سوال های تشریحی گفتار اول فصل پنجم زیست شناسی دوازدهم

داریوش طاهری| به‌روزرسانی: ۲۷ مهر ۱۴۰۴

🕒 11 دقیقه

سوال های تشریحی گفتار اول فصل پنجم زیست شناسی دوازدهم

راهنمای مطالعه نمایش

دعای مطالعه _{[ نمایش ]}

بِسْمِ الله الرَّحْمنِ الرَّحیمِ

اَللّهُمَّ اَخْرِجْنى مِنْ ظُلُماتِ الْوَهْمِ

خدايا مرا بيرون آور از تاريكى‏‌هاى‏ وهم،

وَ اَكْرِمْنى بِنُورِ الْفَهْمِ

و به نور فهم گرامى ‏ام بدار،

اَللّهُمَّ افْتَحْ عَلَيْنا اَبْوابَ رَحْمَتِكَ

خدايا درهاى رحمتت را به روى ما بگشا،

وَانْشُرْ عَلَيْنا خَزائِنَ عُلُومِكَ بِرَحْمَتِكَ يا اَرْحَمَ الرّاحِمينَ

و خزانه‏‌هاى علومت را بر ما باز كن به امید رحمتت اى مهربان‌‏ترين مهربانان.

کتاب «سؤالات تشریحی زیست‌شناسی دوازدهم» اثر برند علمی آینده‌نگاران مغز به مدیریت داریوش طاهری، گامی ارزشمند و الهام‌بخش در مسیر آموزش عمیق و مفهومی زیست‌شناسی پایه است.

این کتاب با رویکردی تحلیلی و ساختارمند، به دانش‌آموزان کمک می‌کند تا فراتر از حفظیات، به درک مفهومی و استدلال علمی در زیست‌شناسی دست یابند.

انتشار این کتاب توسط آینده‌نگاران مغز گامی در جهت ارتقای کیفیت آموزش زیست‌شناسی، پرورش تفکر تحلیلی در دانش‌آموزان و آمادگی علمی آنان برای حضور موفق در آزمون‌های داخلی مدرسه، نهایی و کنکورهای سراسری و بین‌المللی است. این اثر، بازتابی از رسالت علمی و آموزشی برند آینده‌نگاران مغز در توسعه یادگیری عمیق، پژوهش‌محوری و شناخت بنیادین زیست‌جهان انسان به شمار می‌رود.

» کتاب زیست‌شناسی دوازدهم

» فصل ۵: فصل از ماده به انرژی

» » گفتار ۱: گفتار تأمین انرژی

فصل از ماده به انرژی

شامل گفتارهای:

گفتار 1. تأمین انرژی
گفتار 2. اکسایش بیشتر
گفتار 3. زیستن مستقل از اکسیژن

بارم‌بندی مربوط به این فصل:

نیم‌سال اول: ٠ نمره
نیم‌سال دوم نهایی، شهریورماه: ۲/۵ نمره

» پرسش‌های نهایی این گفتار در لینک زیر:

پرسش‌های نهایی گفتار تأمین انرژی

گفتار تأمین انرژی

در حال آماده سازی برای طرح پرسش

قدردان شکیبایی شما هستیم!

پرسش‌های دو گزینه‌ای

▪️در هر جمله با انتخاب یکی از عبارات داخل پرانتز جمله درست را به دست آورید.

الف)

پرسش‌های سطر به سطر

▪️جاهای خالی عبارات زیر را با کلمات مناسب کامل کنید.

الف)

پرسش‌های توصیفی – تشریحی

▪️

پرسش‌های یادگیری موثر

▪️درست یا نادرست بودن جملات زیر را مشخص کنید. در جملات نادرست، عبارت‌های غلط را پیدا کرده و زیر آنها خط بکشید.

الف)

پرسش‌های مقایسه‌ای

◾هر یک از موارد زیر معرف کدام ویژگی….. است؟

الف)

فعلاً پرسش‌های ساده زیر را داشته باشید.

فصل از ماده به انرژی گفتار تأمین انرژی

سوال‌های تشریحی با فونت و نگارش عالی و براساس کتاب‌های جدید به زودی منتشر خواهد شد.

۱- اکنون که در حال مطالعه این درس هستید، یاخته‌های بدنتان انرژی مصرف می‌کنند. این انرژی از کجا و چگونه تأمین می‌شود؟

انرژی مورد نیاز ما از غذایی که می‌خوریم تأمین می‌شود و انرژی ذخیره شده در این مواد در تنفس یاخته ای، برای تشکیل مولکول ATP به کار می‌رود.

۲- چرا ورزش و فعالیت‌های بدنی شدید، سبب می‌شوند تا احساس گرما کنیم و مقداری آب به شکل عرق از دست بدهیم؟

فعالیت شدید نیازمند تولید انرژی فراوان است که در طی آن گرما نیز تولید می‌شود که برای تنظیم دما مقداری آب به شکل عرق از دست می‌دهیم.

۳- چرا به اکسیژن نیاز داریم؟

نیاز ما به اکسیژن به علت انجام فرایندی به نام تنفس یاخته ای است؛ زیرا در این فرایند ATP تولید می‌شود.

۴- نیاز ما به اکسیژن به علت انجام چه فرایندی است؟

فرایندی به نام تنفس یاخته ای

۵- علت نیاز ما به انجام فرایندی به نام تنفس یاخته ای چیست؟

زیرا در این فرایند ATP تولید می‌شود.

۶- انرژی ذخیره شده در گلوکز در چه فرایندی، برای تشکیل مولکول ATP به کار می‌رود؟

تنفس یاخته ای

۷- انرژی ذخیره شده در گلوکز در تنفس یاخته ای، برای تشکیل کدام مولکول به کار می‌رود؟

مولکول ATP

۸- واکنش زیر کدام فرایند را نشان می‌دهد؟

C_۶H_۱۲O_۶+۶O_۲+ADP+P(فسفات)→۶CO_۲+۶H_۲O+ATP

این واکنش تنفس یاخته ای هوازی را نشان می‌دهد.

۹- واکنش زیر را تکمیل کنید.

C۶H۱۲O۶ + ۶O۲ + ADP + a→ b + cH۲O + ATP

الف: P (فسفات)، ب: CO۲ و ج: ۶

۱۰- واکنش تنفس یاخته ای هوازی چیست؟

تجزیه ماده مغذی و تولید ATP با حضور اکسیژن انجام می‌شود.

۱۱- تنفس یاخته ای بی‌هوازی چیست؟

تجزیه ماده مغذی و تولید ATP که بدون نیاز به اکسیژن انجام می‌شود.

۱۲- کدام جاندار می‌تواند بدون انرژی زنده بماند، رشد و فعالیت کند؟

هیچ جانداری نمی‌تواند بدون انرژی زنده بماند، رشد و فعالیت کند.

۱۳- حفظ هر یک از ویژگی‌های جانداران مانند رشد و نمو و تولیدمثل به در اختیار داشتن کدام مولکول پر انرژی وابسته است؟

ATP یا آدنوزین تری فسفات

۱۴- شکل رایج و قابل استفاده انرژی در یاخته‌ها چیست؟

ATP یا آدنوزین تری فسفات، شکل رایج و قابل استفاده انرژی در یاخته‌هاست.

۱۵- مولکولATP یا آدنوزین تری فسفات از چه اجزایی تشکیل شده است؟

نوکلئوتیدی تشکیل شده از باز آلى آدنین، قند پنج کربنی ریبوز (که با هم آدنوزین نامیده می‌شوند) و سه گروه فسفات است.

۱۶- باز آلى آدنین، قند پنج کربنی ریبوز با هم چه نامیده می‌شوند؟

آدنوزین

۱۷- آدنوزین چیست؟

باز آلى آدنین، قند پنج کربنی ریبوز با هم

۱۸- افزوده شدن فسفات به آدنوزین در چند مرحله روی می‌دهد؟ آنها به ترتیب کدامند؟

افزوده شدن فسفات به آدنوزین در سه مرحله روی می‌دهد. در نتیجه در ابتدا AMP (آدنوزین مونو فسفات)، سپس ADP (آدنوزین دی فسفات) و در نهایت ATP (آدنوزین تری فسفات) تشکیل می‌شود.

۱۹- با افزوده شدن یک فسفات به آدنوزین چه مولکولی تشکیل می‌شود؟

AMP (آدنوزین مونو فسفات)

۲۰- با افزوده شدن دو فسفات به آدنوزین چه مولکولی تشکیل می‌شود؟

ADP (آدنوزین دی فسفات)

۲۱- با افزوده شدن سه فسفات به آدنوزین چه مولکولی تشکیل می‌شود؟

ATP (آدنوزین تری فسفات)

۲۲- مولکول AMP (آدنوزین مونو فسفات) از چه اجزایی تشکیل شده است؟

یک فسفات و آدنوزین (باز آلى آدنین، قند پنج کربنی ریبوز)

۲۳- مولکول ADP (آدنوزین دی فسفات) از چه اجزایی تشکیل شده است؟

دو فسفات و آدنوزین (باز آلى آدنین، قند پنج کربنی ریبوز)

۲۴- به طور معمول ATP از کدام مولکول تشکیل می‌شود؟

به طور معمول ATP از ADP تشکیل می‌شود و این دو مولکول به هم تبدیل می‌شوند.

۲۵- چگونه دو مولکول ATP و ADP به هم تبدیل می‌شوند؟

هنگام تشکیل مولکول ATP از ADP، پیوندهای پر انرژی بین گروه‌های فسفات ایجاد و با شکسته شدن این پیوندها انرژی ذخیره شده در آنها آزاد می‌شود.

۲۶- با شکسته شدن کدام پیوندها در مولکول ATP انرژی ذخیره شده در آنها آزاد می‌شود؟ و در این صورت به چه مولکولی تبدیل می‌شود؟

با شکسته شدن پیوندهای پر انرژی بین گروه‌های فسفات – ADP

۲۷- روش‌های ساخته شدن ATP به چه صورت‌هایی است؟

ساخته شدن ATP در سطح پیش ماده، ساخته شدن اکسایشی و ساخته شدن نوری ATP

۲۸- برای ساخته شدن ATP به کدام مولکول نیاز هست؟

برای ساخته شدن ATP به فسفات نیاز هست.

۲۹- یکی از روش‌های ساخته شدن ATP برداشته شدن گروه فسفات از یک ترکیب فسفات‌دار (پیش ماده) و افزودن آن به ADP است. این روش را چه می‌نامند؟

ساخته شدن ATP در سطح پیش ماده

۳۰- ساخته شدن ATP در سطح پیش ماده به چه معناست؟

برداشته شدن گروه فسفات از یک ترکیب فسفات دار (پیش ماده) و افزودن آن به ADP که یکی از روش‌های ساخته شدن ATP است.

۳۱- نمونه ای از ساخته شدن ATP در سطح پیش ماده بنویسید.

ماهیچه‌ها برای انقباض به ATP نیاز دارند و یکی از راه‌های تأمین ATP در ماهیچه‌ها، برداشت فسفات از مولکول کراتین فسفات و انتقال آن به ADP است.

۳۲- یکی از راه‌های تأمین ATP در ماهیچه‌ها، ساخته شدن ATP در سطح پیش ماده است. در این روش برداشت فسفات از کدام مولکول صورت می‌گیرد؟

کراتین فسفات

۳۳- یکی از راه‌های تأمین ATP در ماهیچه‌ها، ساخته شدن ATP در سطح پیش ماده است. در این روش احتمالاً پیش ماده چیست؟

کراتین فسفات

۳۴- یکی از راه‌های تأمین ATP در ماهیچه‌ها چیست؟

یکی از راه‌های تأمین ATP در ماهیچه‌ها، برداشت فسفات از مولکول کراتین فسفات و انتقال آن به ADP است (ساخته شدن ATP در سطح پیش ماده)

۳۵- نقش کراتین فسفات در ماهیچه‌ها چیست؟

کراتین فسفات، پیش ماده ای است که فسفات آن برای ساخته شدن ATP به کار می‌رود.

۳۶- ساخته شدن اکسایشی ATP چگونه صورت می‌گیرد؟

در ساخته شدن اکسایشی ATP از یون فسفات و انرژی حاصل از انتقال الکترون‌ها در راکیزه ساخته می‌شود.

۳۷- در ساخته شدن اکسایشی ATP انرژی از کجا تأمین می‌شود؟

انرژی حاصل از انتقال الکترون‌ها در راکیزه

۳۸- در کدام روش ساخته شدنATP، ATP از انرژی حاصل از انتقال الکترون‌ها در راکیزه ساخته می‌شود؟

ساخته شدن اکسایشی ATP

۳۹- ساخته شدن اکسایشی ATP در کدام اندامک صورت می‌گیرد؟

در راکیزه

۴۰- روش ساخته شدنATP در راکیزه به چه صورت است؟

ساخته شدن اکسایشی ATP

۴۱- کدام روش ساخته شدن ATP، در یاخته‌های انسان انجام نمی‌شود؟

ساخته شدن نوری ATP

۴۲- کدام روش ساخته شدن ATPدر سبزدیسه انجام می‌شود؟

ساخته شدن نوری ATP

۴۳- ساخته شدن نوری ATPدر کدام اندامک انجام می‌شود؟

در سبزدیسه

۴۴- اولین مرحله تنفس یاخته ای چیست؟

قندکافت (گلیکولیز)

۴۵- قندکافت (گلیکولیز) به چه معناست؟

به معنی تجزیه گلوکز است که در ماده زمینه سیتوپلاسم انجام می‌شود.

۴۶- قندکافت (گلیکولیز) در کجا انجام می‌شود؟

در ماده زمینه سیتوپلاسم انجام می‌شود.

۴۷- برای انجام واکنش‌های مربوط به قندکافت اولین مرحله چیست؟

برای انجام واکنش‌های مربوط به تجزیه گلوکز انرژی فعال سازی نیاز هست. این انرژی از ATP تأمین می‌شود.

۴۸- برای انجام واکنش‌های مربوط به تجزیه گلوکز انرژی فعال سازی نیاز هست. این انرژی چگونه تأمین میشود؟

این انرژی از ATP تأمین می‌شود.

۴۹- اولین مرحله قندکافت (گلیکولیز) چیست؟

گلوکز با گرفتن فسفات‌های ATP فسفات دار یا اصطلاحا فسفاته می‌شود.

۵۰- فسفاته شدن گلوکز چندمین مرحله قندکافت (گلیکولیز) چیست؟

اولین مرحله

۵۱- گلوکز چگونه فسفاته می‌شود؟

گلوکز با گرفتن فسفات‌های ATP فسفات دار یا اصطلاحا فسفاته می‌شود.

۵۲- اولین تولیدی‌های قندکافت (گلیکولیز) چیست؟

گلوکز فسفات دار یا اصطلاحا فسفاته و ADP

۵۳- دومین مرحله قندکافت (گلیکولیز) چیست؟

از تجزیه گلوکز فسفاته شده، دو قند سه کربنی فسفاته ایجاد می‌شود.

۵۴- سومین مرحله قندکافت (گلیکولیز) چیست؟

هر یک از قند سه کربنی تک فسفاته یک گروه فسفات می‌گیرند و به این ترتیب دارای دو گروه فسفات می‌شوند.

۵۵- آخرین مرحله قندکافت (گلیکولیز) چیست؟

هر یک از قندهای دو فسفاته بعد از طی مراحلی، به مولکولی سه کربنی به نام پیرووات (بنیان پیروویک اسید) تبدیل می‌شوند.

۵۶- اولین مصرفی‌های قندکافت (گلیکولیز) چیست؟

گلوکز و ATP

۵۷- کدام مواد در قندکافت (گلیکولیز) مصرف می‌شوند؟

گلوکز، ATP، NAD⁺ و ADP

۵۸- کدام مواد در قندکافت (گلیکولیز) تولید می‌شوند؟

پیرووات (بنیان پیروویک اسید)، ATP ،NADH-H و ADP

۵۹- در قندکافت (گلیکولیز) هر یک از قندهای سه کربنی دو فسفاته بعد از طی مراحلی، به چه مولکولی تبدیل میشوند؟

به مولکولی سه کربنی به نام پیرووات (بنیان پیروویک اسید)

۶۰- پیرووات (بنیان پیروویک اسید) مولکول چند کربنی است؟

سه کربنی

۶۱- در قندکافت (گلیکولیز) به ترتیب کدام مولکول پرانرژی و کدام مولکول حامل الکترون تشکیل می‌شوند؟

مولکول ATP و مولکول NADH

۶۲- ویژگی‌های مولکول NADH چیست؟

NADH حامل الکترون است، دو نوکلئوتید دارد و از ⁺NAD به اضافه الکترون و پروتون تشکیل می‌شود.

۶۳- NADHحامل الکترون در کدام فرایند است؟

تنفس یاخته ای

۶۴- NADH چند نوکلئوتید دارد؟

دو

۶۵-⁺NAD و NADH چگونه به همدیگر تبدیل می‌شوند؟

⁺NAD و NADH با گرفتن و از دست دادن الکترون و پروتون، به همدیگر تبدیل می‌شوند.

۶۶-واکنش زیر اکسایش است یا کاهش؟ آیا در هنگام قندکافت (گلیکولیز) انجام می‌شود؟

۲H⁺+۲e+NAD+→ NADH+H

کاهش _ بله

۶۷- واکنش زیر اکسایش است یا کاهش؟ آیا در هنگام قندکافت (گلیکولیز) انجام می‌شود؟

۲H⁺+۲e +⁺NAD ← NADH+H

اکسایش – خیر

۶۸- NADH+H حامل چند الکترون است؟

دو

۶۹- محصول واکنش زیر چیست؟ چرا به این صورت بیان می‌شود؟

………………………… → NAD+۲e+۲H

NADH+H⁺ چون یک الکترون برای خنثی کردن NAD^{+ ب}ه کار می‌رود. بنابراین محصول به صورت NADH+H⁺نوشته می‌شود.

۷۰- ساخته شدن ATP در قندکافت (گلیکولیز) با کدام روش انجام می‌شود؟

ساخته شدن ATP در سطح پیش ماده

۷۱- ساخته شدن ATP در کدام مرحله قندکافت (گلیکولیز) انجام می‌شود؟

در مرحله چهارم

۷۲- آیا قندکافت (گلیکولیز) به اکسیژن نیاز دارد؟

خیر

۷۳- در هو هسته ای‌ها مقصد پیرووات کجاست؟

راکیزه

۷۴- کدام مرحله تنفس یاخته ای به اکسیژن نیاز دارد؟

مرحله ای که در هو هسته ای‌ها در راکیزه انجام می‌شود.

۷۵- کدام مرحله تنفس یاخته ای هوازی به اکسیژن نیاز ندارد؟

قندکافت (گلیکولیز)

۷۶- کدام اندامک دو غشا دارد؟

راکیزه

۷۷- راکیزه چند غشا دارد؟ آنها کدامند؟

راکیزه دو غشا دارد: غشای بیرونی صاف، و غشای درونی آن به داخل چین خورده است.

۷۸- فرق غشای درونی و بیرونی راکیزه چیست؟

غشای بیرونی صاف، و غشای درونی آن به داخل چین خورده است.

۷۹- فضای درون راکیزه به چند بخش تقسیم می‌شود؟

فضای درون راکیزه به بخش داخلی و بخش بیرونی (فضای بین دو غشا) تقسیم می‌شود

۸۰- چرا فضای درون راکیزه به بخش داخلی و بخش بیرونی (فضای بین دو غشا) تقسیم می‌شود؟

راکیزه دو غشا دارد: غشای بیرونی صاف، و غشای درونی آن به داخل چین خورده است.

۸۱- راکیزه در بخش داخلی دارای چه بخش‌هایی است؟

راکیزه‌ها دارای دنای مستقل از هسته و رناتن مخصوص به خود هستند.

۸۲- پروتئین سازی در کدام اندامک‌ها انجام می‌شود؟ چرا؟

راکیزه‌ها و دارای دنای مستقل از هسته و رناتن مخصوص به خود هستند و پروتئین سازی در آنها انجام می‌شود.

۸۳- در دنای راکیزه، ژن‌های مورد نیاز برای ساخته شدن کدام نوع پروتئین‌ها وجود دارند؟

ژن‌های مورد نیاز برای ساخته شدن انواعی از پروتئین‌های مورد نیاز در تنفس یاخته ای وجود دارند.

۸۴- تقسیم راکیزه در کدام مرحله چرخه یاخته ای صورت می‌گیرد؟

راکیزه همراه با یاخته و نیز مستقل از آن تقسیم می‌شود.

۸۵- مستقل بودن تقسیم راکیزه از تقسیم یاخته چه اهمیتی دارد؟

موجب می‌شود یاخته ای که دارای فعالیت زیاد است برای تامین انرژی خود چندین راکیزه داشته باشد.

۸۶- راکیزه برای انجام نقش خود در تنفس یاخته ای به پروتئین‌هایی وابسته است. ژن‌های آنها در کجا قرار دارند و به وسیله کدام رناتن‌ها ساخته می‌شوند؟

در دنای راکیزه، ژن‌های مورد نیاز برای ساخته شدن انواعی از پروتئین‌های مورد نیاز در تنفس یاخته ای وجود دارند و پروتئین سازی در رناتن‌های مخصوص در راکیزه انجام می‌شود. به هر حال راکیزه برای انجام نقش خود در تنفس یاخته ای به پروتئین‌هایی وابسته است که ژن‌های آنها در هسته قرار دارند و به وسیله رناتن‌های سیتوپلاسمی‌ساخته می‌شوند.

۸۷- پیرووات از طریق چه فرایندی وارد راکیزه می‌شود؟ در آنجا اکسایش می‌یابد یا کاهش؟

انتقال فعال و در آنجا اکسایش می‌یابد.

۸۸- اکسایش پیرووات در هوهسته ای‌ها در کجا صورت می‌گیرد؟

راکیزه

۸۹- اولین تغییر پیرووات در راکیزه چیست؟

پیرووات در راکیزه یک کربن دی اکسید از دست می‌دهد و به بنیان استیل تبدیل می‌شود و در این واکنش NADH نیز به وجود می‌آید.

۹۰- پیرووات در راکیزه با ازدست دادن یک کربن دی اکسید به چه مولکولی تبدیل می‌شود؟

بنیان استیل و در این واکنش NADH نیز به وجود می‌آید.

۹۱- پیرووات در راکیزه چه مولکولی را از دست می‌دهد و به بنیان استیل تبدیل می‌شود؟

یک کربن دی اکسید و در این واکنش NADH نیز به وجود می‌آید.

۹۲- استیل حاصل از اکسایش پیرووات به چه مولکولی اتصال می‌یابد و چه مولکولی را تشکیل می‌دهد؟

استیل با اتصال به مولکولی به نام کوآنزیم A، استیل کوآنزیم A را تشکیل می‌دهد.