پرسش های امتحان نهایی درس زیست شناسی دوازدهم شهریور ماه ۱۴۰۲

---

---

باسمه تعالی

درستی یا نادرستی هر یک از عبارت‌های زیر را بدون ذکر دلیل مشخص کنید.

الف) از نتایج آزمایش‌های گریفیت مشخص شد که باکتری بدون پوشینه با دریافت دنا از محیط خارجی، پوشینه‌دار شد.

نادرست (۰/۲۵) (ص ۳)

ب) اگر پدری با گروه خونی B فرزندی با گروه خونی A داشته باشد قطعاً دگره O در ژن‌نمود پدر وجود دارد.

درست (۰/۲۵) (ص ۴۱)

ب) ژن‌های سازنده بعضی پروتئین‌های مؤثر در تنفس یاخته ای راکیزه توسط رنابسپاراز ۲ و در هسته رونویسی می‌شوند.

درست (۰/۲۵) (ص ۲۳ و ۶۷)

ت) زمانی که نسبت به افزایش میباید آنزیم روبیسکو فعالیت کربوکسیلازی انجام می‌دهد.

درست (۰/۲۵) (ص ۸۵ و ۸۶)

ت) هر یک از یاخته‌های بلاستولا می‌تواند به انواع یاخته‌های بدن جنین متمایز شود.

نادرست (۰/۲۵) (ص ۱۰۰)

ج) در زندگی گروهی، احتمال شکار شدن جانور به علت وجود نگهبان‌های گروه کمتر است.

درست (۰/۲۵) (ص۱۲۲)

در هر یک از عبارت‌های زیر جای خالی را با کلمات مناسب کامل کنید. 

الف) در باکتری اشرشیاکلای توالی خاصی از دنا که بین راه انداز و ژن‌های مربوط به تجزیه لاکتوز قرار گرفته است. توسط پروتئین …………… اشغال می‌شود.

مهارکننده (۰/۲۵) (ص ۳۴)

ب) اگر گویچه فرمز فردی فقط در مقدار کم اکسیژن محیط داسی شکل شود. این فرد در برابر بیماری ……………. مقاوم است.

مالاریا (۰/۲۵) (ص ۵۶)

ب) از نوعی تخمیر برای تولید خیارشور استفاده می‌شود که در این تخمیر پیرووات به …………….. تبدیل می‌شود.

لاکتات (۰/۲۵) (ص ۷۴)

ت) هر مولکول ریبولوز فسفات با دریافت فسفات از ………… تبدیل به مولکول ریبولوزبیس فسفات می‌شود. 

ATP (۲۵) (ص ۸۴)

ت) یاخته‌هایی که میتوانند تکثیر و به انواع متفاوت یاخته تبدیل شوند یاخته‌های …………. نام دارند.

بنیادی (۰/۲۵) (ص ۹۹)

ج) بره‌هایی که مادر خود را از دست داده‌اند و به دنبال فرد پرورش دهندۀ خود راه می‌افتند. رفتار ………… را نشان می‌دهند. 

نقش پذیری (۰/۲۵) (ص ۱۱۳)

برای کامل کردن هر یک از عبارت‌های زیر از بین کلمات داخل پرانتز کلمۀ مناسب را انتخاب کنید.

الف) در یاخته ای که دنای (حلقوی – خطی) دارد جدا شدن هیستون‌ها قبل از همانندسازی دنا صورت می‌گیرد.

خطی (۰/۲۵) (ص ۱۱)

ب) آنزیم‌های رنا بسیار از جاندارانی که فرصت بیشتری برای پروتئین‌سازی دارند دارای تنوع (بیشتری – کمتری) هستند.

بیشتری (۰/۲۵) (ص ۲۳ و ۳۲)

پ) بروز صفت (رنگ صورتی گل میمونی – گروه خونی AB) با تصورات موجود در زمان پیش از کشف قوانین وراثت مطابقت دارد.

رنگ صورتی گل میمونی (۰/۲۵) (ص ۳۷ و ۴۱)

ت) جهش مضاعف شدگی فقط در یاخته‌های (دولاد – تک لاد) صورت می‌گیرد.

دولاد (۰/۲۵) (ص ۵۱) 

ت) الکترون‌های پر انرژی FADH از اولین پروتئین پمپ زنجیره انتقال الکترون راکیزه عبور (می‌کند – نمی‌کند).

نمی‌کند (۰/۲۵) (ص ۷۰)

ج) اکسیژن آزاد شده در فرآیند فتوسنتز از مولکول (آب – کربن دی اکسید) جدا می‌شود.

آب (۰/۲۵) (ص ۸۳)

ج) رفتار موش مادر در مراقبت از فرزندان رفتاری (غریزی – یادگیری) است.

غریزی (۰/۲۵) (ص ۱۰۹) 

دربارهٔ آزمایش‌های ایوری و همکارانش به پرسش‌های زیر پاسخ دهید.

الف) عصاره استفاده شده در این آزمایش‌ها از کدام نوع باکتری استرپتوکوکوس نومونیا استخراج شد؟

پوشینه دار (۰/۲۵) (ص ۳)

ب) در آخرین آزمایش، با اضافه کردن آنزیم تخریب کننده کدام گروه از مواد آلی انتقال صفت صورت نگرفت؟

آنزیم تخریب کننده دنا (۰/۲۵) (ص ۳) 

شکل‌های زیر همانندسازی دنای اصلی یاختهٔ جانداران را نشان میدهد با توجه به مطالب کتاب درسی به سؤالات زیر پاسخ دهید.

الف) در کدام شکل تعداد جایگاه‌های آغاز همانندسازی می‌تواند بسته به مراحل رشد و نمو تنظیم شود؟

شکل (۱) (۰/۲۵) (ص ۱۳ و ۱۴)

ب) در کدام شکل می‌توان همزمانی ترجمه و رونویسی را مشاهده کرد؟

شکل (۲) (۰/۲۵) (ص ۱۳ و ۳۲) 

پ) در کدام شکل آنزیم‌های برش دهنده قسمتی از سامانه دفاعی آنها محسوب می‌شود؟

شکل (۲) (۰/۲۵) (ص ۹۳)

در رابطه با مولکولی که باعث افزایش سرعت واکنش‌های انجام شدنی در موجود زنده می‌شود به سؤالات زیر پاسخ دهید.

الف) با تغییر کدام قسمت این مولکول احتمال تغییر عملکرد آن بسیار زیاد است؟

جایگاه فعال آنزیم (۰/۲۵) (ص ۵۱)

ب) یکی از عوامل مؤثر بر فعالیت این مولکول را بنویسید.

دما، pH محیط، غلظت آنزیم و پیش ماده (ذکر یک مورد) (۰/۲۵) (ص ۲۰) 

در مورد مولکول‌های اطلاعاتی به پرسش‌های زیر پاسخ دهید.

الف) اگر در آزمایشهای مزلسون و استال در پایان ۲۰ دقیقه اول، دو نوار، یکی در بالا و دیگری در پایین لولهٔ آزمایش مشاهده شود. کدام طرح همانندسازی دنا تأیید می‌شود؟

طرح همانندسازی حفاظتی (۰/۲۵) (ص ۹ و ۱۰)

ب) نام دو پروتئین که در انقباض ماهیچه‌ها نقش دارند را بنویسید. 

اکتین و میوزین (۰/۵) (ص ۱۸)

پ) زنجیره‌های سازنده هموگلوبین در کدام ساختار به صورت یک زیرواحد تا خورده و شکل خاصی پیدا می‌کنند؟

ساختار سوم (۰/۲۵) (ص (۱۷)   

با توجه به فرآیند رونویسی که در شکل زیر نشان داده شده است به سؤالات پاسخ دهید.

الف) کدام رشته، رشته الگو را نشان می‌دهد؟

رشته ۱ (۰/۲۵) (ص ۲۴ و ۲۵)

ب) توالی نوکلئوتیدی رنای ساخته شده شبیه به کدام رشته است؟

رشته ۲ (۰/۲۵) (ص ۲۴) 

در زیر ترتیب وقایع مرحلهٔ آغاز ترجمه نوشته شده است موارد خواسته شده را بنویسید.

هدایت زیرواحد کوچک رناتن (ریبوزوم) به سوی رمزهٔ آغاز توسط ………..«الف»…….  ← اتصال رنای ناقل (tRNA) دارای آمینواسید ……….«ب»…….. در جایگاه P رناتن ← افزوده شدن زیرواحد بزرگ رناتن به مجموعه ← کامل شدن ساختار رناتن

الف: بخش‌هایی از رنای پیک (۰/۲۵) (ص ۳۰)

ب: متیونین (۰/۲۵) ( ص ۳۰)

کدام یک از پروتئین‌های زیر پس از ساخته شدن به شبکه آندوپلاسمی‌و دستگاه گلژی می‌روند؟

۱) آنزیم‌های فتوسنتزی

۲) آمیلاز بزاق 

۲) آمیلاز بزاق (۰/۲۵) ( ص ۱۸ و ۳۱)

اتصال بعضی رناهای کوچک مکمل به رنای پیک (mRNA) که مثالی از تنظیم بیان ژن پس از رونویسی است. چگونه باعث توقف عمل ترجمه می‌شود؟

از کار رناتن (۰/۲۵) جلوگیری می‌شود (۰/۲۵) (ص ۳۶)

با توجه به نمودار توزیع فراوانی رخ نمود (فنوتیپ) رنگ نوعی ذرت، به سؤالات زیر پاسخ دهید.

الف) ژن‌نمودهای AaBbcc و AaBBC در کدام ستون‌ها مشاهده می‌شوند؟

ژن‌نمود AaBbcc ستون C (۰/۲۵) و ژن‌نمود AaBBC ستون E (۲۵) (ص ۴۴ و ۴۵)

ب) در کدام ستون تعداد دگره‌های (الل‌های) بارز و نهفته برابر است؟

ستون D (۰/۲۵) (ص ۴۵)

در بیماری نهفته فنیل کتونوری از ازدواج زن و مردی با ژن‌نمود Aa: (با فرض اینکه A دگرهٔ سالم و a دگرهٔ بیمار باشد).

الف) ژن‌نمود (ژنوتیپ) فرزندان را با رسم مربع بانت نشان دهید.

(ص ۴۲ و ۴۵) 

گامت‌ها	a	A
A	(۰/۲۵) Aa	(۰/۲۵) AA
a	(۰/۲۵) aa	(۰/۲۵) Aa

ب) آیا این والدین ممکن است صاحب فرزندی شوند که نیاز به تغذیه با شیرخشک فاقد فنیل آلانین دارد؟

بله (۰/۲۵) (ص ۴۵)

در مورد تغییر در اطلاعات وراثتی به پرسش‌های زیر پاسخ دهید.

الف) دو نوع ناهنجاری فام‌تنی (کروموزومی) ساختاری نام ببرید که طول فام‌تن در آنها می‌تواند ثابت بماند؟

جابه جایی (۰/۲۵) واژگونی (۰/۲۵) (ص ۵۰ و ۵۱)

ب) دو شاهد تغییر گونه‌ها را نام ببرید.

سنگواره‌ها، تشریح مقایسه ای و مطالعات مولکولی (ذکر ۲ (ورد) (۰/۵) (ص ۵۷ و ۵۸ و ۵۹)

پ) برای وقوع گونه‌زایی دگرمیهنی، کدام یک از عوامل برهم زننده تعادل ژنی متوقف می‌شود؟

شارش ژن (۰/۲۵) (ص ۶۰)

با توجه به شکل زیر در صورت رخ دادن پدیده چلیپایی شدن (کراسینگ اور) بین فامینک‌های (کروماتیدهای) غیرخواهری حاوی دگره‌های A و a، گامت‌های نوترکیب دارای چه دگره‌هایی خواهند بود؟

Ba (۰/۲۵) و bA (۰/۲۵) (ص ۵۶) 

در رابطه با تنفس یاخته ای به پرسش‌های زیر پاسخ دهید.

الف) محل تشکیل FADH در کدام قسمت راکیزه (میتوکندری) است؟

بخش داخلی راکیزه (۰/۲۵) ( ص ۷۱) 

ب) آنزیم ATPساز انرژی مورد نیاز برای ترکیب ADP و گروه فسفات را چگونه فراهم می‌کند؟

پروتون‌ها (۰/۲۵) از کانالی که در این مجموعه قرار دارد می‌گذرند (۰/۲۵) و انرژی مورد نیاز برای تشکیل ATP فراهم می‌شود. (ص ۷۰)

پ) در تخمیر برای تداوم قند کافت (گلیکولیز) بازسازی چه مولکولی ضروری است؟

NAD⁺ (0/25) (ص ۷۳)

ت) دود خارج شده از خودروها حاوی چه گازی است که باعث می‌شود ظرفیت حمل اکسیژن در خون کاهش یابد؟

مونواکسید کربن (CO) (۰/۲۵) (ص ۷۶)

شاید دیده باشید که در دانه‌های خشک و بدون آب مانند نخود و لوبیا حشرات و لارو آنها رشد و نمو می‌کنند. با توجه به اینکه این دانه‌ها خشک‌اند و تقریباً آبی ندارند، آب مورد نیاز این جانوران چگونه تأمین می‌شود؟

حشرات و لارو آنها با انجام تنفس یاخته ای در مرحلهٔ زنجیره انتقال الکترون، از آبی که تشکیل می‌شود نیاز خود را برطرف می‌کنند. (۰/۵) (ص ۷۰ و ۷۲)  

در رابطه با آزمایشی که برای بررسی اثر همه طول موج‌های نور مرئی بر میزان فتوسنتز جلبک اسپیروژیر (جلیک سبز رشته ای) انجام شد به سؤالات زیر پاسخ دهید.

الف) با توجه به مشاهدات صورت گرفته رنگیزۀ اصلی فتوسنتز چیست؟

سبزینه (کلروفیل) (۰/۲۵) (ص ۸۱)

ب) چه نوع باکتری در این آزمایش مورد استفاده قرار گرفته است؟

باکتری هوازی (۰/۲۵) (ص ۸۱)

در مورد فتوسنتز در شرایط دشوار به پرسش‌های زیر پاسخ دهید.

الف) در کدام نوع فتوسنتز، آنزیم تثبیت CO2 در شب نیز فعالیت دارد؟

گیاهان CAM (۰/۲۵) (ص ۸۸) 

ب) چرا وقتی روزنه‌ها به منظور کاهش تعرق بسته می‌شوند CO2 برگ کم می‌شود و اکسیژن در آن افزایش می‌یابد؟

چون تبادل گازهای اکسیژن و کربن دی اکسید از روزنه‌ها توقف می‌یابد (۰/۲۵) اما فتوسنتز همچنان ادامه دارد (۰/۲۵) (ص ۸۶)

پ) کدام گروه از باکتری‌های فتوسنتز کننده از آب به عنوان منبع تأمین الکترون استفاده می‌کنند؟

سیانوباکتری‌ها (۰/۲۵) (ص ۸۹)

ت) اوگلنا در صورتی که نور نباشد چگونه ترکیبات مورد نیاز خود را به دست می‌آورد؟

تغذیه از مواد آلی (۰/۲۵) (ص ۹۰)

در مورد فناوری‌های نوین زیستی به پرسش‌های زیر پاسخ دهید.

الف) دو مورد از یاخته‌هایی که از تمایز یاخته‌های بنیادی مغز استخوان ایجاد می‌شوند را نام ببرید.

یاخته‌های استخوانی، خونی، ماهیچه‌ای و عصبی (ذکر ۲ مورد) (به رگ‌های خونی ماهیچه اسکلتی و قلبی نیز نمره تعلق می‌گیرد) (۰/۵) (ص (۹۹)

ب) نتیجه تغییر اینترفرون تولید شده به کمک مهندسی پروتئین چیست؟ (۱ مورد)

افزایش فعالیت ضد ویروسی آن به اندازۀ پروتئین طبیعی، پایدارتر شدن (ذکر یک مورد) (۰/۲۵) (ص ۹۸)

پ) برای تشخیص ایدز در مراحل اولیه دنای موجود در خون فرد مشکوک را استخراج می‌کنند دنای استخراج شده شامل چه دناهایی می‌باشد؟

دنای یاخته‌های بدن خود فرد (۰/۲۵) و احتمالاً دنای ساخته شده (۰/۲۵) از رنای ویروس (۰/۲۵) (ص ۱۰۵)

با توجه به انتهای چسبنده داده شده در شکل زیر مشخص کنید پیوند فسفودی استر بین کدام دو نوکلئوتید شکسته شده است؟

TT (۰/۲۵) (ص ۹۴)

در ستون “الف” جدول زیر توضیحاتی مربوط به انتخاب طبیعی و رفتار بیان شده است هر یک از موارد ستون “الف” با یکی از موارد ستون “ب” ارتباط منطقی دارد آنها را پیدا کنید در ستون “ب” یک مورد اضافه است.

ستون “الف”	ستون “ب”
الف) زادآوری	۱- حمله به جانوران دیگر برای بیرون راندن مزاحم
ب) غذا یابی	۲- انتخاب صدفهای با اندازه متوسط توسط خرچنگهای ساحلی
پ) قلمرو خواهی	۳- ذخیره جربی به مقدار کافی
ت) مهاجرت	۴- بیرون انداختن پوستههای تخم توسط پرنده کاکایی
ث) خواب زمستانی	۵ پرهای زینتی دم طاووس نر
	۶- استفاده از نشانه‌های محیطی برای جهت یابی

الف) ۵- پرهای زینتی دم طاووس نر (۰/۲۵) (ص ۱۱۶ و ۱۱۷)

ب) ۲- انتخاب صدف‌های با اندازه متوسط توسط خرچنگ‌های ساحلی (۰/۲۵) (ص ۱۱۸)

پ) ۱- حمله به جانوران دیگر برای بیرون راندن مزاحم (۰/۲۵) (ص ۱۱۹)

ت) ۶- استفاده از نشانه‌های محیطی برای جهت یابی (۰/۲۵) (ص ۱۱۹) 

ث) ۳- ذخیره چربی به مقدار کافی (۰/۲۵) (ص ۱۲۰) 

رفتار دگرخواهی پرندگان یاریگر چه نفعی برای خود آنها دارد؟ (دو مورد)

کسب تجربه و استفاده از آن برای پرورش زادههای خود تصاحب قلمرو دیگران با مرگ احتمالی آنها و خودزادآوری (ذکر ۲ مورد) (۰/۵) (ص ۱۲۴)

جمع نمرات ۲۰

“موفق باشید” 

---

مجموعه پرسش‌های نهایی زیست

---

---

---

بارم‌بندی زیست‌شناسی دوازدهم

---

شماره فصل و عنوان	نیمسال اول	نیمسال دوم و شهریور
۱- مولکول‌های اطلاعاتی	۶	۲/۵
۲- جریان اطلاعات در یاخته	۵	۲/۵
۳- انتقال اطلاعات در نسل‌ها	۴	۲/۵
۴- تغییر در اطلاعات وراثتی	۵	۲/۵
۵- از ماده به انرژی	–	۲/۵
۶- از انرژی به ماده	–	۲/۵
۷- فناوری‌های نوین زیستی	–	۲/۵
۸- رفتارهای جانوران	–	۲/۵
جمع	۲۰	۲۰

---

---

---

---

---

---

---

---

---

---

---

---

---

برای مشاهده «بخشی از این کتاب الکترونیکی» کلیک کنید. 

---

---

---