۵) (ص ۱۳۷)
۱۸ منظور از وضعیت بدنی به زبان ساده چیست؟
وضعیت بدنی به زبان ساده، عبارت است از فرم و حالتی که بدن فرد در طول انجام کار به خود می‌گیرد؛ (۰/۵) و یا نحوه قرار گرفتن قسمت‌های مختلف بدن، شامل سر، تنه و اندام‌ها در فضا است. (ص ۱۵۶)
۱۹ برای انتخاب دوچرخه مناسب هر فرد چه توصیه‌ای می‌شود؟
برای انتخاب دوچرخه مناسب هر فرد توصیه می‌شود از دوچرخه‌ای استفاده شود که در زمان دوچرخه سواری، زاویه بین ران و ساق پا، (۰/۲۵) وقتی رکاب پایین است (۰/۲۵) حدود ۲۵ تا ۳۰ درجه باشد. (۰/۲۵) (ص ۱۶۳)
در ادامه بخوانید: » سوالات نهایی سلامت و بهداشت | پیشگیری از بیماری‌ها
۲۰ اصل ارگونومی مربوط به شکل مقابل را توضیح دهید .(ذکر شماره اصل الزامی نیست)
حرکات اضافی انگشت‌ها، مچ دست و بازوها را در ضمن انجام کار کاهش دهید. (۰/۵) (ص ۱۶۷)
«موفق و سربلند باشید» جمع نمره ۲۰
“درنهایت، نظر همکاران محترم صائب است”
