کلسترول یک ماده مومی شکل و چربی مانند است که کبد شما تولید می کند. برای تشکیل غشای سلولی، ویتامین D و برخی هورمون‌ها حیاتی است. کلسترول در آب حل نمی شود، بنابراین نمی تواند به خودی خود در بدن شما حرکت کند.

ذرات معروف به لیپوپروتئین به انتقال کلسترول از طریق جریان خون کمک می کنند. دو شکل عمده از لیپوپروتئین ها وجود دارد.

لیپوپروتئین‌های با چگالی کم (LDL) که به عنوان «کلسترول بد» نیز شناخته می‌شوند، می‌توانند در شریان‌ها تجمع کنند و منجر به مشکلات سلامتی جدی مانند حمله قلبی یا سکته شوند.

خوردن بیش از حد غذاهای حاوی مقادیر زیادی چربی، سطح کلسترول LDL را در خون شما افزایش می دهد. این به عنوان کلسترول بالا شناخته می شود که به آن هایپرکلسترولمی یا چربی خون نیز می گویند.

لیپوپروتئین‌های با چگالی بالا (HDL) که گاهی اوقات «کلسترول خوب» نامیده می‌شوند، به بازگرداندن کلسترول LDL به کبد برای دفع کمک می‌کنند.

اگر سطح کلسترول LDL شما خیلی بالا باشد یا سطح کلسترول HDL خیلی پایین باشد، رسوبات چربی در رگ های خونی شما جمع می شود. این رسوبات جریان خون کافی را در شریان های شما دشوار می کند. این می تواند باعث ایجاد مشکلاتی در سراسر بدن شما، به ویژه در قلب و مغز شما شود، یا می تواند کشنده باشد.

علائم کلسترول بالا چیست؟

کلسترول بالا معمولاً هیچ علامتی ایجاد نمی کند. در بیشتر موارد، فقط باعث بروز حوادث اضطراری می شود. به عنوان مثال، حمله قلبی یا سکته مغزی می تواند در نتیجه آسیب ناشی از کلسترول بالا باشد.

این رویدادها معمولاً تا زمانی که کلسترول بالا منجر به تشکیل پلاک در شریان‌های شما نشود، رخ نمی‌دهند. پلاک ها می توانند شریان ها را باریک کنند تا خون کمتری از آن عبور کند. تشکیل پلاک باعث تغییر آرایش دیواره شریانی شما می شود. این می تواند منجر به عوارض جدی شود.

آزمایش خون تنها راه برای تشخیص اینکه آیا کلسترول شما بیش از حد بالا است یا خیر. این بدان معناست که سطح کلسترول کل خون بالاتر از ۲۰۰ میلی گرم در دسی لیتر (mg/dL) باشد. از پزشک بخواهید بعد از ۲۰ سالگی آزمایش کلسترول را به شما بدهد. سپس هر ۴ تا ۶ سال یکبار کلسترول خود را مجدداً چک کنید.

همچنین ممکن است در صورت داشتن سابقه خانوادگی کلسترول بالا، پزشک به شما پیشنهاد کند که بیشتر اوقات کلسترول خود را چک کنید. همچنین اگر عوامل خطر زیر را نشان دهید ممکن است آن را پیشنهاد کنند:

فشار خون بالا دارند
اضافه وزن دارند
دود

شرایط ژنتیکی که باعث کلسترول بالا می‌شود

یک بیماری از طریق ژن ها منتقل می شود که باعث کلسترول بالا می شود به نام هیپرکلسترولمی خانوادگی. افراد مبتلا به این بیماری دارای سطح کلسترول ۳۰۰ میلی گرم در دسی لیتر یا بالاتر هستند. آنها ممکن است به گزانتوما مبتلا شوند که می تواند به صورت لکه زرد در بالای پوست شما یا توده ای در زیر پوست شما ظاهر شود.

بیماری عروق کرونر (قلب) (CAD)

بیماری عروق کرونر (CAD) نوعی بیماری قلبی است. زمانی اتفاق می‌افتد که تجمع پلاک باعث تنگ شدن یا سفت شدن شریان‌های اصلی خون‌رسانی به قلب می‌شود.

علائم بیماری قلبی ممکن است برای مردان و زنان متفاوت باشد. با این حال، بیماری قلبی همچنان قاتل شماره یک هر دو جنس در ایالات متحده است. شایع ترین علائم عبارتند از:

آنژین صدری ، درد قفسه سینه
حالت تهوع
خستگی مفرط
تنگی نفس
درد در گردن ، فک ، بالای شکم یا کمر

سکته

تجمع پلاک ناشی از کلسترول بالا می تواند شما را در معرض خطر جدی کاهش یا قطع خون رسانی به بخش مهمی از مغز قرار دهد. این همان چیزی است که هنگام سکته مغزی رخ می دهد.

سکته مغزی یک اورژانس پزشکی است. اگر شما یا هرکسی که می شناسید علائم سکته مغزی را تجربه کرد ، مهم است که سریع عمل کنید و تحت درمان پزشکی قرار بگیرید. این علائم عبارتند از:

از دست دادن ناگهانی تعادل و هماهنگی
سرگیجه ناگهانی
عدم تقارن صورت (افتادگی پلک و دهان فقط در یک طرف)
ناتوانی در حرکت، به ویژه بر روی یک طرف بدن شما
گیجی
کلمات نامفهوم
بی حسی در صورت، بازو یا پا، به خصوص در یک طرف بدن
تاری دید، سیاه شدن دید یا دوبینی
سردرد شدید ناگهانی

حمله قلبی

شریان هایی که خون را به قلب می رسانند به دلیل تجمع پلاک می توانند به آرامی باریک شوند. این فرآیند آترواسکلروز نامیده می شود می شود، در طول زمان به کندی اتفاق می افتد و هیچ علامتی ندارد. در نهایت، تکه ای از پلاک می تواند پاره شود. هنگامی که این اتفاق می افتد، یک لخته خون در اطراف پلاک تشکیل می شود. می تواند جریان خون را به عضله قلب مسدود کند و آن را از اکسیژن و مواد مغذی محروم کند.

به این محرومیت ایسکمی می گویند. هنگامی که قلب آسیب می بیند یا بخشی از قلب به دلیل کمبود اکسیژن شروع به مرگ می کند، به آن حمله قلبی می گویند. اصطلاح پزشکی برای حمله قلبی، انفارکتوس میوکارد است.

طبق گزارش انجمن قلب آمریکا، یک نفر در ایالات متحده تقریباً هر ۳۹ ثانیه یک بار دچار حمله قلبی می شود

علائم حمله قلبی عبارتند از:

سفتی، فشردن، پری، درد یا درد در قفسه سینه یا بازوها
مشکل در تنفس
اضطراب یا احساس عذاب قریب الوقوع
سرگیجه
حالت تهوع، سوء هاضمه یا سوزش سر دل
خستگی مفرط

حمله قلبی یک اورژانس پزشکی است. اگر درمان در چند ساعت اول پس از حمله قلبی شروع نشود، آسیب به قلب می تواند برگشت ناپذیر یا حتی کشنده باشد.

اگر شما یا هرکسی که می شناسید علائم حمله قلبی را تجربه کرد، مهم است که سریع عمل کنید و تحت درمان پزشکی قرار بگیرید.

بیماری شریان محیطی (PAD)

بیماری شریان محیطی (PAD) زمانی رخ می دهد که پلاک در دیواره رگ ها ایجاد شود. این کار جریان خون را در شریان هایی که به کلیه ها، بازوها، معده، پاها و پاهای شما خون رسانی می کنند، مسدود می کند.

علائم PAD اولیه ممکن است شامل موارد زیر باشد:

گرفتگی
دردناکی
خستگی
درد در پاها در حین فعالیت یا ورزش که به آن لنگش متناوب می گویند
احساس ناراحتی در پاها و پاها

با پیشرفت PAD، علائم بیشتر رخ می دهد و حتی زمانی که شما در حال استراحت هستید نیز رخ می دهد. علائم بعدی که ممکن است به دلیل کاهش جریان خون رخ دهد عبارتند از:

نازک شدن، رنگ پریدگی یا براق شدن پوست پاها و پاهای شما
مرگ بافت ناشی از کمبود خونرسانی به نام قانقاریا
زخم روی پاها و پاها که خوب نمی شوند یا خیلی آهسته خوب می شوند
پا درد که در زمان استراحت از بین نمی رود
سوزش در انگشتان پا
گرفتگی عضلات پا
ناخن های ضخیم پا
انگشتان پا که آبی می شوند
کاهش رشد مو در پاهای شما
کاهش دمای ساق پا یا پای شما در مقایسه با پای دیگر

افراد مبتلا به PAD در معرض خطر بیشتری برای حمله قلبی، سکته مغزی یا قطع عضو هستند.

تشخیص کلسترول بالا

تشخیص کلسترول بالا با آزمایش خون به نام پانل چربی بسیار آسان است. یک پزشک نمونه خون را می گیرد و آن را برای تجزیه و تحلیل به آزمایشگاه می فرستد. پزشک از شما می خواهد که حداقل ۱۲ ساعت قبل از آزمایش چیزی نخورید یا ننوشید.

یک پنل لیپیدی کلسترول کل، کلسترول HDL، کلسترول LDL و تری گلیسیرید شما را اندازه گیری می کند. مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری (CDC) می گوید این سطوح مطلوب هستند:

کلسترول LDL: کمتر از ۱۰۰ میلی گرم در دسی لیتر
کلسترول HDL: دقیقا ۴۰ میلی گرم در دسی لیتر یا بالاتر
تری گلیسیرید: کمتر از ۱۵۰ میلی گرم در دسی لیتر

اگر بین ۲۰۰ تا ۲۳۹ میلی گرم در دسی لیتر باشد، به طور کلی کلسترول کل شما “بالا مرزی” در نظر گرفته می شود. اگر بالاتر از ۲۴۰ میلی گرم در دسی لیتر باشد “بالا” در نظر گرفته می شود.

اگر کلسترول LDL شما بین ۱۳۰ تا ۱۵۹ میلی‌گرم در دسی‌لیتر باشد، عموماً «بالا مرزی» در نظر گرفته می‌شود. اگر بالاتر از ۱۶۰ میلی گرم در دسی لیتر باشد “بالا” در نظر گرفته می شود.

اگر کلسترول HDL شما کمتر از ۴۰ میلی گرم در دسی لیتر باشد، به طور کلی «ضعیف» در نظر گرفته می شود.

چگونه می‌توان سطح کلسترول را کنترل کرد؟

انجمن قلب آمریکا توصیه می‌کند اگر بزرگسال سالم بالای ۲۰ سال هستید، سطح کلسترول خود را هر ۴ تا ۶ سال یکبار بررسی کنید. اگر در معرض افزایش خطر کلسترول بالا هستید، ممکن است لازم باشد کلسترول خود را بیشتر چک کنید.

همچنین اگر سابقه خانوادگی مشکلات کلسترول یا حملات قلبی در سنین جوانی دارید، به ویژه اگر بر والدین یا پدربزرگ و مادربزرگ شما تأثیر گذاشته باشد، ممکن است به بررسی های مکرر کلسترول نیاز داشته باشید.

از آنجایی که کلسترول بالا در مراحل اولیه علائمی ایجاد نمی کند، مهم است که سبک زندگی خوبی داشته باشید. یک رژیم غذایی سالم داشته باشید، یک برنامه ورزشی روتین داشته باشید و به طور منظم سطح کلسترول خود را با بررسی آن در مطب دکتر کنترل کنید.