هدف‌های رفتاری: در پایان این مطلب فراگیرنده باید بتواند:
۱- نکات ایمنی در مورد وسایل نقلیه را شرح دهد.
٢- قوانین ایمنی خیابان ها، معابر و پارکها را ذکر کند.
٣- نکات ایمنی در هنگام کوه پیمایی را توضیح دهد.
۴- نکات ایمنی در آب را توضیح دهد.
ایمنی در خارج از خانه
در خانه مشغول انجام کارهایتان هستید که تلفن زنگ می‌زند و متاسفانه خبر تصادف اتومبیل و بستری شدن چند تن از بستگانتان را به شما می‌دهند که در حال بازگشت از سفر بوده اند. شما به ملاقات آن‌ها می‌روید و می بینید که غیر از راننده، که کمربند ایمنی بسته بوده است، بقیه افراد به شدت آسیب دیده اند و حتی وضعیت یکی از آنان وخیم است و در بیهوشی عمیق به سر می برد. با خود فکر می‌کنید که چه عواملی باعث بروز این حادثه دلخراش شده است و آن‌ها چگونه می‌توانستند از بروز حادثه جلوگیری کنند؟
با پیشرفت صنعت و فناوری (تکنولوژی) زندگی بشر نسبت به گذشته متفاوت شده و امکانات رفاهی بسیاری در اختیار انسان قرار گرفته است تا با لذت و رضایتمندی بیشتری زندگی نماید و در مسیر تکامل قدم بردارد. اما استفاده صحیح نکردن از آن امکانات احتمال خطر را نیز برای بشر افزایش داده است، به طوری که تاکنون هیچ حادثه طبیعی و هیچ موجود دیگری به اندازه خود انسان نتوانسته است جان انسانها را به مخاطره بیندازد.
ایمنی وسایل نقلیه
همه ساله شاهد حوادث زیادی در داخل شهر و جاده‌های بین شهری هستیم که صدمات جانی و مالی فراوانی را به بار می‌آورد. برای کاهش این صدمات لازم است، رانندگان، وسیله نقلیه خود را به طور منظم بازدید کنند و نکات ایمنی را رعایت نمایند. این بازدیدها برای آگاهی از عملکرد عمومی اتومبیل و سالم بودن اولیه وسیله نقلیه است؛ خصوصا قبل از مسافرت باید با دقت بیشتری انجام شود.
پس از اطمینان از سالم بودن وسیله نقلیه، مهم‌ترین وظایف راننده‌این است که: ۱- تمامی‌نکات آئین نامه راهنمایی و رانندگی را با دقت به خاطر داشته باشد و رعایت کند. ۲- از رانندگی در مواقع خستگی، خواب آلودگی، عصبانیت و مصرف داروهایی که موجب کاهش تمرکز حواس می‌شوند پرهیز کند. ۳- از خوردن و نوشیدن یا استفاده از تلفن همراه در حین رانندگی خودداری کند. ۴- کودکان را در اتومبیل تنها رها نکند.
سرنشینان نیز از صحبت کردن با راننده یا ایجاد سر و صدای زیاد، از اقدام به شوخی و حرکاتی که باعث کاهش تمرکز راننده می‌شود، خودداری کنند و هرگز نباید راننده را به سریع راندن و سبقت‌های نابه جا و… تشویق کنند.
فعالیت
خطرات ناشی از بی‌دقتی در استفاده از وسایل نقلیه عمومی را فهرست نمایید.
فعالیت
در مورد سن و نحوه دریافت گواهینامه رانندگی موتور و خودرو اطلاعاتی کسب کنید و ارائه دهید.
فعالیت
لیستی از نکات ایمنی را که باید موتور سوار در حین موتور سواری رعایت کند را آماده کرده و برای دیگران قرائت نمایید. برای کسب اطلاعات بیشتر به کتاب‌ها و نشریات آموزش رانندگی مراجعه نمایید.
کسانی که در نزدیکی راه آهن و محل عبور ریل‌ها زندگی یا تردد می‌کنند باید آگاه باشند که هرساله ده‌ها نفر در اثر تصادف با قطار جان خود را از دست می‌دهند. عده‌ای از آن‌ها را کودکانی تشکیل می‌دهند که در آن مناطق بازی می‌کنند یا با پرتاب سنگ به شیشه‌های قطار، به مسافرین آسیب می‌رسانند یا بزرگسالانی هستند که پیاده یا با اتومبیل از روی ریل عبور می‌کنند (شکل ۱). بنابراین، ضمن خودداری از این گونه حرکات خطرناک و ناشایست باید حریم تعیین شده مسیرهای راه آهن را محترم شمرد و از ورود به آن‌ها و اقداماتی نظیر آنچه گفته شد جدا پرهیز کرد.
شکل ۱- خطرات اطراف راه آهن
ایمنی در خیابان‌ها، معابر و پارکها
– برای پیش گیری از تصادف با اتومبیل باید قوانین راهنمایی و رانندگی را رعایت کنید تا کودکان نیز از همان ابتدا به آن‌ها عادت نمایند. برای مثال، باید همیشه از خط کشی عابر پیاده عبور کنید و به چراغها و تابلوهای راهنما توجه نمایید.
– ضمن مراقبت دائم از کودکان در پارک ها، آدرس محل سکونت و شماره تلفن خود و چند تن از افرادی را که بتوان در موارد ضروری با آن‌ها تماس گرفت روی برگه کاغذی بنویسید و در داخل جیب کودک قرار دهید.
– هنگام استفاده از اسباب بازی‌های نصب شده در پارک ها، باید با توجه به سن و شرایط جسمی از وسایلی استفاده گردد که کودک قادر به کنترل خود روی آن وسیله باشد (شکل ۲) و هرگز نباید آنان را هنگام سوار شدن بر اسباب بازی‌ها تنها رها نمایید.
شکل ۲- بازی کودک در پارک
– کودکان باید در هنگام دوچرخه سواری با بازی اسکیت از کلاه‌ایمنی استفاده کنند و به آن‌ها در محل‌های پر رفت و آمد اجازه دوچرخه سواری ندهید (شکل ۳).
شکل ۳- استفاده از کلاه‌ایمنی و دوچرخه
– علاوه بر نکات ایمنی گفته شده، برای حفظ سلامتی باید اصول بهداشتی را رعایت کنید و همیشه آب و مواد خوراکی مناسب را با خود همراه داشته باشید تا مجبور به خرید از فروشندگان دوره گرد نشوید.
– مواد منفجره و محترقه، که در بعضی از جشن‌ها و اعیاد از آن‌ها برای نورافشانی و شادی استفاده می‌شود، بسیار خطرناک و حادثه ساز است، به طوری که هر ساله آمار مراکز درمانی نشان دهنده حوادث فراوان اعم از سوختگی، آسیب‌های چشمی، قطع عضو و مرگ است و با وجود هشدار مسئولین، هرساله‌این حوادث تکرار می‌شوند (شکل ۴). تنها راه مقابله، آگاه کردن کودکان و بزرگسالان از خطرات این مواد است.
شکل ۴- جراحات ناشی از مواد منفجره
فعالیت
لیستی از خطرات موجود در معابر و پارکها برای کودکان و بزرگسالان را تهیه نمایید.
ایمنی در کوهستان
کوه پیمایی از ورزش‌های مفرح و سالم است و انجام آن در شرایط معمولی به تخصص و ابزار خاصی نیاز ندارد، اما اگر در حین کوه پیمایی نکات ایمنی لازم رعایت نگردد می‌تواند خطرناک باشد و حوادث ناگواری را ایجاد کند. با توجه به نکات زیر می‌توانید خطرات را به حداقل برسانید:
– قبل از عزیمت باید حتما از شرایط جوی آن منطقه آگاه شوید و در صورت مناسب بودن، اقدام به کوه پیمایی نمایید.
– نشانی دقیق محلی که قصد عزیمت به آنجا را دارید به خانواده اطلاع دهید.
– کوه نوردی به صورت انفرادی کار عاقلانه‌ای نیست و بهتر است به صورت گروهی انجام شود و در بین افراد گروه، حداقل یک فرد با تجربه و مطلع از موقعیت محل و اصول کوه نوردی آشنا باشد. از هرگونه تک‌روی و انجام عملیات متهورانه باید پرهیز کنید و از دستورات رئیس گروه تبعیت نمایید (شکل ۵).
– تغییرات جوی در کوه به سرعت اتفاق می‌افتد. بنابراین، به محض این که احساس کردید وضعیت هوا در حال دگرگونی است باید کوه نوردی را متوقف نمایید و با رعایت احتیاط اقدام به بازگشت کنید.
– با در نظر گرفتن این که اگر حادثه‌ای در کوهستان رخ دهد دسترسی به مراکز درمانی مدت زمانی به طول می انجامد، باید وسایل ضروری کمک‌های اولیه، وسایل سبک گرمازا، مقداری اغذیه سبک و انرژی زا و آب آشامیدنی را به همراه داشته باشید و حداقل یک نفر آشنا به امور مراقبت‌های اولیه در گروه وجود داشته باشد.
– هنگام کوه نوردی از خوردن میوه و سبزی‌های ناشناخته موجود در محل، جدا خودداری کنید زیرا ممکن است موجب مسمومیت شود.
شکل ۵- کوه نوردی
فعالیت
در تماس با مرکز کوهنوردی شهر خود از نکات ایمنی، که باید هنگام کوهنوردی در زمستان رعایت شود، مطلع گردید.
فعالیت
اقداماتی را، که هنگام رفتن به کوه پیمایی باید انجام داد، فهرست کنید.
ایمنی در آب
هر ساله با وجود هشدارهای رسانه‌های گروهی با مسئولین محلی شاهد هستیم که تعدادی از افراد در هنگام شنا در دریا یا رودخانه‌ها غرق می‌شوند. در حالی که با رعایت نکاتی ساده می‌توان این خطرات را به حداقل رساند:
– اولین راه‌ایمنی در آب، آموزش و یادگیری شناست.
– همه افرادی که در آب کار با بازی می‌کنند باید الزاما خودشان و خانواده شان با مهارت‌های نجات آشنا باشند.
– هرگز و تحت هیچ شرایطی در محل‌هایی که فاقد نجات غریق است وارد آب نشوید.
– در محل‌های تحت کنترل، هرگز حتی با تکیه بر آشنایی به فن شنا از حریم تعیین شده جلوتر نروید. هشدارهای ناجیان غریق و مأمورین ساحلی را جدی بگیرید و به آن‌ها عمل کنید.
– به کودکان اجازه ندهید حتی در نزدیکی ساحل به تنهایی وارد دریا شوند.
– در داخل آب از انجام هرگونه شوخی و بازی خودداری کنید.
– بلافاصله بعد از خوردن غذا وارد آب نشوید.
– باید مراقب باشید در هنگام قایق سواری، با حرکت‌های ناگهانی تعادل قایق را به هم نزنید. هر فردی لازم است از وسایل شناوری کمکی (مانند جلیقه) استفاده نماید.
– کسانی که می خواهند در دریا شنا کنند باید آگاه باشند که دریا از نظر شرایط و وسعت کاملا با استخر متفاوت است و حتی افرادی که کاملا به فن شنا آگاهی دارند نیز گاهی در معرض خطرات جدی قرار می‌گیرند.
فعالیت
اقداماتی را، که هنگام رفتن به آب باید رعایت کرد، فهرست کنید.
سؤالات تئوری
١- علت بازدید منظم وسیله نقلیه را توضیح دهید.
۲- نکات ایمنی لازم در هنگام رانندگی را بنویسید.
٣- وظیفه سرنشینان را هنگام رانندگی توضیح دهید.
۴- چه خطراتی افرادی را که در حریم راه آهن قرار می‌گیرند تهدید می‌کند؟
۵- رعایت نکات ایمنی در خیابان ها، معابر و پارکها را بیان کنید.
۶- هنگام استفاده از اسباب بازی‌های نصب شده در پارکها باید…….. و……… کودک را در نظر گرفت.
۷- برای پیش گیری از خطرات آسیب مواد منفجره و محترقه چه نکاتی را باید رعایت کرد؟
۸- موارد ایمنی در کوه پیمایی را ذکر نمایید.
۹- در هنگام کوه پیمایی از خوردن…………. پرهیز کنید، زیرا ممکن است سبب مسمومیت شود.
۱۰- نکات ایمنی در آب را توضیح دهید؟
» فایل word «ایمنی در خارج از خانه»
» فایل pdf «ایمنی در خارج از خانه»
