سلامتیعلوم پزشکی

چگونه اخبار جعلی سلامت را تشخیص دهیم

امتیازی که به این مقاله می دهید چند ستاره است؟
[کل: ۰ میانگین: ۰]
 
 

در عصر سوررئال ما، شما به راحتی می توانید با اطلاعات مشکوک سلامتی گمراه شوید. در اینجا مواردی وجود دارد که باید به دنبال آنها باشید.

لیموناد زردچوبه در درمان افسردگی بهتر از پروزاک عمل می کند .

گرم شدن کره زمین یک فریب است

پنیر به اندازه کراک اعتیاد آور است.

کتری ها کپک سمی را پخش می کنند.

عناوین گیج کننده زیادی وجود دارد.

برخی از آنها دروغ محض است.

برخی از آنها به حقیقت پایبند هستند.

سپس داستان‌هایی با صدای پوچ وجود دارند که کاملاً واقعی هستند زیرا زندگی می‌تواند عجیب و غافلگیرکننده باشد.

پس چگونه واقعیت را از داستان جدا کنیم؟

چگونه از جریان زیرزمینی که شما را به دریایی از اطلاعات نادرست، گمراه کننده و اشتباه می کشاند، شنا کنید؟

Healthline این راهنمای نحوه مصرف را برای کمک به حرکت در آن آب‌های اینترنت ناشناخته و تبدیل شدن به یک مصرف‌کننده رسانه ای آگاه ارائه می‌کند.

مراقب آمارهای بدبین باشید

مردم سال‌ها به مدرسه می‌روند تا این شاخه از ریاضیات را بفهمند، بنابراین جای تعجب نیست که مصرف‌کننده‌های روزمره در تلاش برای مرتب کردن همه چیز غرق شوند.

اما درک تنها چند مفهوم آماری می تواند به حذف اطلاعات خوب از بد کمک کند.

یکی از رایج ترین مشکلات، اختلاط ریسک مطلق و ریسک نسبی است.

بررسی سلامت نیوز از این مثال استفاده می کند: می گویند یک داروی قلب ادعا می کند که خطر حمله قلبی را به نصف کاهش می دهد. اما در جمعیتی با خطر حمله قلبی ۲ درصد آزمایش شد. پس از مصرف دارو، خطر به ۱ درصد کاهش یافت. این شرکت دارویی سپس آگهی منتشر می کند که در آن می گوید محصول جدید آنها خطر حمله قلبی را تا ۵۰ درصد کاهش می دهد.

این درست است، اما به سختی کل داستان است. این خطر ممکن است نسبت به گروه دارونما به نصف کاهش یافته باشد، اما خطر مطلق حمله قلبی تنها ۱ درصد تغییر کرده است. این یک نتیجه بسیار متفاوت است و شاید بسته به قیمت دارو و عوارض جانبی آن، نتیجه ای بی ارزش باشد.

بنابراین، اگر یک مقاله یا تبلیغ بگوید یک دارو، درمان یا دستگاه تأثیری دارد، اما هیچ اطلاعاتی در مورد گروه کنترل ارائه نمی‌کند، خطر نسبی را ایجاد می‌کند و ممکن است گمراه‌کننده باشد.

اگر فواید دارو از نظر خطر نسبی گزارش شده باشد، اما مضرات آن از نظر خطر مطلق گزارش شده است، به ویژه مراقب باشید.

یکی دیگر از اصطلاحات آماری که به طور تصادفی مطرح می شود «اهمیت» است. اگر چیزی از نظر آماری معنی دار باشد، آنگاه استانداردی را که محققین قبل از شروع آزمایش تعیین کرده بودند، برآورده می کند. معمولاً این استاندارد ۹۵ درصد است، به این معنی که اگر فرضیه مورد آزمایش درست باشد، ۹۵ درصد احتمال دارد که نتایج تصادفی نباشد.

همه این بدان معناست که با فرض صحت شرایط خاص، نتایج احتمالاً ارزش گزارش کردن را دارند.

به نظر گیج کننده و به نوعی گیج کننده است؟ خوب، این است.

به همین دلیل است که علم خوب از مطالعات بسیار بسیار تشکیل شده است. یک آزمون، حتی اگر به معنی آماری دست یابد، دلیلی بر کارایی چیزی نیست.

به علاوه، اهمیت آماری هیچ ارتباطی با اهمیت بالینی ندارد. یک درمان می‌تواند از نظر آماری معنادار باشد، اما در واقع برای انسان‌های زنده و نفس‌کش مفید نیست.

بسیاری از مطالعات نتیجه ای را که دانشمندان واقعاً می خواهند به دست آورند، مانند کاهش خطر حمله قلبی، آزمایش نمی کنند. در عوض، آنها اغلب نشانگر دیگری مانند فشار خون را اندازه گیری می کنند و سپس فرض می کنند که اگر فشار خون کاهش یابد، احتمال حمله قلبی نیز کاهش می یابد.

اندازه‌گیری این نشانگرهای جایگزین معمولا آسان‌تر و سریع‌تر است، اما به این معنی نیست که به نتیجه‌ای که واقعاً مهم است منجر می‌شوند.

یکی دیگر از اشتباهات آماری رایج، اما فاحش، همبستگی گیج کننده با علیت است.

فقط به دلیل اینکه مصرف پنیر و مرگ ناشی از خفه کردن ورق هر دو در حال افزایش است، به این معنی نیست که خوردن پنیر در واقع منجر به حوادث خطرناک ورق می شود. بسیاری از مردم این مفهوم را می‌دانند، اما هنوز فریب دادن آن آسان است، به خصوص اگر دو موضوع مقایسه شده به نظر می‌رسد که می‌توانند دست به دست هم بدهند.

به عنوان مثال، اگر یک مطالعه نشان دهد که افرادی که ماهی مصرف می‌کنند کمتر در سنین بالاتر به بیماری آلزایمر مبتلا می‌شوند، واکنش تند و سریع ما این است که فکر کنیم مصرف ماهی از بیماری آلزایمر جلوگیری می‌کند.

اما این چیزی نیست که مطالعه می گوید. صرفاً واقعیتی را مشاهده می کند که در میان گروه خاصی از مردم صادق است. ممکن است عامل سومی وجود داشته باشد که ارزیابی نشده باشد و در واقع بین ماهی و آلزایمر ارتباط برقرار کند.

شاید افرادی که ماهی زیادی می‌خوردند زمان بیشتری را در اقیانوس سپری می‌کردند و هوای اقیانوس چیزی است که از زوال عقل جلوگیری می‌کند. (البته این مثال ساختگی است.)

از آنجایی که ما مستعد این هستیم که فکر کنیم خوردن ماهی سالم است، احتمالاً این مطالعه را به روش خاصی تفسیر می کنیم.

به بودجه صنعت توجه کنید

برخی از تحقیقاتی که از روی میزهای ما عبور می کنند آنقدر مشکوک هستند که خنده دار هستند.

این گزیده از بیانیه مطبوعاتی یک گروه صنعتی را در نظر بگیرید: “تحقیقات جدید نشان می دهد کودکان و نوجوانانی که ماکارونی می خورند کیفیت رژیم غذایی بهتری دارند.”

شما از مطالعه ای که توسط انجمن ملی پاستا منتشر شده و بودجه آن را تامین می کند، انتظار دیگری ندارید. اما یک پیمایش در سایر موارد در وب سایت این گروه نشان می دهد که آنها اغلب از تاکتیک کمی متفاوت و ظریف تر برای متقاعد کردن بازدیدکنندگان استفاده می کنند که پاستا یک انتخاب سالم است.

یکی از آنها حمایت از رژیم غذایی مدیترانه ای است.

رژیم غذایی مدیترانه ای شامل مقدار زیادی میوه، سبزیجات، آجیل و غلات است. این به طور کلی سالم در نظر گرفته می شود، و ممکن است شامل ماکارونی باشد، بنابراین گروه چیزی آشکارا دروغ نمی گویند.

مشکل این است که آنها هیچ تحقیقی را منتشر نمی کنند که با این تصور که رژیم مدیترانه ای یا پاستا برای شما خوب است در تضاد باشد.

به عبارت دیگر، اخبار این منبع ممکن است اشتباه نباشد، اما بدون توجه به شواهد دیگری که وجود دارد، همیشه به نفع پاستا خواهد بود. به هر حال، خط اول بیانیه ماموریت این گروه «افزایش مصرف پاستا» است.

انجمن ملی ماکارونی را حداقل باید به خاطر شفافیتش ستود. بسیاری از کمپین‌هایی که از سوی صنعت تامین مالی می‌شوند، در مورد اینکه چه نهادهایی از آنها حمایت می‌کنند، چندان واضح نیستند.

منابع مالی نه چندان آشکار در صنعت را ریشه کن کنید

در سال ۲۰۱۵، پست وبلاگ نیویورک تایمز فاش کرد که تراز انرژی جهانی، یک سازمان غیرانتفاعی با هدف ترویج ورزش، تا حدی توسط کوکاکولا تامین مالی شده است.

اگرچه تایمز، این گروه بودجه خود را با حروف ریز در وب سایت نشان دادگزارش داد که رابطه شرکت با سازمان غیرانتفاعی در ابتدا فاش نشده است.

کوکاکولا همچنین از تحقیقات چندین دانشمند وابسته به این گروه حمایت کرده بود که یکی از آنها به عنوان مشاور دستورالعمل های ورزش برای دولت فدرال خدمت می کرد.

مفهوم اینجا این بود که گروه و این دانشمندان ممکن است نوشابه را به عنوان عامل احتمالی چاقی نادیده گرفته باشند تا مبادا بودجه آنها به خطر بیفتد.

این استراتژی در بین شرکت های داروسازی نیز رایج است.

تولیدکنندگان آدی، «ویاگرای زنانه» که ممکن است درباره آن شنیده باشید (اما احتمالاً برای آن تجویز نشده است) با یک کمپین بازاریابی تهاجمی به نام حتی امتیاز، برای تأیید سازمان غذا و داروی این دارو (FDA) لابی کردند .

حتی Score خود را به عنوان یک جنبش فمینیستی معرفی کرد که برای تایید داروها مبارزه می کند تا عدم تعادل بین جنسیت ها را اصلاح کند.

اما تنظیم کننده های FDA در مورد ایمنی و اثربخشی دارو نگرانی هایی داشتند. با این حال، دارو برنده شدتصویبمنبع مورد اعتماددر سال ۲۰۱۵

و اگر به نظر می رسد که ناگهان متوجه اختلالات خواب مانند نارکولپسی شده اید، ممکن است از کمپین بیش از خسته Jazz Pharmaceutical تشکر کنید.

Jazz یکی از معدود داروهای نارکولپسی را در بازار تولید می کند، بنابراین فروش آن به این بستگی دارد که افراد بیشتری با این بیماری تشخیص داده شوند. این بدان معنا نیست که اطلاعات موجود در وب سایت آن، که شامل یک غربالگر علائم است، نادرست است، اما به این معنی است که وب سایت، حداقل تا حدی، برای فروش دارو وجود دارد.

به منافع شخصی توجه کنید

شرکت های بزرگ تنها نهادهایی نیستند که از اطلاعات مشترک به دنبال سود مالی هستند.

اینترنت مملو از متخصصان سلامت است که تصادفاً سبک زندگی خود را می فروشند.

دکتر ویلیام دیویس، متخصص قلب، و نویسنده کتاب “Udoctored”، توصیه های بهداشتی رایگان را در وب سایت خود ارائه می دهد، اما کاربران را تشویق می کند تا با هزینه ۶.۶۵ دلار در ماه در حلقه داخلی Undoctored خود ثبت نام کنند.

جوزف مرکولا، مدافع طب جایگزین (و مخالف FDA) تنقلات، ویتامین ها و حتی ضد آفتاب می فروشد.

گویپ گوئینت پالترو ویتامین ها را به قیمت ۹۰ دلار در ماه (در صورت اشتراک ۷۵ دلار) می فروشد.

دیو آسپری، “هکر زندگی”، که از شما می خواهد هر روز صبح کره را با قهوه خود مخلوط کنید، قهوه و کره را به همراه مکمل های متعدد از طریق وب سایت Bulletproof می فروشد.

مشکل به دست آوردن اطلاعات بهداشتی از این منابع این است که آنها می توانند تحقیقاتی را انتخاب کنند که با دیدگاه آنها مطابقت دارد. آنها به احتمال زیاد منابع متعادل اطلاعات نیستند.

پزشکان نیز از تعصب مصون نیستند. شرکت های داروسازی به شدت داروهای خود را به پزشکان عرضه می کنند و حتی از دوره هایی حمایت می کنند که پزشکان می توانند برای اعتبار آموزش پزشکی ادامه دهند.

از سال ۲۰۱۴، هر گونه پرداخت مستقیمی که پزشکان از این شرکت‌ها دریافت می‌کنند، اکنون در یک وب‌سایت در دسترس عموم گزارش می‌شود ، یک مفاد قانون مراقبت مقرون به صرفه (ACA).

حتی وب سایت هایی که محصولاتی را نمی فروشند، معمولاً فضای تبلیغاتی را می فروشند، به این معنی که ممکن است بخواهند ترافیک سایت خود را افزایش دهند. این با سرعت آهسته و معمولاً غیرجنسی تحقیقات علمی در تضاد است.

یک مصرف کننده باهوش باید همه آن را با دقت تفسیر کند. به عبارت دیگر، شما باید “ردیاب baloney” خود را روشن کنید.

دروغ ها را بو بکش

گاهی اوقات، یک آیتم در اینترنت که شبیه به اخبار واقعی است، در واقع ساخته می شود.

این موضوع اخیرا با اتهاماتی مبنی بر دخالت دولت روسیه در انتخابات آمریکا با انتشار اخبار جعلی در فضای مجازی بسیار مورد توجه قرار گرفته است.

پس چگونه اخبار جعلی را تشخیص دهیم؟ به بررسی روده ختم می شود.

این مقاله را در مورد ممنوعیت غذاهای اصلاح شده ژنتیکی از کاخ سفید بانوی اول ملانیا ترامپ بخوانید. از کجا بفهمیم تقلبی است؟ Healthline مقاله را برای مسئول مطبوعاتی خانم ترامپ ارسال کرد و او گفت که این داستان هیچ حقیقتی ندارد.

در حالی که یک مسئول مطبوعاتی ممکن است چیزی را که درست است انکار کند، به نظر می رسد که این یکی از آن مواقع نیست، به خصوص وقتی نگاهی به سایت و نویسنده مقاله بیندازیم.

News Wire شما به دلیل به اشتراک گذاشتن اطلاعات نادرست، همراه با نویسنده مقاله، باکستر دیمیتری، یکی از همکاران مکرر، مورد انتقاد قرار گرفته است. بررسی سریع فید توییتری دیمیتری نشان می دهد که او به طور مداوم اطلاعات و نظراتی را منتشر می کند که در لبه واقعیت هستند.

یک بررسی سریع اینترنتی نشان می‌دهد که Snopes، وب‌سایتی که شایعات را بررسی می‌کند، این مقاله را نادرست نامیده است.

بنابراین، به چه کسی اعتماد کنیم؟ شاید فکر کردن مانند یک دانشمند مفید باشد: تعادل شواهد در کجا قرار دارد؟

علاوه بر چیزهایی که از اسنوپس و جستجوی ما برای اطلاعات در مورد شما نیوز وایر و نویسنده مقاله می دانیم، همچنین می دانیم که خانم ترامپ بیشتر دوران ریاست جمهوری همسرش را بر خلاف کاخ سفید در نیویورک گذرانده است و او این کار را نکرده است. در نقش مدافع برای هر موضوع خاصی قدم گذاشتم.

چقدر احتمال دارد که او چنین حرکتی را انجام دهد و آن را به اطلاع عموم برساند؟

بنابراین نتیجه گیری ما این است که توازن شواهد نشان می دهد که خانم ترامپ غذاهای GMO را در کاخ سفید ممنوع نکرده است. ممکن است روزی شواهدی آشکار شود که این را رد کند، اما ما آن را نداریم. پس این یکی را به عنوان خبر جعلی ثبت کنید.

بهترین راه برای جلوگیری از این موضوع این است که سایت های خبری یا منابع اطلاعاتی خاصی را پیدا کنید که به آنها اعتماد دارید و اطلاعات خود را در آنجا به دست آورید.

دکتر استفان بارت، مدیر وب‌سایت Quackwatch می‌گوید: «این مهم است که آنچه را که من «لنگرهای سلامت» می‌نامم توسعه دهیم و یاد بگیریم برای کسب اطلاعات به کجا مراجعه کنیم. این اشتباه را مرتکب نشوید که فکر می کنید می توانید بی پایان بخوانید و بفهمید چه کسی حقیقت را می گوید.

بارت، روانپزشک بازنشسته، چند دهه گذشته را وقف ریشه‌یابی «کواک‌ها» و جمع‌آوری اطلاعات بهداشتی سالم برای مقابله با مزخرفاتی که در اینترنت یافت می‌شود، کرده است.

او به Healthline گفت: «میزان اطلاعات نادرست بسیار زیاد است و همیشه بسیار زیاد بود، اما با اینترنت می توانم آن را ببینم. اینترنت به شما امکان می‌دهد اطلاعات بیشتری نسبت به گذشته سریع‌تر و ارزان‌تر منتشر شود.»

بارت یک مرکز اطلاعاتی به نام Internet Health Pilot دارد که پیوندهایی را به وب‌سایت‌های معتبر جمع‌آوری می‌کند، و راهنمایی در مورد چگونگی شناسایی وب‌سایت‌های بی‌اعتبار ارائه می‌دهد

با سوگیری تایید مبارزه کنید

دریافت اطلاعات از وب‌سایت‌های قابل اعتمادی که چندین خط شواهد را به دقت تفسیر می‌کنند نیز راه خوبی برای جلوگیری از سوگیری تأییدیه است.

سوگیری تایید زمانی اتفاق می‌افتد که تصمیم خود را در مورد موضوعی گرفته باشید و از جمع‌آوری اطلاعات بیشتر در مورد آن دست بکشید، یا اطلاعاتی را که با جهان‌بینی شما در تضاد است، تخفیف می‌دهید و در عین حال اطلاعاتی را که با آن موافق است، در نظر می‌گیرید.

برای مثال، اگر فکر می‌کنید که آب فلوراید خطرناک است و فقط مقالاتی را در مورد فلورایداسیون آب می‌خوانید که توسط جوزف مرکولا، یکی از مخالفان معروف فلورایداسیون منتشر شده است، بعید است که هرگز اطلاعاتی را مشاهده کنید که با این دیدگاه در تضاد باشد.

شما بیشتر و بیشتر متقاعد خواهید شد که فلوراید کردن بدون داشتن همه جنبه های داستان خطرناک است.

به همین دلیل است که بهتر است منابع اطلاعاتی را پیدا کنید که تا حد امکان خنثی هستند و اطلاعات خود را در آنجا به دست آورید. شما بهتر متوجه خواهید شد که تعادل شواهد در کجا قرار دارد.

فیس بوک و دیگر رسانه های اجتماعی به دلیل تشویق سوگیری تایید بدنام هستند. از آنجایی که می‌بینید دوستانتان چه چیزی را برای اشتراک‌گذاری انتخاب می‌کنند، و از آنجا که احتمالاً با نحوه‌ی دید دوستانتان از جهان موافق هستید، احتمالاً مقالاتی را خواهید دید که قبلاً با آنها موافق هستید.

بعلاوه، فیس بوک برای به اشتراک گذاشتن محتوایی طراحی شده است که به راحتی قابل هضم و آماده پخش شدن است، نه بحث های پیچیده درباره مسائل مهم.

به عبارت دیگر، اخبار خود را از فیس بوک دریافت نکنید.

سوگیری انتشارات را در نظر داشته باشید

این یکی چیزی نیست که خواننده معمولی بتواند در مورد آن کاری انجام دهد، اما خوب است که از آن آگاه باشید.

بسیاری از تحقیقات علمی به نتیجه نمی رسند، اما بعید است که مصرف کنندگان در مورد آنچه که کار نمی کند بشنوند

شما می توانید تقصیر را به گردن عوامل زیادی بیاندازید. اینها شامل خود محققین نیز می شود که تمایل دارند تحقیقاتی را که جواب ندادند را در قفسه بگذارند.

این شامل مجلات علمی نیز می شود که بعید است مطالعاتی را بپذیرند که نتایج قابل اثباتی را نشان نداده اند. همچنین دانشگاه‌ها و حامیان مالی شرکت‌هایی وجود دارند که احتمالاً در مورد نتایج منفی اعلامیه‌های مطبوعاتی نمی‌نویسند.

و رسانه‌هایی هستند که احتمالاً به خود زحمت نمی‌دهند در مورد تحقیقاتی که روند جدید هیجان‌انگیزی را نشان نمی‌دهند، گزارش دهند.

شاید واقعاً به طبیعت انسان برمی گردد. ما تشنه نتیجه هستیم

اما ما باید این گرسنگی را کنترل کنیم، زیرا علم تماماً در مورد ارزیابی تعادل شواهد است و سوگیری انتشار به طور مصنوعی تعادل را به هم می زند.

ممکن است تحقیقاتی وجود داشته باشد که نشان دهد برخی از درمان‌های بحث‌برانگیز کار می‌کند، اما چقدر تحقیق وجود دارد که نشان می‌دهد این درمان مؤثر نیست، و آیا آن تحقیق منتشر شده است؟

اهمیت بررسی همتایان

اگر یک مقاله شامل عبارتی مانند “طبق تحقیقات ارائه شده در کنوانسیون سالانه دلقک های رودئو …” باشد، به این معنی است که اطلاعات از یک کنفرانس یا جلسه آمده است.

این لزوما چیز بدی نیست، اما به این معنی است که پژوهش مورد نظر ممکن است مورد بررسی همتایان قرار نگیرد.

دانشمندان اغلب از جلسات برای صحبت در مورد کارهای در حال انجام و مطالعاتی که هنوز منتشر نشده اند استفاده می کنند. در واقع، این مطالعات ممکن است هرگز منتشر نشوند.

مسیر انتشار با موانعی همراه است که قرار است جلوی پیشرفت علم بد را بگیرند (حداقل اینگونه که قرار است باشد).

برای اینکه پژوهش در یک مجله با داوری همتا منتشر شود، ابتدا توسط گروهی از دانشمندان ناشناس که اطلاعاتی در مورد زمینه تحقیق در آن دارند، ارزیابی می‌شود. آنها هرگونه نگرانی در مورد نحوه جمع‌آوری یا ارائه و ارسال اطلاعات را یادداشت می‌کنند. ویرایش های آنها به نویسندگان مطالعه برمی گردد.

اگر بتوان نگرانی های آنها را برطرف کرد، نویسندگان تحلیل را دوباره انجام می دهند یا مقاله را بازنویسی می کنند. اگر نگرانی ها قابل حل نباشد، مقاله رد می شود و جزء پرونده علمی نمی شود.

بنابراین هر تحقیقی که این فرآیند را طی نکرده باشد به اندازه تحقیقاتی که انجام داده است قابل اعتماد نیست.

نشست‌های علمی مکان‌های عالی برای گرفتن نبض یک حوزه هستند و گزارش‌های این جلسات می‌توانند جالب، واقعی و مفید باشند، به‌ویژه اگر روندهای نوظهور را توصیف کنند.

اما اگر مقاله ای در مورد یک مطالعه ارائه شده در یک کنفرانس گزارش می دهد که هنوز وارد ادبیات علمی نشده است، بدانید که این علم هنوز به طور کامل بررسی نشده است.

ویرایشگر خود باشید

در گذشته بیشتر مردم اخبار خود را از روزنامه ها دریافت می کردند و محتوای روزنامه ها با دقت توسط سردبیران تنظیم می شد.

ویراستاران داستان هایی را انتخاب کردند که در آن روز در روزنامه گنجانده می شد. آنها همچنین انتخاب کردند که کدام داستان ها در صفحه اول قرار گیرند.

امروزه، مردم صفحات اول خود را از منابع مختلف جمع آوری می کنند که اکثر آنها به صورت آنلاین در دسترس هستند.

از بسیاری جهات، این یک چیز خوب و قدرتمند است. داستان‌هایی که ممکن است چندان مورد توجه مؤسسه قرار نگرفته باشند، اکنون مکانی برای زندگی آنلاین دارند. اما همانطور که هر طرفدار ابرقهرمانی می داند، با قدرت زیاد، مسئولیت بزرگی به همراه دارد.

به عنوان ویراستار خود، باید تصمیم بگیرید که کدام داستان در صفحه اول شما قرار گیرد و کدام نه.

و وقتی نوبت به اشتراک گذاری آن داستان ها می رسد – در فیس بوک، توییتر یا در کباب بعدی خود – یک بار دیگر مسئولیت ویرایشگر را بر عهده می گیرید.

آیا اطلاعات برای تایید و ارسال به جهان کافی است؟

آیا این مقاله برای شما مفید بود؟
بله
تقریبا
خیر
منبع
www.healthline.com

داریوش طاهری

اولیــــــن نیستیــم ولی امیـــــد اســــت بهتـــرین باشیـــــم...!

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا