سطوح پایین دوپامین ممکن است به معنای افزایش خطر ابتلا به بیماری آلزایمر باشد.
یک مطالعه جدید با استفاده از MRI بسیار حساس نشان داد که سطوح دوپامین ممکن است سرنخ‌های بیشتری را برای تشخیص بیماری آلزایمر زودتر از زمان فعلی در اختیار پزشکان قرار دهد.
در مطالعه اخیر منتشر شده در مجله بیماری آلزایمر، محققان به ناحیه غنی از دوپامین از مغز به نام ناحیه تگمنتال شکمی (VTA) و چگونگی ارتباط آن با سایر قسمت های مغز نگاه کردند.
آنها می خواستند ببینند آیا می توانند با بررسی VTA و تعاملات آن با سایر نواحی مغز، پازل چگونگی تشخیص زودهنگام بیماری آلزایمر را جمع آوری کنند.
این مطالعه توسط Annalena Venneri، دکترا، استاد عصب روانشناسی بالینی در گروه علوم اعصاب در دانشگاه شفیلد، انگلستان انجام شد.
آنها ۱۱۰ بزرگسال را با استفاده از فناوری MRI 3Tesla و تست حافظه آنالیز کردند. قدرت این نوع MRI دو برابر MRI سنتی است که امکان اندازه گیری دقیق تر و با کیفیت بالاتر را فراهم می کند.
با استفاده از این قرائت‌های MRI، محققان نسبت‌های مقایسه اندازه هیپوکامپ با سایر بخش‌های مغز را در رابطه با عملکرد حافظه محاسبه کردند.
هیپوکامپ بخش کلیدی مغز است که به ایجاد خاطرات کمک می کند.
نتایج نشان داد که بین اندازه و عملکرد VTA غنی از دوپامین، اندازه هیپوکامپ و توانایی یادگیری اطلاعات جدید ارتباط وجود دارد.
اندازه کوچکتر VTA به معنای مقدار کمتری از دوپامین است که به هیپوکامپ می رود که منجر به کاهش عملکرد حافظه می شود.
دوپامین موجود در VTA یک ماده شیمیایی است که در رفتار با انگیزه پاداش نقش دارد و به کنترل حرکت و ایجاد خاطرات جدید کمک می کند.
دانشمندان دریافته اند که از دست دادن دوپامین ممکن است بخشی از دلایلی باشد که افراد مبتلا به بیماری آلزایمر حافظه موثرتری دارند.
هنگامی که دوپامین از VTA به هیپوکامپ ارسال می شود، به هیپوکامپ اجازه عملکرد می دهد. با این حال، اگر هیپوکامپ – که تا حدی مسئول تشکیل خاطرات جدید است – دوپامین کافی دریافت نکند، توانایی یادگیری اطلاعات جدید از بین می رود. این به نوبه خود خطر ابتلا به زوال عقل را افزایش می دهد.
اگرچه دانشمندان قبلاً این نتایج را در مدل های حیوانی دیده بودند، این اولین بار است که این پیوند در انسان مشاهده می شود.
یک مشکل رو به رشد
بر اساس مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری (CDC)، بیماری آلزایمر شایع ترین شکل زوال عقل است.
طبق گزارش انجمن آلزایمر، از حدود ۵.۷ میلیون آمریکایی که مبتلا به آلزایمر هستند، تقریباً ۲۰۰۰۰۰ نفر از آنها زیر ۶۵ سال سن دارند.
این مشکل نیز در حال افزایش است. پیش بینی می شود تا سال ۲۰۵۰ تعداد افراد مبتلا به آلزایمر به ۱۴ میلیون نفر افزایش یابد.
در نتیجه، محققان نه تنها به دنبال راه هایی برای درمان بیماری آلزایمر، بلکه برای درک بهتر چرایی و چگونگی ابتلای افراد به آن بوده اند.
نتایج این مطالعه اخیر می تواند در کمک به محققان برای توسعه درمان های هدفمند بهتر امیدوار کننده باشد. در حال حاضر هیچ درمان یا درمانی برای به تاخیر انداختن این بیماری وجود ندارد.
ونری در بیانیه‌ای گفت: «یک مزیت احتمالی دیگر این است که ممکن است منجر به یک گزینه درمانی متفاوت با پتانسیل تغییر یا توقف دوره بیماری در اوایل، قبل از بروز علائم اصلی شود».
یک نقطه پرش
دکتر ماریل دویچ، متخصص مغز و اعصاب رفتاری در موسسه علوم اعصاب نورثول هلث در گریت نک، نیویورک موافق است که این شروع خوبی برای تحقیقات آینده است – اما بیماران نباید برای غربالگری منتظر سوزن و سوزن باشند.
او گفت: «در نظر گرفتن این یافته‌ها در مراقبت‌های بالینی بیماران خیلی زود است، اما زمینه‌های جدیدی را برای آزمایش‌های تحقیقاتی باز می‌کند.»
ونری اذعان کرد که تحقیقات بیشتری برای تأیید این یافته‌های اولیه مورد نیاز است، اما گفت که این مطالعه می‌تواند یک نقطه پرش باشد.
ونری می‌گوید: «مطالعات بیشتری لازم است، اما این یافته‌ها به طور بالقوه می‌تواند منجر به موج جدیدی از غربالگری افراد مسن از نظر علائم اولیه بیماری آلزایمر، تغییر روش اکتساب و تفسیر اسکن‌های مغزی و استفاده از تست‌های حافظه مختلف شود.»
دویچ همچنین گفت که قبل از اینکه اسکن های MRI نشانه واقعی آسیب شناسی بیماری آلزایمر در نظر گرفته شود، باید نتایج را تکرار کرد.
اگر این نتایج در آزمایش‌های آتی باقی بماند، می‌تواند راه جدیدی را برای درمان بیماری باز کند.
دویچ گفت: این مکانیسم مهم دیگری را در ایجاد بیماری آلزایمر نشان می دهد که می تواند هدفی برای درمان زودهنگام باشد. این مطالعه نشانگر زیستی دیگری از این بیماری را پیشنهاد می‌کند که ممکن است به بیماران امکان تشخیص دقیق‌تر و زودتر را بدهد.
